Orlando – Een op de drie Amerikanen leeft in armoede. Onder hen zijn 17 miljoen kinderen. Ongeveer net zo veel als alle mensen in Nederland samen. En de armoede groeit.
Health costs: 50/5-regel
Circa 50 miljoen Amerikanen zijn nog steeds niet verzekerd. Onder hen een toenemend aantal daklozen. Die zien nooit een dokter. Pas als het levensbedreigend is, belanden ze, als ze geluk hebben, in het ziekenhuis. Na een acute opname gaat de peperdure ziekenhuisrekening naar de overheid. Is het gek dat 5 procent van de Amerikaanse bevolking 50 procent van de zorgkosten veroorzaakt? Maar liefs 17 procent van het bbp besteden Amerikanen aan gezondheidszorg Nederland zit op 12 maar het systeem is helemaal vastgelopen. Obama’s gezondheidswet heeft daar nog niets aan veranderd.
Health care improvement
Ik ben samen met 40 Nederlandse zorgprofessionals te gast op op het congres van het Institute for Health Care Improvement (IHI) in Orlando, Florida. Daar laten in totaal 5000 gedreven zorgprofessionals zich inspireren door collega’s die allemaal een eigen weg gevonden hebben naar verbetering van zorg. De lucht zindert van creativiteit en positieve energie.
Wie gaat er nou naar een gezondheidscongres in Amerika? Wat hebben zij met hun waardeloze systeem ons te leren? Gelukkig valt van individuele initiatieven van Amerikaanse zorgaanbieders veel op te steken. De Mayo Clinics, Virginia Mason en Cincinnatti Children’s Hospital behoren tot de wereldtop. Ze blinken uit in visie, leiderschap, en excellente uitkomsten.
Fatale medische fout
Virginia Mason in Seattle was in negatieve zin wereldnieuws toen CEO Gary Kaplan openbaar maakte dat een medische fout een vrouw in de kracht van haar leven fataal was geworden. Kaplan werd afgebrand in de grote Amerikaanse media en via persbureau Reuters stak het nieuws ook de oceaan over. Dat was in 2004. Vorig jaar werd Virginia Mason uitgeroepen tot het beste Amerikaanse ziekenhuis van het eerste decennium van deze eeuw. De zoon van de overleden vrouw koos voor Virginia Mason toen hij zelf geopereerd moest worden. Het ziekenhuis waar zijn moeder was overleden.
Veiligheid Nederlandse patiënt
Is het zonde van het premiegeld dat enkele Nederlandse ziekenhuizen en zorgverzekeraars Achmea en De Friesland meegaan met deze door de VvAA georganiseerde reis naar Orlando? Niet als ze erin slagen om met hun nieuwe inzichten de zorg in hun eigen ziekenhuis op een hoger niveau te tillen. Om vermijdbare medische fouten uit te bannen. Om onnodige zorg terug te dringen. Om echt te luisteren naar wat patiënten nodig hebben. Om een voorbeeld te zijn voor anderen. Zodat patiënten zich met reden veilig kunnen voelen in Nederlandse ziekenhuizen. (Zorgvisie – Bart Kiers)
Ik ben nog benieuwd naar hoeveel winst voor de aandeelhouders de gezondheidszorg in totaal in de VS maakt. Weet iemand dat? Ik heb geen idee of de proporties van de winst realistisch/duurzaam zijn…
Leuk te horen dat uit de modder nog steeds mooie bloemen groeien in de US. Ik ben zeer benieuwd naar concrete voorbeelden van die creativiteit; kun je die geven?
@ Karen. Het interview moet nog verschijnen. Als je interesse hebt, stuur me svp een mailtje: kiers@zorgvisie.nl
Ik ben er van overtuigd dat standaardisatie (oa door LSS methoden) leidt tot kwaliteitsverbetering en dat gaat hand in hand met kostenverlaging. Jammer dat ziekenhuizen met de botte bijl blijven hakken en geen tijd nemen en geld vrij maken om hem eens goed te slijpen.
@ Bart: is het interview met Kaplan ergens online te vinden?
