Met vijfduizend cliënten, vijfduizend medewerkers en 120 locaties in en rond Amsterdam mag Cordaan een grote speler genoemd worden. Verstandelijk gehandicapten, ouderen en psychiatrische patiënten vormen de drie doelgroepen, maar in die termen denkt bestuursvoorzitter Eelco Damen niet: “Dat is hokjesdenken, terwijl elke persoon zijn eigen verhaal en geschiedenis heeft. Wij proberen het aanbod aan te passen aan het individu. De discussie over kwaliteit van de zorg gaat in feite over de aansluiting van de zorg op speciale behoeften. Dat kan alleen door dicht bij de mensen te zijn. Onze oplossing is: wijkgerichte zorg aanbieden op alle mogelijke terreinen, waardoor mensen langer thuis of in een woonvoorziening kunnen wonen.”

Geschrokken

Door een fusie in 2005 zijn drie disciplines binnen Cordaan verenigd, waardoor het leveren van maatwerk makkelijker wordt. Damen: “Ik kom uit de verstandelijkgehandicaptensector en in mijn werk kwam ik de collega’s van de andere sectoren bijna dagelijks tegen. Samen realiseren we wat we voorheen als afzonderlijke organisaties niet konden: vanuit grootschaligheid kleinschalig werken.’

Ook met woningcorporaties is er samenwerking. “We hebben aansluitende visies als het gaat om leefbaarheid. Dan ligt het voor de hand samen op te trekken. Zo slagen we erin ons kleinschalig aanbod van de grond te krijgen.”

Toen Damen negen jaar geleden aantrad, bleek de organisatie vol verborgen gebreken te zitten. Die kwamen vooral voort uit bouwen in eigen beheer. “Uit alle kasten rolden lijken. Ik ben me rot geschrokken. We besteden nu alle nieuwbouw uit. Des te meer tijd en aandacht kun je besteden aan de zorg. Zo hebben we achterstand omgezet in voorsprong.”

Zijn eigen rol ziet hij als regisseur/producent. “Ik ontwikkel een visie, een filosofie en zoek daar mensen bij die het kunnen uitvoeren. Hooggekwalificeerde mensen die de visie onderschrijven en verder ontwikkelen en implementeren.” Communicatie is daarbij zijn belangrijkste wapen. “Ik begin mijn visie breed te communiceren, van schriftelijk tot mondeling, soms één op één. Gisteravond heb ik bijvoorbeeld met iemand tot twaalf uur door zitten praten over de ontwikkelingen in het komende jaar.”

Urgentiebesef

Als hij met staf, ondernemingsraad, managers en soms ook met externen een project heeft doorgenomen, initieert hij een pilot in de acht regio’s van Cordaan. “Aanvankelijk deden we dat maar in één regio waarna de andere het overnamen, maar ik wil voldoende druk creëren. Zo houd je dynamiek in de organisatie. In de zorg is er een soort reflex: iets kan niet, of gaat langer duren. De kunst is dan het urgentiebesef te verhogen. En als je het nou maar leuk genoeg maakt, krijg je iedereen mee. Het maakt me erg pissig als gezegd wordt dat de mensen in de zorg de kantjes eraf lopen. Er werken in Nederland een miljoen mensen in de zorg die voor andere mensen willen werken. Maar die worden gemangeld door de overheid die steeds meer verantwoording wil, met steeds nieuwe regels. Ik zoek in de organisatie continu naar de grens van die regels: kan het niet anders, kan het niet sneller? Altijd gebaseerd op mijn visie, daar verwijs ik dan ook altijd naar.” Soms wil hij te snel. Dan wordt hij drammerig. Dat werd nog eens bevestigd toen hij een extern bureau liet uitzoeken hoe zijn directe medewerkers over zijn leiderschap dachten. “Men vond mij een drammertje, en ik luisterde te weinig. Dat heb ik in mijn oren geknoopt. Ik merk nu dat luisteren gewoon meer oplevert.” (ZorgVisie – Trix Broekmans)

Lees ook over de andere twee genomineerden:

Herman Blom en Jos Dijkers