Artikel bewaren

U heeft een account nodig om artikelen in uw profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties13

Marktwerking drijft zorgkosten op

Ziekenhuizen hebben in 2008 voor circa 410 miljoen euro meer zorg verleend dan was verwacht, blijkt uit onderzoek van Roland Berger Strategy Consultants. “Een duidelijk signaal dat de invoering van de marktwerking niet vlekkeloos verloopt”, zegt onderzoeker Robin Alma.

Het onderzoek van Roland Berger is gebaseerd op de jaarverslagen 2008 van 91 ziekenhuizen. Vorig jaar is de omzet van ziekenhuizen met 7,4 procent gestegen tot 16,8 miljard euro. Die stijging komt helemaal voor rekening van het b-segment van dbc’s, waarin vrije prijzen gelden. Dat is met 410 miljoen euro ongeveer vijftig procent meer toegenomen dan verwacht.

Omzet b-segment vrije prijzen stijgt 50 procent

In 2008 is het b-segment uitgebreid met tien procent tot twintig procent. De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) had berekend dat met deze overheveling van behandelingen 800 miljoen euro gemoeid zou zijn. Voor dat bedrag is het a-segment ‘opgeschoond’. In werkelijkheid hebben de ziekenhuizen echter 1,3 miljard euro uitgegeven. “Als je rekening houdt met een normale productie- en prijsstijging van 90 miljoen euro, dan is het b-segment met 410 miljoen euro toegenomen, ongeveer vijftig procent meer dan verwacht”, zegt Alma.

Conclusies diametraal op bevindingen NZa

De bevindingen van Roland Berger wijken sterk af van de conclusies van de NZa in de Monitor Ziekenhuiszorg 2009. De Zorgautoriteit spreekt van een gunstige ontwikkeling van het zorgvolume en de prijzen in het b-segment. Alma houdt er rekening mee dat het verschil komt doordat de NZa uitgaat van andere informatie. De NZa werkt met gegevens uit het DBC Informatie Systeem (DIS), waarin de dbc-omzet van ziekenhuizen automatisch inloopt. Mogelijk wijken die af van de in werkelijkheid gerealiseerde omzetten, zoals die in de jaarverslagen van ziekenhuizen staan en die zijn goedgekeurd door accountants. Daarop baseert Roland Berger haar berekeningen. Als de informatie van DIS niet klopt, kloppen ook de berekeningen voor de opschoning niet. Voor het ministerie van VWS is het van belang hierover duidelijkheid te krijgen, want het vrije b-segment is dit jaar uitgebreid tot 34 procent.

Meer omzet, meer inkomsten

De cijfers wijzen erop dat ziekenhuizen zich meer hebben gericht op behandelingen uit het b-segment, omdat die direct meer inkomsten genereren. Alma vindt niet dat de marktwerking door deze prikkel in diskrediet komt. “Je ziet door de uitbreiding van het b-segment dat ziekenhuizen en specialisten echt rekening houden met wat klanten willen. Ze zijn veel innovatiever geworden. Uiteindelijk gaan goede ziekenhuizen meer doen en slechte minder, omdat ze te duur zijn of niet voldoende kwaliteit bieden.”

Uitbreiding b-segment in Big Bang

In Alma’s ogen schort het aan een goede invoering. “De uitbreiding van het b-segment in kleine stapjes werkt niet. Dat geeft ziekenhuizen de kans hun aandacht te verschuiven naar die behandelingen die meer omzet en inkomsten opleveren. Dat kan niet als je alle behandelingen die in het b-segment kunnen in een keer overhevelt.”

Zorgpremies omhoog

De rekening voor hogere ziekenhuisomzet komt bij zorgverzekeraars. Die zien zich mogelijk genoodzaakt de zorgverzekeringspremies te verhogen.