Ik vraag mij af waarom toch steeds de VS. Er zijn prima voorbeelden van geavanceerde en goed afgestemde zorg in bijvoorbeeld Zweden te vinden. Ook het Franse stelsel kent aardig toppers. Maar als we toch naar de VS gaan, waarom dan geen verplichte tegenuitnodiging voor Amerikanen om te kijken hoe ons goedkopere egalitaire systeem kennelijk veel eerlijker en gemiddeld veel beter mensen bereikt en bijdraagt aan stijging van kwaliteit van leven. Patientveiligheid en patientgericht denken werd in het Zwolse Ziekenhuis Isala (voorheen Sophia) op neonatologie al eens goed op de kaart gezet. Gevolg: daling van fouten, openheid naar ouders. En dat gebeurt elders nog veel te weinig. De uitgespaarde reiskosten kunnen worden ingezet om een landelijk congres hierover te houden.
Wie wil meer weten over Virginia Mason, volg Zorgvisie. Ik heb een interview gehad met Gary Kaplan, CEO Virginia Mason. Het ziekenhuis heeft de kwaliteit aantoonbaar verbeterd tegen lagere kosten. Een indrukwekkende prestatie.
Als het over de Amerikaanse gezondheidszorg gaat, lijkt een congres over moraliteit me meer aan de orde; 50 milj. onverzekerden bij kosten a 18% BNP, kom op zeg met je creativiteit en positieve energie..
Wanneer er onverantwoorde risico’s worden genomen, dan is de redding nabij, zo lijkt het (ziekenhuizen, banken, overheden……). Ik vind dit ethisch heel erg eng worden. Jammer dat Bart een giga open eind geeft aan zijn column. Kom Bart maak je verhaal eens af!
Prima om daar inspiratie op te doen. Zelf veel ervaring mee. Net wat Arnout zegt dat inspiratie veel doet. Daar wil ik aan toevoegen dat “lef” een tweede belangrijke eigenschap is om met die inspiratie ook aan de slag te gaan. Zelf ben ik teruggekomen met het idee Groepsconsulten van Ed Noffsinger aan de slag gegaan hier. Enkele maanden nadat ik hem daar had gezien hebben we hem hier naar toe gehaald en in een zaal met 5 groepen specialisten aan de slag gegaan. Het is dankzij het CBO nu een wijd verspreid gemeengoed in veel Nederlandse ziekenhuizen. Hetzelfde geldt voor Roger Resar, ook van IHI, over betrouwbaar maken van processen. Over veiligheid gesproken. Hij is door verschillende ziekenhuizen paar maal NL gehaald en ook door het VMS-programma. Geweldig inspirerende man. Daar hebben we ook weer bij de “de Kunst van het Klein Maken” op door geborduurd. Zeer inspirerende methode die snel door profesionals te leren is. Kortom ga en doe er iets mee in het algemeen belang.
Als het inderdaad zo eenvoudig is (Marjolein), we zijn in NL al goed bezig zijn (Rob), het zo weinig werk is (Frank) waarom hebben we in NL dan nog niet de veiligheid, de kwaliteit en de kosten van het Virginia Mason?
Mijn hypotheses:
1. we hebben geen probleem (zei ook Bart, Harold en Jacques)
2. we ontberen de visie: we weten onvoldoende hoe een excellerende en continu verbeterende organisatie eruit ziet en welk gedrag precies nodig is
3. 1+2 zorgen er voor dat maar heel weinig organisaties een lange termijn ambitie/ commitment durven af te geven (vooraf!), zoals het Virginia Mason en Thedacare wel gedaan hebben. Het is dus nodig bereid te zijn de consequenties te nemen van die nieuwe ambities, waaronder een significante gedragsverandering van de leidinggevenden.
In NL zijn helaas nog grote groepen die vinden dat geld uitgeven aan leren verbeteren (zoals een studiereis naar Orlando) verspilling is, terwijl in hun eigen organisatie al jaren miljoenen ‘ weglopen’.
Uit persoonlijke ervaringen, we hebben op initiatief van Achmea een groep van 35 zorgprofessionals en -leidinggevenden meegenomen naar Seattle (o.a. Virginia Mason) kan ik vertellen dat mensen uit hun eigen omgeving halen en ze onderdompelen in een geheel andere manier van doen (bijvoorbeeld door op de werkvloer van fabrieken en ziekenhuizen te ervaren wat het betekent) enorm inspirerend kan werken. Daar ontstaat in een week tijd meer visie, bewustwording en commitment voor verandering dan in jaren met elkaar roepen dat het anders moet.
Vraag het gerust aan deelnemers zoals Freek Dekker.
