Minister Edith Schippers van VWS wil dit jaar de behandeling van het wetsvoorstel Kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz) afronden, schrijft ze aan de Eerste Kamer. De Tweede Kamer heeft de wet vorig jaar al aangenomen, maar de Senaat heeft nog veel vragen over nut en noodzaak van de wet. Schippers schrijft in de beantwoording van die vragen dat ze streeft naar een laagdrempelige afhandeling van klachten. Met het wetsvoorstel zet ze in op de-escalatie en dejuridisering. Klagers hebben vooral behoefte aan begrip en een luisterend oor. De minister wil stimuleren dat klagers en zorgaanbieders snel met elkaar in gesprek gaan, voordat ze de juridische loopgraven betrekken.

Klachtenfunctionaris verplicht

De nieuwe klachtwet verplicht elke zorgaanbieder om een klachtenfunctionaris in dienst te hebben. Dat is nu nog niet het geval. Een klachtencommissie is niet meer verplicht. De minister schaft die verplichting af omdat uit onderzoek blijkt dat patiënten de klachtencommissies als partijdig ervaren, de uitspraken onbevredigend vinden en de afhandeling te lang vinden duren. Volgens de nieuwe wet zijn zorgaanbieders verplicht om klachten binnen zes weken te beantwoorden. Die periode kan eventueel worden verlengd tot tien maximaal tien weken. Critici vrezen dat dit te kort is om goed onderzoek te doen naar de oorzaken van klachten.

Onafhankelijke klachtencommissie

Als klagers niet tevreden zijn over het antwoord, dan kunnen ze gebruikmaken van een soort hoger beroep bij een externe klachtencommissie. Die moet nog worden opgericht door de brancheorganisaties van zorgaanbieders en patiënten. Zorgaanbieders zijn verplicht lid van deze klachtencommissie, die bindende uitspraken kan doen en een schadevergoeding van maximaal 25.000 euro kan toekennen.

Veilig melden?

Alle zorgaanbieders zijn straks verplicht een systeem van veilig melden te hebben. Als zorgprofessionals incidenten melden, dan kan die informatie niet tegen de melder worden gebruikt in een juridische procedure. Maar helemaal waterdicht is de wet niet op dit punt. Het Openbaar Ministerie kan de informatie wel degelijk gebruiken in een strafzaak als die informatie niet op een andere manier te verkrijgen is. Critici vinden dat deze achterdeur in de wet het veilig melden van incidenten, belangrijk om de kwaliteit van zorg te verbeteren, ondermijnt.