Lees ook:

Klink: prijzen dbc’s blijven vrij

Klink wil besparen door vrij ziekenhuisprijzen

NZa tegen prijsplpafond en uitbreiding b-segment

PvdA: ‘Kosten ziekenhuiszorg escaleren’

13 REACTIES

  1. Beste C. de Graaf, waarom stel je door de overheid nagestreefde marktwerking en het oude ‘op het Sovjetsysteem geïnspireerde stelsel’ (lekker demagogisch) tegenover elkaar als enige alternatieven? Het in loondienst nemen van specialisten lijkt me een goede maatregel, ik vind het al jaren een vreemde situatie dat specialisten met hun maatschappen een ‘staat in de staat’ vormen binnen ziekenhuizen. Maar zo’n maatregel heeft niets met marktwerking te maken (integendeel) en had in het oude stelsel ook heel goed gekund. Het probleem in het oude stelsel was niet de voorfinanciering op basis van een gepland aanbod, maar de limitering waardoor zorgverleners niet meer zorg móchten verlenen dan gepland. Ik denk dat er heel goed hervormingen van het zorgstelsel mogelijk waren zonder gelijk af te stevenen op een winstgericht zorgstelsel naar Amerikaanse snit (ja ik kan het ook).

  2. Lees alle reacties
  3. Wanneer stoppen we nu eens met het geloof in de marktwerking… We hebben hier nu al zo veel ellende van gezien. Verder maakt het mensen tot wezens die zin hebben als ze produceren en consumeren. Maar goed, als het dan nog maar werkte… Maar dit dus ook niet.

  4. Scribent cbs draagt niet echt een oplossing aan. Beetje cynische reactie. Alsof het oude zorgstelsel zoveel beter was of zijn we de discussies over de lange wachtlijsten en de verschraling in de zorg alweer vergeten. De oplossing die cbs kennelijk voorstaat: minder patiënten en patiënten minder lang in leven houden!

  5. De zorgverleners en de verzekeraars hebben in de zorgmarkt maar één zorg. Inkomen! Dus zal het B-segment volume alleen maar verder toenemen. Patiënten genoeg als je maar genoeg angst zaait en ze heel lang in leven houdt. Zorg is in het marktstelsel verworden tot een mensonterende industrie met de patiënt als lijdende ‘schadelast’

  6. De stelling “marktwerking drijft zorgkosten op” is nogal tendentieus en bovendien onwaar. Als bewijs wordt geleverd dat de omzetstijging B-segment vrije prijzen is gestegen met 50%. De enige conclusie die je hieraan kunt verbinden is, dat behandelingen in ziekenhuizen zich kennelijk meer hebben gericht op dit segment, omdat die direct meer inkomsten genereren. De overheid zal hierop wel reageren door de vergoedingsnormen van specialisten aan banden te leggen. En zorgverzekeraars kunnen hun inkoopbeleid hierop aanpassen. De tucht van de markt zal zijn werk gaan doen, nl. dalende prijzen in dit segment. Je kunt de rekening niet ongestraft doorschuiven naar alle burgers in Nederland, die meer ziektekostenpremie moeten gaan ophoesten.
    In de zorgwet wordt gesproken over gereguleerde marktwerking en dat er meer efficiency in de zorgverlening aan de patiënt zal gaan ontstaan. En dat is hard nodig ook. Er zijn tot nu toe weinig echte zorgondernemers. Marktwerking begint bij het vergroten van de doelmatigheid. Lees het rapport “Sneller beter”, het kan dus écht: betere zorg voor minder geld. Denk aan het MRI Centrum van Erik Veldhuizen. Zeven dagen per week zijn de centra geopend van 8.00 uur tot 22.00 uur. Per machine draait het centrum 7000 MRI’s, veel meer dan het gemiddelde in ziekenhuizen. Op die manier wordt het maximale rendement uit de investering gehaald.
    Tot nu toe vergoedt slechts een handvol zorgverzekeraars een consult bij de internetdokter, de zogeheten e-health. Daar liggen nog volop mogelijkheden. Denk ook aan het succesverhaal van De Maartenskliniek.
    En waarom niet alle maatschappen van specialisten opkopen en ze in loondienst laten werken? Er is nog veel te besparen en als de overheid nu zorgt voor minder bureaucratie, dan is er dus nog heel veel te besparen. Dus meer doelmatigheid genereert hogere kwaliteit en lagere prijzen. Dat is de marktwerking die de overheid voor ogen staat. Of willen we terug naar het oude op het Sovjetsysteem geïnspireerde stelsel, waarbij het zorgaanbod (planning van het aanbod) centraal staat en vervolgens via budgettering wordt de zorg al dan niet verleend aan degenen die hierom verlegen zitten. Niet de patiënt bepaalt hoeveel en van welke kwaliteit zorg nodig is, maar de instelling, maar de instelling, de aanbieder van de zorg via het toegewezen budget van de overheid zonder enige vorm van concurrente. Als het zorgveld weifelachtig blijft over het centraal stellen van de patiënt en daarop ook de logistieke processen op de patiënt ent, dan moeten er maar ziekenhuizen failliet gaan. Er zijn dus onomkeerbare stappen gezet met de introductie van de basisverzekering. En het zorgveld moet zich zo langzamerhand gaan beseffen, dat ze doelmatiger en efficiënter hun zaken moeten gaan aanpakken.
    Kortom: deze stelling is niet houdbaar!