Hallo Laurens,
Het is bijna 2012.. De ‘merk’farmaceuten gaan zelf de zorg organiseren en de eerste lijn gaat ziekenhuiszorg doen. Jouw stelling komt uit de tijd dat het in de zorg nog om ‘gebouwen’ging en de Deming cyclus door grote nationale subsidieprogramma’s de werkvloer werden opgejaagd.. Dat is al weer een tijdje geleden.
Lean Management kan een enorm positieve impuls geven. De kunst en kunde is om continue verbetering als cultuur in te bedden. Lean is een goed startpunt maar voor de werkelijke transformatie is veel meer nodig. Meer weten? Lees dan de theorie van Deming: The system of profound knowledge (SoPK).
ISBN: 9780262541152 en 9780262541169
Om vermijdbare medische fouten terug te dringen en om echt te luisteren naar wat patienten nodig hebben hoef je natuurlijk niet naar Orlando. Je kunt volstaan met patienten/naasten serieus te nemen als ze aan de bel trekken bij een niet-pluis-gevoel. Niet te snel in de ‘geruststellingsmodus’ schieten, maar meteen checken of de patient gelijk heeft. Kost niets extra’s, kan meteen worden geimplementeerd en heeft gegarandeerd succes!
Toch jammer dat wij ons te weinig realiseren dat WIJ in Nederland het beste managementboek voor de zorg aan het schrijven zijn. Valse bescheidenheid? Moet Orlando niet gewoon Noordwijk heten?
Ik wil daar wel iets meer over horen, lean management. En is het nu zo erg, en is het fout, om een gemaakte fout ook toe te geven? Er kan toch eigenlijk altijd wel iets meer of iets minder of iets beter?
Zo moeilijk is het allemaal niet en als ziekenhuizen ook zouden kunnen beslissen zonder naar Amerika te gaan, dan zouden ze gewoon zonder problemen allemaal gisteren kunnen beginnen. Ik heb nou 100 keer Lean gedaan en altijd snapt iedereen het onmiddelijk. Met twee dagen ben je aan de gang … Alleen … Je moet durven uit de startblokken te komen en een paar centen aan initiele hulp durven uitgeven.
Harold vraagt zich af hoe Virginia Mason dat heeft gedaan. Er is een boek verschenen over het op ‘Lean management’ gebaseerde Virginia Mason Production System. het heet Transforming Healthcare. Auteur is Charles Kenney.
een ander excellerend zorgsysteem in de VS is Thedacare uit Wisonsin. Hun voormalig CEO is John Toussaint. Van zijn hand verscheen het inspirerende boek On the mend.
Inmiddels worden dergelijke initiatieven voorzichtig aan overgenomen door Nederlandse ziekenhuizen. Een aantal instellingen Hebben zich inmiddels verenigd in het netwerk Lean in de Zorg.
Laten we proberen niet EERST het systeem volledig vast te laten lopen maar nu al onze zorg signoficant te verbeteren.
Oude gezegdes zijn er niet voor niets. Het kalf moet eerst verdrinken voordat de put gedempt wordt. Zolang de urgentie wordt bepaald door een enkele calamiteit, zal er weinig veranderen aan het noodzakelijke besef van continue waakzaamheid. Ook het hartcentrum van het Radboudziekenhuis werd het beste van ons land na fatale missers van een paar jaar daarvoor. Het is makkelijker om uit de put te krabbelen na een flinke val dan voortdurend om die put te strompelen. Eigenlijk gun je iedere instelling van tijd tot tijd een calamiteit. Vreselijk voor slachtoffers en nabestaanden. Een harde realiteit die politiek en sociaal niet correct is. Maar een visie die veel meer aanhangers zou verdienen. Daar hoeven we echt niet voor naar Amerika.
Bart, bedankt voor je verhaal.
Veel studies tonen aan dat het juist grote problemen, crisissen, rampen, tekorten en (ja, last en least) technologische doorbraken zijn die uiteindelijk tot grote verbeteringen leiden. Pas nadat het systeem TOTAAL is vastgelopen.
Ik zou dan ook interesse hebben in hoe Virginia Mason dat gedaan heeft NA de crisis en hoe die aanpak te vertalen is naar een aanpak in NL
Want Mason is geen BEST practice, maar m.i. inspiratie voor nog een GOOD practice die in ieder ziekenhuis weer anders is.
Daar zit een groot gevaar. Gaat het in NL al wel beroerd genoeg? Kan het schip de wal keren? Of het kind lozen zonder het badwater weg te gooien?
Als dat lukt is dat reisgeld zeker geen weggegooid geld. Als er hier niets gaan veranderen wel.