Artikel bewaren

U heeft een account nodig om artikelen in uw profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties0

Palliatieve zorg kent nog te veel knelpunten

Stef van Delft
Hospices die in de problemen komen doordat ze te weinig vergoeding krijgen voor hun cliënten; patiënten die het liefst thuis sterven, maar die hun huis nooit meer zien, omdat de zorg thuis door ingewikkelde regels niet meer te regelen is. Volgens belanghebbenden zijn er nog te veel knelpunten waardoor mensen hun laatste weken of maanden niet kunnen doorbrengen op de plaats van hun keuze.
hospicezorg fotolia.jpg
Foto: Fotalia

‘De meeste mensen, 73 procent, zouden het liefst thuis willen sterven. Maar als het erop aankomt, blijkt het nog veel te vaak voor te komen dat mensen noodgedwongen in een verpleeghuis of ziekenhuis sterven.’  Dat stelt Jort Schuringa, directeur van Coörperatie Dichtbij, die veel thuiszorg en -begeleiding biedt aan stervende mensen. Schuringa en zijn collega’s merken in de praktijk hoe moeilijk het soms is om zorg thuis tijdig op te schalen als dat nodig is.

Starre indicatie
Schuringa noemt met name het probleem van de Wlz-indicatie: ‘Eens een Wlz-indicatie, altijd een Wlz-indicatie, met een maximum van 200 euro per dag voor een volledig pakket thuis. Je komt er nauwelijks nog vanaf en het is niet mogelijk om daarnaast wijkverpleging in te kopen.’ Volgens hem komt het zeer regelmatig voor dat patiënten thuis willen sterven, maar dat zij alsnog hun laatste weken in een verpleeghuis moeten doorbrengen, omdat ze vastzitten aan die indicatie. ‘Vaak kan een cliënt best naar huis met extra zorg. Maar het blijkt dan te moeilijk om die tijdig vergoed te krijgen. Wij moeten de cliënt eerst aannemen en kunnen daarna pas bij het zorgkantoor een verzoek in te dienen voor meerzorg. Dat geeft hoe dan ook administratief gedoe en daar gaat kostbare tijd overheen. Soms volgt zelfs helemaal geen toekenning door het zorgkantoor.’

‘Ontbindt Wlz-indicatie’
De oplossing is redelijk eenvoudig, stelt Schuringa: ‘Wanneer een arts eenmaal aangeeft dat iemand niet lang meer heeft te leven, moet de Wlz-indicatie snel te ontbinden zijn. Maak daar een eenvoudige procedure van! Iemand die thuis wil sterven kan dan ook snel, via indicaties van de wijkverpleegkundige, de benodigde extra zorg thuis ontvangen.’

Zorgplicht
Donderdag 28 januari overlegt de Tweede Kamer over de ontwikkelingen in de palliatieve zorg, waarbij ook de knelpunten die Schuringa schetst aan de orde komen. Staatssecretaris Van Rijn van VWS heeft al herhaaldelijk gemeld het onwenselijk te vinden dat mensen niet snel de palliatieve zorg kunnen krijgen op de plaats die zij wensen. In antwoorden op Kamervragen van D66 en SGP stelt hij: ‘Partijen die verantwoordelijk zijn voor het leveren en financieren van de zorg moeten dit proces zo inrichten dat het voor een patiënt of zijn naasten niet nodig is om eerst door een bureaucratische molen te moeten gaan voor de zorg geleverd kan worden.’ Met andere woorden: zorgverzekeraars moeten voldoen aan hun zorgplicht en mogen geen ingewikkelde administratieve barrières opwerpen. Op die manier zou ook te voorkomen moeten zijn dat hospicezorg in de financiële problemen komt, omdat zorgverzekeraars een plafond hebben ingesteld voor palliatieve zorg.

Papier is anders dan praktijk
‘Op papier heeft VWS de zaken inderdaad geregeld’, zegt Chantal Holtkamp, directeur VPTZ Nederland (Vrijwilligers Palliatieve Terminale Zorg). ‘Maar de praktijk is helaas nog te vaak anders.’ Ook zij wijst op het probleem van het vastzitten aan de Wlz-indicatie. Daarnaast blijkt het erg lastig om nieuwe functies van hospices en bijna-thuishuizen gefinancierd te krijgen, zegt zij: ‘Dan gaat het bijvoorbeeld om tijdelijke zorg in een hospice om de mantelzorgers thuis even te ontlasten, of om een tijdelijke opname om een cliënt door een crisis heen te helpen.’

Flexibel
Holkamp pleit voor veel flexiblere financiering van palliatieve zorg. ‘Regel het desnoods achteraf. Cliënten mogen in de laatste fase van hun leven niet de dupe worden van bureaucratische regels.’
Daarnaast wijst Holtkamp op de inzet van vrijwilligers: die zou nog veel beter kunnen. ‘Zet vrijwilligers slimmer in. Zelfs zorgaanbieders weten ons nog lang niet altijd te vinden.’ Ook zou de landelijke subsidieregeling voor de coördinatie van vrijwilligers in de palliatieve zorg omhoog moeten. Die bedraagt nu 15,5 miljoen per jaar. Met een groeiend aantal niet-acute sterfgevallen in het vooruitzicht, in 2020 zo’n 20.000 meer dan in 2012, moet die subsidie snel omhoog, zegt Holtkamp: ‘Helaas is daar tot nu toe geen sprake van, er is zelfs geen zekerheid dat de subsidie na 2020 überhaupt nog bestaat.’

Geef uw reactie

Om te kunnen reageren moet u ingelogd zijn. Heeft u nog geen account, maak dan hieronder een account aan. Lees ook de spelregels.