Artikel bewaren

U heeft een account nodig om artikelen in uw profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties6

Tureluurs van de rapporten

Het laatste wat een directeur wil uitstralen, is moedeloosheid. Maar het moet me nu toch van het hart: ik word zó moedeloos van al die rapporten waarin staat dat Nederland met veel minder ziekenhuizen kan volstaan dan het nu heeft. Deze rapporten, en de boodschap die erin wordt verwoord, hebben met elkaar gemeen dat ze erg op elkaar lijken. En iedere keer als er een uitkomt, komen er weer berichten in de media met koppen als 'Aantal ziekenhuizen in Nederland kan drastisch omlaag'.
Tureluurs van de rapporten

De Regieraad is tot nu toe de laatste partij die zich in de discussie heeft gemengd. Hij stelt in een eind januari uitgebracht rapport dat het aantal ‘volwaardige’ ziekenhuizen teruggebracht kan worden tot 51. En met ‘volwaardig’ bedoelt de raad volledig geoutilleerde ziekenhuizen met een intensive care op minimaal level-2-niveau. Dat zouden er zelfs nog minder dan 51 kunnen worden, waarschuwt de raad. In de satellietziekenhuizen daaromheen zou slechts een eenvoudige beademingsfunctie overblijven voor noodgevallen. En het proces om hiertoe te komen, vergt volgens voorzitter Pieter Vierhout landelijke regie.

De feiten op een rij

Mijn inziens is het hoog tijd om eens een paar feiten op een rij te zetten. In de eerste plaats zet ik vraagtekens bij de waarde van al die rapporten, omdat ze weinig toevoegen aan wat er al in de praktijk gebeurt. Misschien proberen de opstellers ervan zichzelf te profileren als eigenaars van het discussieonderwerp, maar daarbij vergeten zij dat de NVZ in 2010 en in 2011 invitational conferences belegde over respectievelijk concentratie en spreiding van ziekenhuiszorg. Met die bijeenkomsten hebben wij als ziekenhuizen duidelijk laten zien te weten waar de discussie over gaat, en daarin ook onze verantwoordelijkheid te willen nemen.

Verder is er nog het hoofdlijnenakkoord dat we vorig jaar hebben gesloten met de zorgverzekeraars en het ministerie van VWS. Dit akkoord schetst duidelijk de contouren van het toekomstige zorgveld, waarin van de huidige situatie – waarbij alle ziekenhuizen nagenoeg alle medische verrichtingen aanbieden – geen sprake meer zal zijn.

En vergeet evenmin de op 26 januari gehouden Dag van de zorgverzekeraars. Daar kon iedereen zien dat zorgverzekeraars en ziekenhuizen de dialoog over spreiding en concentratie van ziekenhuisfuncties al lang naar een hoger niveau hebben getild.

Minder ziekenhuizen

Zal die dialoog leiden tot minder ziekenhuizen, zoals de media nu te vaak en te gemakzuchtig optekenen? Als het aan minister Schippers ligt niet. Tijdens onze laatste invitational conference zei ze tijdens haar speech: ”Het lijkt soms alsof ieder ziekenhuis ofwel specialiseert in hoogstandjes, ofwel verdwijnt. Kleinere, goede, regionaal gewortelde ziekenhuizen komen in dat verhaal niet meer voor. Dat vind ik een wonderlijke conclusie.” En gelijk heeft ze, want om invulling te geven aan haar credo ‘zorg dichtbij’ – vooral voor de snel groeiende groep chronisch zieken in onze samenleving – zijn ziekenhuizen nodig die dicht bij deze intensieve zorgbehoevende patiëntengroepen staan. Ziekenhuizen die er weliswaar door de beperktheid van hun aanbod aan medische verrichtingen anders uitzien dan de ziekenhuizen van vandaag, maar wel onmisbare ziekenhuizen.

Lokaal niveau

Het is dan ook terecht dat SAZ, de vereniging van veertig samenwerkende algemene ziekenhuizen, pleit voor een toetsing vooraf, voordat de beslissing wordt genomen over terugdringing van het aantal functies in een ziekenhuis. De overgebleven functies moeten immers wel voldoende zijn om een bedrijfseconomisch resultaat te bieden dat die zorg dichtbij ook in de toekomst garandeert. Bij uitstek een proces dat op lokaal niveau moet worden vormgegeven, en waarin de centrale regie die de Regieraad voorstelt geen enkele meerwaarde heeft. Het is oude wijn in nieuwe zakken.

Margot van der Starre, directeur NVZ

6 REACTIES

  1. De constatering van Berend :”fusie” is juist maar bevat niet de hele werkelijkheid want er is ook sprake van ‘overname’ en ‘gestructureerde samenwerking’. En of dat allemaal gebeurt omdat ziekenhuizen bang worden, is tekort door de bocht. Niet alleen angst maar ook nuchtere beschouwing van ontwikkelingen is voldoende motief voor het loslaten van de stand alone positie. Het draait tenslotte allemaal om de Strategische 4 P’s [(c)Hans Hof]: Potentieel van de markt, Positie op de markt, Professie van de positieinvulling en Profijtbenutting. De praktijk toont dat ziekenhuizen op allerlei manieren bezig zijn om dit model in te vullen. Fusie, overname, strategische samenwerking,anderhalve lijnszorg, ziekenhus verplaatste zorg.
    De rapporten zijn nuttig als indicatoren die aangeven hoe de paarden lopen in het sociaal-maatschappelijke,politieke en overheidscircuit.

