Voor het onderzoek is literatuur bekeken en zijn 9 organisaties, 29 ouderen en 37 zorgverleners geïnterviewd. De focus van het onderzoek lag op kwetsbare ouderen die nog thuis wonen. Zij worden ouder en blijven langer zelfstandig thuis wonen, waarbij vaak verschillende vormen van zorg en ondersteuning aanwezig zijn. Er vormt zich in deze situatie een netwerk van formele en informele zorgverleners rondom de oudere.
Samenwerking zorgverleners
Zorgverleners geven in de interviews aan dat er meer sprake is van informatieoverdracht dan van samenwerking. In de netwerken zijn ook niet alle zorgverleners op de hoogte van elkaars betrokkenheid bij een kwetsbare oudere. De zorgverleners zelf geven meerdere malen aan dat voor een goede samenwerking korte lijnen en persoonlijk contact belangrijke voorwaarden zijn. ‘Formele afspraken over regie en signalering ontbreken in veel gevallen, waarbij zorgverleners vaak aangeven dat de regie bij de oudere zelf ligt. Hierbij is onduidelijk of en hoe de inschatting wordt gemaakt of de oudere hier toe in staat is. Daarnaast lijkt er onder de verschillende zorgverleners onduidelijkheid te zijn over welke zorgverlener verantwoordelijk is om dit in kaart te brengen.’
Ouderen geen zicht op situatie
De thuiswonende ouderen waren over het algemeen tevreden over de zorg en ondersteuning die zij op dat moment ontvingen, maar zij gaven aan zelf weinig zicht te hebben op de mate van samenwerking en afstemming binnen hun zorgnetwerk. De ouderen hadden het vaakst contact met de huishoudelijke hulp. De onderzoekers ontdekte ook dat ouderen niet graag om hulp vragen als dat nodig is. De grootste risico’s voor ouderen zijn: eenzaamheid/klein sociaal netwerk, vallen/persoonlijke ongevallen, de bezuinigingen in de langdurige zorg en niet in staat zijn om hulp te roepen als dit nodig is.
Rapportage
Deze rapportage is de eerste in een reeks van twee in het onderzoek naar ’toezicht op zorgnetwerken van thuiswonende kwetsbare ouderen van 75 jaar en ouder’ dat wordt uitgevoerd in het kader van de Academische Werkplaats Toezicht, gefinancierd door ZonMw. Binnen deze academische werkplaats wordt er nauw samen gewerkt met de IGZ.
Kijk eens op http://www.samenoud.nl, het door ouderen meest gewaardeerde NPO-project in Nederland!
Als mantelzorger voor een invalide oudere heb ik, door gebrek aan zorg, samenwerking en goede communicatie, deze regierol maar op me genomen. Naarmate er steeds meer geregeld moest worden, nam de druk toe. Gelukkig kreeg ik het voor elkaar om de communicatie te verbeteren en leidde dit tot betere zorg voor de oudere om wie het gaat. Toen haar huisarts hiervan op de hoogte raakte, was haar reactie dat het niet nodig was dat een mantelzorger zo'n rol op zich nam. Want 'er wordt nu eenmaal meer naar hulpverleners dan naar familie geluisterd.' Dat ik naast mantelzorger ook hulpverlener ben (hbo en wo) deed niet ter zake; ik was 'maar' familie. De participatiesamenleving anno 2015….. I rest my case.
Er is een oplossing!
In de gemeente Maasgouw is door de Stichting MSM een Multidisciplinair Samenwerkings Model ontwikkeld (MSM) voor multidisciplinaire zorg binnen de eerste lijn, met name geschikt voor de thuiswonende kwetsbare oudere.
MSM is een werkwijze, ondersteund door een (beveiligde) internet-applicatie, waarbij onder regie van de huisarts alle denkbare zorgverleners rondom een client nauw met elkaar kunnen samenwerken d.m.v. een en hetzelfde zorgplan en periodiek met elkaar overleggen via beeldcontact. Aan dit overleg kan ook door de client of diens mantelzorger worden deelgenomen. Neem voor meer informatie contact op met Stichting MSM: secretariaat@msm-maasgouw.nl.