Winter staat bekend om de doorstart van diverse zorginstellingen. Eind vorig jaar De Sionsberg, daarvoor het Slotervaartziekenhuis, de IJsselmeerziekenhuizen en ggz-instelling De Zonnehuizen. In een interview met De Telegraaf stelt hij de schaalvergroting in de Nederlandse ziekenhuiswereld niet handig te vinden. ‘We hebben in Nederland al best grote ziekenhuizen en in Duitsland staan er verhoudingsgewijs veel meer. Het probleem van de huidige ziekenhuiswereld zit niet in de schaalgrootte, maar eerder in de invulling. Nu is het te veel van hetzelfde.’ Hij legt uit dat ze bij het Slotervaart niet fuseren, maar juist activiteiten afstoten waar andere beter in zorg. ‘Het Slotervaartziekenhuis is bijvoorbeeld gespecialiseerd in obesitas. We hebben speciale CT- en operatieapparatuur voor zware mensen, de beste techniek voor hun aandoeningen en veel ervaring met obesen. En in plaats van te fuseren werken we goed samen met onze buurman, het Antoni van Leeuwenhoekziekenhuis. We delen bijvoorbeeld de intensive care.’
Schiphol-model
Ziekenhuizen zouden volgens Winter niet langer het totaalmodel aan moeten bieden. Dat is volgens hem achterhaald. Winter gelooft meer in het Schiphol-model. ‘Schiphol heeft een deel van het terrein in het bezit, maar verhuurt ook ruimte, bijvoorbeeld aan een ijssalon. Er zijn mensen die de ijssalon beter kunnen runnen dan Schiphol zelf. Zo kan Schiphol zich op eigen kwaliteiten focussen. Bij De Sionsberg doen we bijvoorbeeld geen verloskunde meer. En we verhuren ruimte aan een fysiotherapeut en een kaakchirurg.’
Toekomtvisie
Als uitdaging ziet Winter om nieuwe devices te verbinden met de traditionele zorg. Hij vindt dat zorginstellingen de trend moeten volgen waarbij patiënten de regierol pakken. ‘We gaan van derdelijns naar zorg bij de mensen thuis. Het doel is de Uber, Airbnb of Booking.com van de zorgsector te worden. Met it’ers praat ik veel over de slag naar de nieuwe zorg, want zij hebben daar veel meer verstand van. Die vernieuwingsslag heeft bijvoorbeeld KPN gemaakt, terwijl V&D hem gemist heeft. Ik wil met mijn zorginstellingen liever de KPN dan de V&D van de zorg worden.’
Verbod op roken
In het interview wordt tot slot gevraagd wat Winter zou doen als hij op de stoel van minister Schippers mocht zitten. ‘Dan zou ik roken verbieden’, reagaeert Winter. ‘Zelf heb ik ook gerookt, dus ik weet hoe slecht het is. Met vakgenoten probeer ik een wetsvoorstel te regelen dat het gebruiken of kopen van rookwaren verbiedt voor iedereen die vanaf 2016 geboren wordt. Zelfs de rokers zijn het eens met dit verbod voor hun toekomstige kinderen.’
Innovatie
Innovatie is nodig om kwaliteit en betaalbaarheid van zorg te garanderen. Hoe verschillende zorginstellingen of ondernemers hun weg vinden, leest u in het dossier innovatie.
Bekijk het dossier
Of schaalvergroting de kwaliteit van zorg ten goede komt hangt af van de manier waarop. Als twee ziekenhuizen fuseren en beide alle soorten klachten blijven behandelen, dan waarschijnlijk niet. Gaan ze zich beiden semispecialiseren zodat ze samen wel maar afzonderlijk niet meer alles behandelen, dan waarschijnlijk wel.
Al moet je je afvragen waarom ze dan zouden willen fuseren. Semispecialiseren kan immers ook zonder fusie. Verder zouden mensen eens af moeten stappen van het idee dat Winters alleen maar bezig is met het vercommercialiseren van de ziekenhuiszorg. Het afstoten van zorgsoorten waar anderen beter in zijn is daar namelijk eerder het tegenovergestelde van.
Jammer in Nederland is dat Loek de Winter ruimte krijgt in Nederland om het Ziekenhuisbedrijf om te gooien naar productiebedrijven waar winst voorop staat. Er wordt in dit model nog weinig overgelaten aan innovatief werken in het ziekenhuisbedrijf. Ziekenhuisbedrijven behoren tot een basisvoorziening die voor elke Nederland bereikbaar moet zijn binnen redelijke afstanden met borging van kwaliteit, doormiddel van kwaliteit in Eigen Huis, Horizontale verbindingen of Vertikale bedrijfsmodellen. Of hier nog het recept van Loek de Winter inpast, betwijfel ik?
Om het voor de Telegraaf begrijpelijk te houden heeft dhr. Winter zijn visie in Jip en Janneke taal uitgelegd. Prima! Natuurlijk komt het Schiphol model al voor binnen de ziekenhuis wereld. De kern van zijn betoog is echter dat er nog teveel conservatieve organisaties in de zorg zijn. Veel ziekenhuizen willen alles doen, net zoals ze 15 jaar geleden deden. Dat is niet meer van deze tijd. Specialiseren is het devies! Nederland is klein, dus mensen zijn best bereid of moeten bereid gemaakt worden om voor superieure specialistische zorg een eindje te reizen.
Ik onderschrijf de visie van Loek Winter. De meeste ziekenhuizen leggen (te) veel nadruk op ‘groter worden’. Ook zie ik ziekenhuizen ‘speerpunten’ benoemen, zich specialiseren en zich daarop proberen te onderscheiden; zonder dat er activiteiten worden afgestoten of geoutsourced. Echte portfoliokeuzes zijn lastig (want gaan ook over mensen) en worden dan dus niet gemaakt. Ziekenhuizen zullen in hun business cases (waarmee je gefundeerde portfolio keuzes kunt maken) meerdere alternatieven moeten afwegen en deze alternatieven beoordelen op basis van zowel harde als zachte criteria.
Wat een oude wijn in nieuwe zakken komt hier voorbij. Het Slotervaartziekenhuis vergelijken met Schiphol??? Het verhuren van ruimtes aan bv. de kapster, pedicure, bloemist en zelfs de specialist is toch niets nieuws? En wat het verbod op roken betreft…In principe ben ik het daarmee eens, maar hoe wil je dat handhaven? En waarom voor kinderen die vanaf 2016 worden geboren en niet voor kinderen die vanaf 2000 zijn geboren? Nieuw milennium, nieuwe kansen. In Amerika is ooit de alcohol in de ban gedaan. Die drooglegging heeft, behalve een paar goede speelfilms, niet zoveel opgeleverd. Al met al ben ik dus niet erg onder de indruk van het verhaal van dhr. Winter.