Wmo-raden zijn onafhankelijke adviesorganen van de 431 gemeenten, maar de formele afspraken zijn niet altijd duidelijk, concludeert Movisie. Het is vooral de vraag of een dergelijke raad een coproducerende of een adviserende rol heeft. De precieze invulling van de taken zijn niet in alle gemeenten uitgewerkt. Dit leidt tot verschillende verwachtingen over de relatie tussen de raad en een gemeente, wat uiteindelijk weer kan leiden tot minder goede resultaten.
Feitelijke invloed
De raden hebben geen scherp beeld van hun feitelijke invloed. Daar zijn vier verklaringen voor. Het beleidsproces zelf duurt lang en de adviezen worden vaak ambtelijk verwerkt in de uiteindelijke stukken, zodat de invloed van een Wmo-raad niet meer te herkennen is. Daarnaast zijn enkele beleidsvelden overgeheveld naar de intergemeentelijke samenwerking, waar de Wmo-raden minder invloed hebben. Verder worden zij nog onvoldoende geïnformeerd over het effect van hun inspraak tijdens het beleidsproces.
Adviezen
Movisie noemt het geven van ongevraagde adviezen als een mogelijkheid om de invloed van een Wmo-raad te vergroten. De wettelijk verplichte overlegorganen geven tot op heden vooral advies na een vraag van de gemeente. Door ongevraagde adviezen kunnen zij zelf belangrijke kwesties op de kaart zetten, volgens het onderzoeksbureau.
Beleefde invloed
De door Movisie onderzochte Wmo-raden zijn grotendeels tevreden over de goede wil van gemeenten. Dit bedoelt het bureau met ‘beleefde invloed’. De relatie met de gemeente wordt niet vaak verstoord en als dat wel het geval is komt dat vaak door communicatieproblemen. Een gemeente kan de relatie verbeteren door meer terugkoppeling over de invloed van een raad tijdens de verschillende fasen van het beleidsproces. De geënquêteerde Wmo-raadsleden geven aan dat zij niet altijd als een serieuze partij worden gezien door zorg- en welzijnambtenaren. Ook een aantal ondervraagde gemeenteambtenaren geven aan dat zij de Wmo-raad als een last zien.
Aanbevelingen
Een Wmo-raad behartigt de belangen van een zorgvragende achterban. Daarom kan het in het belang van de gemeente zijn om de raad serieus te nemen. De gemeente heeft zo een extra en vrij directe bron van informatie over haar zorgvragende inwoners. Daarnaast kan een Wmo-raad helpen om het beleid te legitimeren naar de burgers toe. Uit het onderzoek blijkt dat vooral het contact tussen de raden en de zogeheten contactambtenaren dan van groot belang is. Een wethouder zou deze ambtenaar ervan moeten doordringen dat de raad een belangrijke functie kan hebben. De raden zelf moeten zich meer verdiepen in hun formele mogelijkheden en hun adviezen zo concreet mogelijk te formuleren. (Zorgvisie – Nico van Wijk)
Lees ook:
‘Regering was niet helder over aanbesteding Wmo’
Gemeenten mogen Wmo ‘light’ aanbesteden
Gemeente wil 80.000 besparen op Wmo
Zorgvisie magazine
Interesse in meer achtergronden? Word nu abonnee van Zorgvisie.