Artikel bewaren

U heeft een account nodig om artikelen in uw profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties13

Zbc’s: de andere kant van de medaille

In februari 2011 publiceerde Boer & Croon een onderzoek in opdracht van Zelfstandige Klinieken Nederland, waarin werd geconcludeerd dat omzetgroei bij deze zelfstandige behandelcentra de samenleving een besparing oplevert. Is dit de enig mogelijke conclusie?
Zbc's: de andere kant van de medaille

Als paddenstoelen komen ze de grond uit. Waren het er in 2005 in Nederland nog 37, met een omzet van € 45 miljoen, in 2009 waren het er 129, met een omzet van € 180 miljoen. In 2010 bedroeg het aantal 184 en was de marktomvang al gestegen naar € 335 miljoen.

We hebben het over Zelfstandige Behandelcentra ofwel privéklinieken.

In februari 2011 werd door Boer & Croon (B&C) hierover een onderzoek gepubliceerd, uitgevoerd in opdracht van Zelfstandige Klinieken Nederland (“ZKN”).

In de publicatie van dat onderzoek werd geconcludeerd dat, wanneer de privéklinieken niet met € 300 miljoen zouden mogen groeien, we in Nederland een besparing mislopen van € 45 miljoen. De privéklinieken werken immers gemiddeld 15% goedkoper dan ziekenhuizen, volgens de publicatie van B&C. De uitkomsten van het B&C-onderzoek werden in het FD van 18 februari 2011 overgenomen als ware dat de enige en onomstotelijke waarheid. Een dergelijk rapport wordt ook in ‘Haagsche kringen’ gelezen. Een mooie prikkel voor de minister van VWS om de privéklinieken meer te laten groeien, anders ontneemt zij het Nederlandse volk flinke bezuinigen en dat zouden we haar natuurlijk kwalijk nemen.

Snelle rekensom

Is de besparing van 15% veroorzaakt door privéklinieken de belangrijkste constatering? Of is er nog een andere kant van de medaille? Wanneer de privéklinieken in 2012 zouden mogen doorgroeien, meldt B&C een base case scenario van € 650 miljoen omzet. Zoals iedereen opvalt wanneer ze een privékliniek bezoeken, zijn deze klinieken erg klantvriendelijk, zijn ze ondergebracht in prachtige gebouwen en bezitten ze een goede outillage om de zorg te kunnen leveren.

In middelgrote ziekenhuizen wordt ongeveer 50% van de kosten besteed aan: vaste kapitaalslasten (afschrijvingen voor gebouwen, apparatuur en rente) en de zogenaamde overhead (van schoonmaak en restaurant tot het salaris van het management).

Ook de privéklinieken beschikken over deze voorzieningen en maken dezelfde kosten, maar doen dat blijkbaar een stuk goedkoper dan de ziekenhuizen, stel 15%. Dat is dan nog altijd 35% van hun omzet. Dus op een omzetvergroting van € 300 miljoen is voor vaste kapitaalslasten en overhead een bedrag begrepen van € 105 miljoen.

Besparing of extra kosten

Deze kosten worden in de Nederlandse gezondheidszorg meer gemaakt dan wanneer alle zorgproductie in de reguliere ziekenhuizen wordt uitgevoerd. Met het niet groeien van de omzet van privéklinieken missen we dus niet een besparing van € 45 miljoen maar zouden we € 105 miljoen besparen. Wanneer dat wordt doorgetrokken naar de volledige beoogde base case scenario omzet van € 650 miljoen, kost de aanwezigheid van privéklinieken de burgers van Nederland € 228 miljoen extra. Met dat bedrag, afgezet tegen de door de minister gewenste macrokorting van € 315 miljoen, kan de vraag gesteld worden of de Nederlandse gezondheidszorg een zo grote bezuiniging nodig had gehad wanneer de privéklinieken niet zo’n grote vlucht hadden gemaakt.

