Blokker, Hema, Pearle, Kruidvat, Bruna: wie in een willekeurige winkelstraat loopt wordt geconfronteerd met dezelfde formules: landelijke merken met gestandaardiseerde winkelconcepten. Of het nu gaat om modewinkels, boekhandels, electronicazaken, drogisten of opticiens. Ook buiten de winkelstraten zien we de bekende formules domineren: denk aan bouwmarkten, benzinepompen, tuincentra en woonwinkels. Maar het gaat verder dan de retail. Ook bij banken, verzekeraars, accountants, telecomaanbieders en zelfs notarissen bepalen enkele grote, bekende en landelijk opererende merken het marktbeeld.

Wetmatigheid

Het is niet waarschijnlijk dat de zorg zich aan deze ‘wetmatigheid’ kan onttrekken. Er wordt al hard gewerkt aan landelijke ketens en (franchise)formules. Hoelang duurt het voordat er in de thuiszorg nog een stuk of vijf grote landelijke merken zijn? Wanneer zetten de ziekenhuisketens door? Voor sommigen een schrikbeeld, dat wordt gevoed door de gedachte dat je straks alleen nog maar kunt kiezen uit een beperkt aantal landelijke zorggiganten. Waardoor het zorgaanbod net zo eentonig wordt als een doorsnee winkelstraat. Dat beeld is begrijpelijk, maar misplaatst. Geen enkele winkelstraat of sector wordt volledig gedomineerd door landelijke formules. Naast hen is plaats voor duidelijk gepositioneerde lokale of regionale aanbieders, met een heldere propositie gericht op een specifieke doelgroep.

Haarlem als model

Haarlem is meermalen uitgeroepen tot beste winkelstad van Nederland. Toch zijn ook alle landelijke merkformules daar te vinden. Zij vallen echter minder op, omdat Haarlem een rijk scala kent van lokale en regionale winkels. Het zeer gedifferentieerde winkelaanbod biedt de consument optimale keuzevrijheid uit een reeks van onderscheidende proposities. Het ‘Haarlemse model’ is een inspirerend voorbeeld voor de verdere marktwerking in de zorgsector.