Dit gerechtshof had in 2005 bepaald dat het Amphia Ziekenhuis in Breda als niet-commerciële, overheidsafhankelijke instelling onder de regels van het Europese aanbestedingsrecht valt. Volgens de Hoge Raad heeft de rechter zich door te enge criteria laten leiden bij de vaststelling van het al dan niet commerciële karakter van het Amphia. Het feit dat het ziekenhuis hoofdzakelijk wordt betaald door de overheid en overheidsgerelateerde instellingen als destijds de ziekenfondsen is volgens de Hoge Raad onvoldoende grond om het ziekenhuis als (semi)overheidsinstelling aan te merken. De rechter had ook moeten kijken naar de vraag of het ziekenhuis risico loopt en of er sprake is van een bedrijfsvoering op basis van rendement, doelmatigheid en rendement.

Opnieuw toetsen

Met de uitspraak van de Hoge Raad is er nog geen eindoordeel over de aanbestedingsplicht van ziekenhuizen. Het gerechtshof van Arnhem zal dit opnieuw toetsen op basis van de criteria ‘commercieel’ en ‘overheidsafhankelijk’.

Instemming

De NVZ vereniging van ziekenhuizen heeft met instemming kennisgenomen van het besluit van de Hoge Raad. Volgens de NVZ geeft het arrest ziekenhuizen en andere zorginstellingen een relatief gunstig kader voor de toetsing of zij te kwalificeren zijn als aanbestedende dienst. Het arrest helpt zorginstellingen in de huidige situatie bij het afwenden van een aanbestedingsplicht en zal bovendien ook leveranciers weerhouden om te gaan procederen.

Zorgverzekeringswet

Ook de ontwikkelingen sinds de door de Hoge Raad beoordeelde situatie van 2004, zoals de invoering van de Zorgverzekeringswet, ondersteunen het afwenden van een aanbestedingsplicht.

Het arrest steunt bovendien het eerder door de brancheorganisaties ingenomen standpunt dat niet alle zorginstellingen van een bepaald type in verband met een aanbestedingsplicht over één kam geschoren kunnen worden, maar dat per instelling beoordeeld dient te worden of er sprake is van een aanbestedingsplicht. (Philip van de Poel)