Zorgvuldiger berekening

Of trekken we deze conclusie, vanuit ‘ziekenhuisperspectief’, nu wat te snel? Wellicht dat de ambtenaren die de minister adviseren dat zorgvuldiger kunnen berekenen. Hopelijk leiden de uitkomsten van deze berekeningen tot een zuiverder afweging bij de vraag of de privéklinieken toch harder mogen groeien dan de ziekenhuizen. En wellicht zou over de periode van 2005 tot en met 2010 kunnen worden berekend wat we hadden kunnen besparen zonder ‘de financiële last’ van privéklinieken.

Dick van Goor, voorzitter a.i. van de Raad van Bestuur van ziekenhuis De Tjongerschans in Heerenveen

Lees ook:

Meer gastweblogs

13 REACTIES

  1. Er zit m.i. een grote kern van waarheid in de benadering van Dick. Naast de door hem benoemde toename in de kapitaalgebonden kosten is er nog een andere factor nl. het effect van de groei van het aanbod en de -als gevolg daarvan- optredende groei in de vraag. Zelfs als ZBC’s 70 % goedkoper zouden werken dan Ziekenhuizen, dan kan als gevolg van dit laatste effect onze minister nog niet spreken over “besparingen” maar blijft ze overschrijdingen van het kader constateren. Ik vrees dat dit aspect wel eens de blinde vlek kan zijn in de discussie over concurrentie in de zorg.

  2. Lees alle reacties
  3. jammer van al die discussies maar wat bespaar ik in een ziekenhuis als er een ZBC wordt geopend ? alleen maar de variabele zorg aan het bed, meer niet. wat kost mij een ZBC en zit in de kostprijs van de ZBC ? alle kosten niet alleen de variabele maar ook de vaste kosten. dus het is eenvoudig sluit de ZBC en vraag de ziekenhuizen de klantgerichtheid van de ZBC over te nemen. daarnaast om nog meer te besparen laat eens een ziekenhuis failliet gaan, kijken wat dat voor effect bij de andere ziekenhuizen heeft ? misschien een natuurlijk proces van meer samenwerking op minder locaties ? precies hetzelfde als de zorgverzekeraars toch ?

  4. Het zou ook interessant zijn om de maatschappelijke meerkosten van het bestaan van priveklinieken in de beschouwing te betrekken. Men onttrekt capaciteit aan het ziekenhuis, waardoor lasten gemiddeld toenemen. Men doet de “eenvoudiger” DBC’s waar vaak hogere marges op gelden. Waardoor ziekenhuizen prijzen van overblijvende operaties moeten laten stijgen om geen verlies te maken.
    Neemt niet weg dat qua klantvriendelijkheid menig ziekenhuis veel van de klinieken kan opsteken. Bij zijn afscheid ibij het UMC (ergens 90er jaren…) zei Cerfontaine dat de zorg nog niet aan het begin staat van klantvriendelijkheid. Ik ben bang dat we nog niet zoveel verder zijn

  5. @MRF, Ja klopt, ik stel dat ZBC’s indicaties verruimen en dat daardoor mensen behandeld worden die voorheen geen zorg zouden krijgen. Ja, voorheen vonden wij als samenleving blijkbaar dat die mensen die zorg niet nodig hadden. (Die zorg zou hun leven wellicht wel beter hebben gemaakt, maar maatschappelijk zou die zorg te duur zijn geweest.) En nee, zorgverzekeraars konden vrijwel niets doen om de (wild)groei aan zorg te beperken. Hoe zou een ingreep van een zorgverzekeraar er vanuit een PR-bril uitzien? Uw huisarts en uw specialist denken dat u deze ingreep nodig hebt, maar Achmea denkt van niet. Als dat in de pers komt is het snel afgelopen met Achmea.

  6. @MRF en Jan van der Beek, Jullie stellen dat ZBC’s niet de krenten uit de pap pikken, en dat dat is bewezen. Ik heb juist andere cijfers gezien, maar die cijfers zijn niet openbaar. Zouden jullie een verwijzing kunnen geven naar die ‘harde’ cijfers? Ik zou zeer verbaasd zijn als die cijfers er zijn. Immers, waarom zou de Boer en Croon die cijfers dan niet hebben aangehaald, terwijl ZKN de opdrachtgever was? Daarnaast vind ik het ook gewoon onverantwoord als de kwetsbare patiënten met een hoge kans op complicaties buiten een ziekenhuis zouden worden behandeld. Voor dergelijke patiënten wil je juist de faciliteiten van een ziekenhuis en de andere specialismen in buurt hebben.