  2. Lees alle reacties
  3. Het aantal ziekenhuizen locaties moet omhoog.
    In mijn idee zal je een volledig Proces Redsign moeten toepassen om de curatieve sector duurzaam te maken bij het dreigend tekort aan geld en mensen.
    In het model dat ik voor ogen heb ben ik uitgegaan van de wensen van patienten (zo snel mogelijk antwoord op de vraag: wat mankeer ik?”) en van deze knelpunten. En zo tot een model gekomen waarin 1e en 2e lijn in elkaar opgegaan.
    Dit leidt tot een groter aantal ziekenhuizen, kleiner, dichterbij en directer acterend. Echter, in de regio van deze huizen (40K adherentie) kennen we geen huisasrtsen en specialsiten meer, maar generalisten die met elkaar 40K patienten kunnen bedienen op hun directe zorgvraag tot 70% van de complexiteit.
    Dit model vraagt om andere dokters qua opleiding en karakter en dus om een verandering in de opleidingen. VEranderingen die overgigen anders zijn dan de huidige trends. Deze super spacialisten kunnen blijven doch we zullen royal in generalsiten dienen te voorzien. Een combinatie van huisarts, tropen arts en SEH Arts.
    Dat is volgens mij een van de meerdere oplossingen voor de komende dreigingen zonder dat over aantallen gesproken hoeft te worden. Al zullen er dan minder STZ achtige huizen overnblijven maar is de weg open voor meer basale ziekenhuizen waar professionals naar hartelust kunnen werken aan het beter maken van patienten

  4. Mevrouw Van der Starre hanteert weinig overtuigende argumenten in haar betoog: “In de eerste plaats zet ik vraagtekens bij de waarde van al de rapporten”. Boeiend, maar op welke grond?
    “We zijn er in praktijk al mee bezig”. Nou, er wordt vooral veel gesproken en het ligt bepaald niet aan de ziekenhuisbesturen dat de concentratie en segmentatie van de grond komt (kalkoen en kerst).
    “Aan de minister ligt het niet”. Ofwel, ‘Edith vind het ook’ . Ook niet bepaald overtuigend in de motivering van het NVZ standpunt. Het wordt tijd dat de NVZ eens met inhoudelijke, op macroeconomisch en maatschappelijk relevante, argumenten komt. En kan niet anders geconcludeerd worden dan dat er in het zorgaanbod geschoven én gesnoeid kan worden.
    En doe dan gelijk ook iets aan de ambtelijke bestuurscultuur in de ziekenhuizen.

  5. het blijft merkwaardig dat de discussie altijd over kwaliteit van het aanbod gaat en maar zelden over de gevraagde kwaliteit. daardoor worden voor de zorgvragers (laten we onszelf in deze rol maar zo noemen; patiënt is te lijdzaam, cliënt suggereert te veel zelfstandigheid) belangrijke kwaliteitsaspecten ondergewaardeerd of zelfs (bewust?) buiten beschouwing gelaten. natuurlijk moet het aanbod aan minimale vereisten voldoen, de zorg bieden die nodig is. maar concentratie om tot ’topkwaliteit’ te komen gaat eraan voorbij dat beschikbaarheid en bereikbaarheid voor ons vaak belangrijker zijn dan de aanwezigheid van topkwaliteit en state of the art voorzieningen. en alle verhalen over de kosten die daarmee verbonden zijn, moeten we relativeren. in de eerste plaats omdat veel bewegingen niet vervallen bij concentraties, maar worden verlegd naar andere partijen. en het zijn vooral wij zelf, als zorgvragers en als bezoekers van zorgvragers, die veel meer kosten zullen moeten maken voor de reis van en naar de plek waar de zorg wordt aangeboden. bovendien zal in het algemeen in acute gevallen de aanrijtijd van ambulance en andere zorgverleners groter worden en de tijd die nodig is om de instelling te bereiken. en die aanrijtijd is zoals bekend een belangrijke succesfactor.
    de belangrijkste oorzaak van het onderschatten van die kwaliteitsaspecten is, dat het debat doorgaans wordt gevoerd door bestuurders en professionals, en wij als zorgvragers daarin weinig worden betrokken. alleen al, omdat we maar een beperkt deel van ons leven daadwerkelijk zorg vragen. voor de kwaliteitszorg is het daarom dubbel schadelijk dat er zo ongenadig is ingegrepen in de ondersteuningsstructuur voor patiënten en patiëntenorganisaties, die in het debat tegenwicht konden bieden.

  6. er lopen nogal wat dingetjes door elkaar in uw argumentatie, mevrouw van der starre
    Natuurlijk is de NVZ geweldig en begrijpt de discussie. Natuurlijk zijn er veels te veel rapporten en te weinig daden. En natuurlijk wil de minster regionaal gewortelde ziekenhuizen en geen ontwortelde. Maar dat wil niet zeggen volledig opgetuigde ziekenhuizen.
    De belangen zijn zeer divers bij ziekenhuisbestuurders, politici, lokale bestuurders, medische industrie, premiebetalers en patienten. Maar als elke burgemeester zijn IC wil houden zal hij ook moeten uitleggen hoeveel dat kost. Zonder meteen te dreigen dat de inwoner/patient 20 km verderop moet. En als bestuur en specialisten van het ziekenhuis alle vakken willen handhaven zullen ze moeten uitleggen waarom zonder de gynaecologie van de overkant fietsenmakers te noemen
    Lokaal oplossen? Mmmmmmm
    Centrale regie?? MMMMMMMmmmm
    Kan het niet beter van allebei wat

Geef uw reactie

Om te kunnen reageren moet u ingelogd zijn. Heeft u nog geen account, maak dan hieronder een account aan. Lees ook de spelregels.