Veel mensen met een beperking hebben van hun gemeente een brief gekregen waarin staat dat de hulp in het huishouden in 2015 wordt geschrapt. Gemeenten geven vervolgens aan dat mensen die hulp voortaan zelf moeten regelen en betalen. Soms bieden gemeenten wel de mogelijkheid om hulp in te kopen tegen een gereduceerd tarief bij vooraf geselecteerde aanbieders.

Wettelijk verboden

Ieder(in) concludeert op basis van gesprekken met gespecialiseerde juristen dat het schrappen van de huishoudelijke hulp is in strijd met de nieuwe Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo), waaronder de huishoudelijke hulp valt. ‘Bovendien handelen gemeenten ook nog in strijd met het Europese mensenrechtenverdrag en de algemene beginselen van behoorlijk bestuur (Algemene wet bestuursrecht)’, zo laat de organisatie weten. ‘Al deze wetten schrijven namelijk voor dat het stopzetten van een voorziening alleen kan als het gebeurt op basis van gedegen onderzoek en als er sprake is van een fatsoenlijke motivering.’ Gemeenten mogen weliswaar de algemene regels voor huishoudelijke hulp veranderen. Ook voor mensen die al hulp krijgen. Maar vervolgens moet de gemeente dan via een persoonlijk gesprek onderzoeken of deze algemene regels passend zijn voor de individuele zorgvrager. Zo niet, dan moet de gemeente alsnog schoonmaakhulp ‘op maat’ aanbieden.

Eerste rechtszaak

De eerste cliënten stappen vandaag naar de rechter om het wegvallen van huishoudelijke hulp aan te vechten. Het gaat om een hoog bejaard stel van 88 en 89 jaar dat dankzij huishoudelijke hulp zelfstandig kan blijven wonen. Zij hadden zeven uur huishoudelijke hulp en de gemeente gaat deze hulp – zonder nader onderzoek – per 1 januari stopzetten. Zij hebben nu een voorlopige voorziening aangevraagd bij de rechter. De rechter moet nu oordelen of gemeenten, in dit geval het Friese Dantumadeel, in hun recht staan als zij huishoudelijke hulp voor gehandicapten en ouderen niet langer vergoeden zonder eerst met deze inwoners te bespreken of zij zichzelf dan kunnen redden.

Verzoek aan Van Rijn

Illya Soffer: ‘We roepen ook staatssecretaris Van Rijn op om gemeenten erop te wijzen dat deze handelwijze niet kan. Bij Ieder(in) komen veel verontruste mails en telefoontjes binnen van mensen die hun huishoudelijke hulp dreigen te verliezen. Vaak gaat het om mensen met zware beperkingen die niet weten hoe ze het zonder die hulp moeten rooien. Zelf de hulp inkopen, kunnen zij zich niet veroorloven.’