  7. Zolang je niet leert om in een regulier ziekenhuis dezelfde kwalitatief goede zorg, met hetzelfde hoge serviceniveau en dezelfde lage kosten zoals deze in een ZBC worden gerealiseerd, te leveren, kun je inderdaad beter een (groot)aantal reguliere ziekenhuizen sluiten en in de overblijvende infrastructuur een ZBC starten.

  8. De opmerkingen van dhr. Van Goor verdienen veel nuancering. Een analyse van de jaarverslagen van middelgrote ziekenhuizen toont een aanzienlijk lager percentage dan 50 voor vaste kapitaalslasten en overhead.Cherrypicking is op de meerderheid van de ZBC’s beslist niet meer van toepassing; daarover zijn harde cijfers. Er zijn ziekenhuizen die de ZBC’s met vergelijkbare DBC’s als benchmark hebben genomen en daardoor veel bespaard hebben. Dat is ook een kant van de medaille. De niet malse kritiek van interimmanager Van Goor zou hij eens moeten bespreken met dhr. Lekkerkerker. Die is lid van zijn eigen raad van toezicht en tevens associé van Boer & Croon. Dat gesprek is hopelijk een bijdrage aan het professionele management dat de zorgsector goed kan gebruiken.

  9. Dus als ik het goed begrijp moeten de (goedkoper acterende)privéklinieken sluiten, omdat de dure ziekenhuizen overcapaciteit hebben? Lijkt me een strak plan waar we de handen ongetwijfeld voor op elkaar krijgen in een tijd waarin € 18 mrd moet worden bezuinigd.

  10. Mooie rekensom, maar als die 650 miljoen extra omzet door ziekenhuizen wordt gerealiseerd i.p.v. door ZBC’s, hoeft er dan niet geïnvesteerd te worden? Dat kan alleen zo zijn als die ziekenhuizen teveel capaciteit hebben… Wat mij betreft gaat de vergelijking mank.

  11. Jammer dat mensen nog steeds priveklinieken (waar uitsluitend niet verzekerede zorg wordt geleverd, wel een meldingsplicht bestaat, maar voor de rest bijna geen eisen) en instellingen medisch specialistische zorg (ZBCs, waar alle eisen die ook voor ziekenhuizen gelden van toepassing zijn) over een kam scheren.
    Het is kenmerkend dat zo een commentaar van een bestuurder van een ziekenhuis komt.
    Het is een fabeltje dat alle ZBCs alleen de “gezonde” of “goedkope” patienten behandelen. Laten de heren zich svp eens wat breder informeren voordat ze dit soort commentaar de wereld in sturen. Ik vind het zelf stuitend dat er over ZBCs beweerd wordt dat ze patienten behandelen die eigenlijk geen zorg nodig hebben – alsof de zorgverzekeraars daar geen stoje voor zouden steken……

  12. Het is veel eenvoudiger. Privéklinieken behandelen de goedkope en gezonde patiënten. Daardoor liggen de kosten gemakkelijk 40% lager. Het lukte de Boer en Croon niet om hiervoor goed te corrigeren. Goh… Vervolgens behandelen de klinieken patiënten die eigenlijk geen zorg nodig hebben (indicatieverruiming). Daardoor nemen de totale kosten van zorg toe. Tja, toen was de deal met de orde en de NVZ snel gemaakt. Het beste dat je kunt doen het het rapport van de Boer en Croon is negeren. Buiten de zorg is dit een sterk consultancybureau.

Geef uw reactie

Om te kunnen reageren moet u ingelogd zijn. Heeft u nog geen account, maak dan hieronder een account aan. Lees ook de spelregels.