In het manifest Waardige zorg Nederland stellen bestuurders en wetenschappers zich teweer “tegen het slopen van onze sector”. Volgens hen is de samenleving in een “etisch discutabel grensgebied” beland omdat de zorg voor ouderen in het publieke debat “voortdurend wordt opgevoerd als hindernis voor behoud van onze koopkracht”. Onder de ondertekenaars zijn de bestuurders Charles Laurey van Meavita Nederland, Willeke Stadtman van Osira Groep en Jos Spätjens van Zorggroep Noord en Midden Limburg en de wetenschappers Jos Schols en Erik Scherder.

Zorg inkopen

In het manifest staan tien zaken die moeten veranderen. Zorgorganisaties moeten een eigen positie opeisen en afstand nemen van de domeinen overheid en markt, “waarin zij niet thuis horen”. Ze maken duidelijk welke zorg mogelijk is met het beschikbare publieke geld, komen zelf met beleidsinitiatieven en spreken de overheid aan op de verantwoordelijkheid voor ouderen. Verder moet de klant zelf het budget krijgen om zorg in te kopen, in plaats van het zorgkantoor. Overheid en politiek moeten duidelijk maken wat privaat bekostigd moet worden en daarover verantwoording afleggen.

AWBZ collectieve uitgaven

De ondertekenaars stellen dat de overheid de AWBZ ten onrechte beschouwt als collectieve uitgaven, omdat de burgers via premies betalen voor de langdurige zorg. De overheid zou niet zomaar over dit geld moeten beslissen, maar erover moeten overleggen met zorgaanbieders en verzekeraars. In plaats daarvan zijn zorgorganisaties gedegradeerd tot uitvoeringsorganisaties en krijgen ze “het slechtste van de markt en het slechtste van de overheid”: ze mogen slechts zaken doen met één afnemer, het zorgkantoor, en krijgen te maken met gedetailleerde overheidsbemoeienis.

Zorgverleners vervreemden

Het manifest roept de politiek op om expliciet te debatteren over de vraag hoeveel we over hebben voor goede zorg. De ondertekenaars verwijzen naar onderzoek van het Sociaal en Cultureel Planbureau waaruit blijkt dat Nederlanders solidariteit, veiligheid en goede verzorging erg belangrijk vinden. Die sociale en culturele waarden van de zorg raken op de achtergrond door bedrijfsmatige begrippen. Daardoor vervreemden bovendien de zorgverleners van hun werk, dat draait om “waarden als vertrouwen, loyaliteit, opoffering en om eens een oud woord te gebruiken barmhartigheid”.

Exorbitante vertrekregelingen

De sector heeft te weinig weerwoord gegeven op de negatieve beeldvorming rond de sector, vinden de ondertekenaars. Volgens hen wilden de zorgorganisaties als “zorgondernemers” niet zeuren, maar vergaten ze daarmee dat ze uitvoeringsorganisaties bleven die daarnaast de markt op moesten zonder de juiste randvoorwaarden en bevoegdheden. Wat de ondertekenaars de sector ook verwijten zijn de hoge salarissen en “exorbitante vertrekregelingen” van sommige bestuurders, die de integriteit van de sector ondermijnen. (Zorgvisie – Krista Kroon)

Lees ook:

De tekst van het Manifest

Bezuinigingen in AWBZ niet uitgesteld

Bezuiniging op AWBZ wordt nergens opgevangen

Toekomst ouderenzorg staat op het spel

Verpleeghuiszorg moet ‘verwachtingskloof’ dichten

CTG: Budget verpleeghuizen is te laag