  7. Met 20% marktwerking kun je nauwelijks spreken van marktwerking. Interessanter is om te vragen waaraan deze ziekenhuizen extra gelden hebben gespendeerd: procesverbetering, innovatie of investeringen die ze al hadden moeten doen? kwaliteit van zorg is niet echt inzichtelijk (outcome measures ontbreken). Ik vind het juist de verantwoordelijkheid van de ziekenhuizen om naast kwaliteit ook efficient met haar middelen om te gaan. Dat die prikkels nu van meerdere kanten komt lijkt me prima. Het kan in deze tijd niet meer zo zijn dat een zorgverlener alles bepaald en dat de patiënt/overheid maar er vanuit moet gaan dat het goed en efficient gebeurd, zonder daar ook een prijs voor te betalen. Slecht strategisch management (ook in de cruciale sectoren) moet er niet toe leiden dat je daarvoor beloont wordt, en dat is tot noch toe vaak (zoniet altijd) gebeurd. Wat niet moet gebeuren, en dat ben ik eens met de voorgaande reacties, is dat het afgewenteld wordt op de patiënt: dat is een schone taak voor de NZa lijkt me!

  8. Zorg overlaten aan commeciele verzekeraars, veegt het straatje schoon van de overheid. Meer uitgeven, betekent gewoon hogere premies, en Klink wast ahnden in onschuld. Dat de zorgverzekeraars bijvoorbeeld dure apparaten betalen voor ziekenhuizen, onder voorwaarde, dat hun patienten voorraang krijgen bij het onderzoek met zo’n apparaat is al de volgende stap in de macht. Hoor ik ook al in den lande. Zulke criciale zaken moeten niet bij organisatie zitten, die er belang bij hebben, heel veel belang. Er moet een soort cooperatie komen van Overheid, Verzekeraars en ziekenhuizen, die samen bepalen wat er gebeurt, kunnen ze elkaar kontroleren en worden de kosten voor een ieder meer inzichtelijk. Dat is mijn bescheiden mening vanuit de commercie

  9. Doelstelling was tevens dat uiteindelijk kwaliteit en veiligheid van de zorg zou verbeteren. Het blijkt nu reeds een utopie te zijn te veronderstellen dat dit gebeurd als de kosten en tekorten voor alle ziekenhuizen steeds stijgen
    Het zou goed zijn als de overheid de trend m.b.t. klachten(van patiënten) de eerstkomende jaren goed monitort

  10. Ik verbaas mij erover dat er nog wordt gesproken over gezondheidszorg. Dit is een eufemisme. Want in werkelijkheid is het een bedrijfsmatige bezigheid geworden, een industrie wier enige zorg schijnt te zijn geworden een zo hoog mogelijke omzet te maken en zoveel mogelijk inkomen te genereren.
    Als in andere sectoren die zijn overgelaten/overgeleverd aan marktwerking is het resultaat: een ingeschoven laag van penpushers en papershufflers, die zich boven normale salarissen toekennen, vermindering van kwaliteit van de dienst/product en een toename van de kosten daarvan.
    M.i. is marktwerking een anti-sociaal bijna duivels principe. Het is een kwaadaardig gezwel dat vreet aan de samenhorigheid van een samenleving.

  11. zo zie je maar weer: marktwerking in cruciale sectoren als de zorg leidt tot meer kosten, slechtere kaliteit van zorg en uiteindelijk onbereikbaarheid van zorg voor zwakkere groepen in de samenleving.
    Doordat zorgpremies omhoog gaan , zullen veel gezinnen deze niet meer kunnen betalen.
    langzaamaan krijgen we Amerikaanse toestanden. Klnk grijpt nietin. waarom zou hij?
    Opnieuw een bewijs dat het aan de markt overlaten van cruciale sectoren niet moet. De burger betaalt het gelag.

Geef uw reactie

Om te kunnen reageren moet u ingelogd zijn. Heeft u nog geen account, maak dan hieronder een account aan. Lees ook de spelregels.