Met het oog op de wettelijke verankering van het PGB in de Jeugdwet, de Wmo, de Zvw en de Wlz is het zeer belangrijk dat het pgb fraudebestendiger wordt en risico’s op misbruik en oneigenlijk gebruik tijdig worden ondervangen.

Kosten en opbrengsten

De minister van VWS heeft voor de opsporing van pgb-fraude voor 2013 en 2014 in totaal 30 miljoen euro beschikbaar gesteld. Daarnaast wordt dit jaar 5 miljoen euro en vanaf volgend jaar 10 miljoen euro structureel beschikbaar gesteld voor de bestrijding van zorgfraude, breder dan alleen het pgb. Uit onderzoeken van de NZa en Zorgverzekeraars Nederland blijkt dat de omvang van fraude zeer beperkt of moeilijk vast te stellen is. Zo geeft de NZa aan dat voor het PGB in 2012 1,6 miljoen euro aan bewezen fraude is vastgesteld. Onderzoek betrof echter slechts 0,08 procent van het totale budget van pgb’s. Wat de financiële omvang van de fraude voor het gehele pgb is, is niet duidelijk.

Tijd

De opsporing en vervolging van pgb-fraude is belangrijk, erkent de Rekenkamer. ‘Maar het kost relatief veel tijd en geld. Zo besteedt de Inspectie SZW gemiddeld 4.000 uur per pgb-fraudezaak.’ Om die reden vindt de Rekenkamer het verstandiger om te investeren in voorlichting.

Gecoördineerde voorlichting ontbreekt

Om mensen te informeren over het pgb, geven verschillende partijen voorlichting. Dit wordt alleen te weinig op elkaar afgestemd, meent de Rekenkamer. ‘Het is bovendien onduidelijk of alle mensen met een pgb bereikt worden. Zo is de voorlichting nu vooral gericht op nieuwe cliënten en niet op bestaande pgb-budgethouders. In verband met de grote wijzigingen in de regeling (bijvoorbeeld met de invoering van trekkingsrechten) is het  van belang dat deze mensen goed voorgelicht worden.’

Fraude in de zorg

Zorgfraude is een structureel probleem dat de maatschappij jaarlijks veel geld kost. Het dossier bevat artikelen over frauduleuze praktijken, fraudebeheersing en foutieve declaraties.
Bekijk het dossier

Trage invoering trekkingsrecht

De risico’s blijven hoog door de trage invoering van trekkingsrechten voor pgb-houders. Bij het trekkingsrecht krijgen budgethouders niet langer zelf het geld op de rekening, maar de betalingen aan zorgverleners worden extern geregeld door de sociale verzekeringsbank. Door het ontbreken van een strakke regie is sprake geweest van moeizame en trage besluitvorming over de invoering hiervan. ‘De invoering van trekkingsrechten heeft inmiddels een jaar vertraging opgelopen. Dat is een onwenselijke situatie omdat de financiële risico’s hierdoor onnodig hoog blijven. Het vraagt nog de nodige inspanningen en coördinatie van het Ministerie van VWS om de invoering per 1 januari 2015 te laten slagen’, aldus de Rekenkamer.

Reactie Schippers

Minister Schippers laat in reactie op het commentaar van de Rekenkamer weten dat zij de analyse van de Rekenkamer herkent. ‘Er zijn eerste goede stappen gezet, meer is nodig.’ Verder zegt de minister: ‘Met de transitie is het van belang om informatie en voorlichting goed te organiseren. Dat zal ook gebeuren.’