Artikel bewaren

U heeft een account nodig om artikelen in uw profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties1

Banken stellen nieuwe eisen bij nieuwbouw

De tijden dat een stempel van het Bouwcollege voor een zorginstelling voldoende was om financiering te krijgen, zijn voorbij.
Banken stellen nieuwe eisen bij nieuwbouw

Sinds de intreding van marktwerking hebben banken de criteria waarop ze zorginstellingen beoordelen aangepast. Zorginstellingen lopen nieuwe risico’s en dat heeft gevolgen voor de bereidheid van banken om leningen te verstrekken. Die nieuwe risico’s betreffen de liquiditeit, de solvabiliteit en de rente. De beoordelingscriteria van de banken zijn ruwweg in te delen naar vier deelgebieden.

Strategie

Allereerst kijken banken, door het gevaar op faillissement, zeer kritisch naar de strategische plannen van zorginstellingen. Want in geval leegstand zijn er wel kosten, maar geen inkomsten. Een instelling met een flink eigen vermogen zingt dat een tijdje uit. Maar aangezien de zorginstelling zelf verantwoordelijk is voor de kapitaallasten, komt uiteindelijk de lening van de bank in gevaar. Om dit gevaar te minimaliseren, willen de banken goed op de hoogte zijn van de plannen om de continuïteit van de onderneming te bewaken. Op dit strategisch gebied zien banken graag een duidelijke focus op een of meer klantengroepen.

Kwaliteit van het management

Een tweede punt is het management van de organisatie. Er wordt tegenwoordig van zorgbestuurders veel meer gevraagd op het gebied van efficiënte bedrijfsvoering en ondernemend en klantgericht denken. Van essentieel belang is dat de financier overtuigd is van de kwaliteit van het management om te overleven in een competitieve zorgmarkt. Binnen ziekenhuizen is het ook belangrijk dat de medisch specialisten achter de plannen van het management staan. In het verleden is vaak gebleken dat het ontbreken van commitment onder het professionele personeel een slechte invloed heeft op de prestaties. Daarnaast spelen voor banken zaken als de relatie met zorgverzekeraars, het ziekteverzuim en de kwaliteit van de informatievoorziening een belangrijke rol.

Verwachte inkomsten

Financiële graadmeters als liquiditeit, solvabiliteit en rentabiliteit hebben altijd een rol in kredietbeoordeling. Deze zijn immers nodig voor de berekening van het risico, het kapitaal dat de bank op de balans moet achterhouden om de lening te dekken en het daaruit voortvloeiende rentetarief. Maar nu zijn ook toekomstige kasstromen van groot belang. Belangrijk hierbij is de debt service cover ratio, de verhouding tussen de operationele kasstromen en de kapitaallasten. Zijn de verwachte inkomsten voldoende om de kapitaallasten te betalen? De bank bekijkt ook de onderbouwing: is de toekomstige vraag realistisch ingeschat, is er oog voor demografische ontwikkelingen? Daarnaast zien banken graag zekerheden. Zekerheden verminderen risico’s waardoor banken niet alleen makkelijker een financiering kunnen faciliteren, maar ook lagere rentes kunnen bieden.

Flexibel vastgoed

Tot slot speelt in toenemende mate het vastgoed een belangrijke rol. In het oude bouwregime probeerden veel instellingen zo groot mogelijk te bouwen binnen de grenzen die het Bouwcollege stelde. Hun lasten werden immers toch vergoed. Nu ze hun eigen vierkante meters moeten verantwoorden, is deze tendens omgeslagen naar effectieve besteding van de ruimte. Ruimer of luxer bouwen is wel mogelijk, maar dat moet zichtbaar worden in de kasstromen. De banken kijken daarbij steeds meer naar de flexibiliteit en alternatieve aanwendbaarheid van het vastgoed. Indien de vraag naar zorg plotseling terugvalt, geeft alternatieve aanwendbaarheid de mogelijkheid om vastgoed om te bouwen en zodoende op een andere manier rendabel te maken. Anderzijds biedt flexibiliteit de mogelijkheid om uit te bouwen als de vraag stijgt. Het biedt een oplossing voor de risico’s die onvoorspelbare wijzigingen in de vraag met zich meebrengen.

Creatieve oplossingen

Ongelukkigerwijs valt de crisis in de financiële wereld samen met invoering van marktwerking. Waar zorginstellingen nu extra risico’s met zich meebrengen, berekenen banken tegenwoordig ook een liquiditeitsopslag in de vorm van een hogere rente. Dit maakt het er allemaal niet eenvoudiger op. Er wordt een beroep gedaan op de creatieve capaciteiten van de zorgbestuurders en financiers om toch nieuwbouw te plegen en investeringen te doen. Het private Slotervaartziekenhuis en de coöperatie bij het Vlietlandziekenhuis zijn hiervan goede voorbeelden. Zij zijn mogelijk het begin van een reeks innovatieve oplossingen die marktwerking met zich mee zal brengen.

Alexander Niemeijer is adviseur bij Strategy & Finance en heeft een scriptie geschreven over financiering in de zorgsector

1 REACTIE

Geef uw reactie

Om te kunnen reageren moet u ingelogd zijn. Heeft u nog geen account, maak dan hieronder een account aan. Lees ook de spelregels.