Artikel bewaren

U heeft een account nodig om artikelen in uw profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties9

ROM in de ggz

Roel Verheul
Ggz-instellingen zijn nu ruim een half jaar bezig met de invoering van Routine Outcome Monitoring (ROM). Het is een uniek en grootschalig project waarmee de geestelijke gezondheidszorg zich nationaal en internationaal onderscheidt. De druk die zorgverzekeraars uitoefenen op de implementatie is onterecht. Dat bedreigt eerder de voortgang dan dat zij deze bevordert.
ROM in de ggz

Halverwege 2010 sloten GGZ Nederland (GGZN) en Zorgverzekeraars Nederland (ZN) een akkoord dat de aanlevering van behandeluitkomstgegevens aan de Stichting Benchmark GGZ (SBG) regelt. Deze gegevens, verkregen met Routine Outcome Monitoring (ROM), moeten duidelijk maken hoe instellingen ten opzichte van elkaar presteren in termen van behandelresultaten. Mede op basis daarvan kunnen zorgverzekeraars beslissen bij wie ze zorg inkopen.

Ambitieus

In het akkoord zijn ambitieuze doelstellingen afgesproken. In 2012 zouden voor 20 procent van de patiënten begin- en eindmetingen moeten worden aangeleverd, oplopend tot 50 procent in 2015. Vijftig percent is veel. Om dat te behalen, moeten vrijwel alle nieuwe patiënten in de ggz – circa 800.000 per jaar – een beginmeting krijgen, want het is vrijwel onmogelijk om bij meer dan 50 procent een eindmeting te doen. De ROM GGZ is een megaproject dat zijn weerga niet kent. Op dit moment werken vrijwel alle ggz-instellingen keihard om de doelstellingen te behalen. Niet alle betrokken partijen hebben dat voldoende in de gaten.

Stok om mee te slaan

De zorgverzekeraars voeren momenteel de druk op. Ggz-instellingen die de gegevens niet tijdig of niet volledig aanleveren aan SBG riskeren een korting van miljoenen euro’s. Deze korting was niet afgesproken in het bestuurlijk akkoord tussen GGZN en ZN, waar alleen een link werd gelegd tussen gegevensaanlevering en voorfinanciering van het onderhanden werk. Voor veel ggz-instellingen heeft het project een nare bijsmaak gekregen. Verschillende bestuurders geven aan dat hun bereidwilligheid tot transparantie wordt misbruikt als een stok om mee geslagen te worden.

Onzinnig en voorbarig

Elf hoogleraren psychiatrie hebben kritiek geuit op de benchmarkoperatie. De hoogleraren noemden het in een kritisch stuk in het Tijdschrift voor Psychiatrie wetenschappelijk onverantwoord om nu al te benchmarken met de beschikbare gegevens. Volgens hen duurt het nog jaren voordat daarvoor geschikte instrumenten zijn ontwikkeld. Hoewel er discussie mogelijk is over de termijn die nodig is om de methodologie voldoende fijn te slijpen, is het te gemakkelijk om deze kritiek vanuit de wetenschap weg te wuiven. Maar dat is wel wat ZN doet door de kritiek onzinnig en voorbarig te noemen. Het is mijns inziens zeer onverstandig dat partijen zich laten verleiden tot dit soort kwalificaties.

Appels en peren

Om de ROM GGZ te laten slagen, is geduld en wederzijds begrip noodzakelijk. Patiënten en zorgverzekeraars willen terecht openheid over de kwaliteit van zorg. Zorgaanbieders en professionals werken met publieke middelen en zijn bereid daarover verantwoording af te leggen. Maar zij willen dit graag zorgvuldig doen, zodat we straks geen onzinnige top-100-lijsten krijgen die op geen enkele wijze zijn gerelateerd aan de kwaliteit van behandelresultaten. Het vergelijken van instellingen vereist zorgvuldige correctie voor systematische verschillen tussen patiëntpopulaties, bijvoorbeeld tussen stad en platteland en tussen eerste, tweede en derde lijn. Het heeft geen zin om appels en peren met elkaar te vergelijken. In de fruitschaal van de ggz moet je zorgvuldig de appels uitzoeken en die netjes met elkaar vergelijken, om pas daarna de peren te benchmarken. Wetenschappers kunnen ons helpen dat mogelijk te maken. Als zij daartoe in de gelegenheid worden gesteld, zullen zij daartoe zeker bereid zijn. Ook wetenschappers kunnen zich inleven in de rol van patiënt en financier.

Roel Verheul, voorzitter raad van bestuur psychotherapeutisch centrum De Viersprong en bestuurslid GGZ Nederland

9 REACTIES

  1. Lees alle reacties
  2. @ Niek de Klerk. SBG als financier? Ja dat vind ik een prima organisatie met ook een prima bestuurlijke eerste reactie op het aangehaalde artikel, maar SBG heeft als organisatie wel een belang in het laten slagen van de ROM. Uit een neutraal onderzoek zou moeten kunnen komen dat de ROM in zijn doelstelling niet zal slagen. Tegelijkertijd wordt het SBG bestuurd door alle relevante partijen die ook alle belangen vertegenwoordigen. Kortom, ik weet geen betere partij en met goed toezicht van de deelnemende partijen kan dit goed aflopen. Ik weet in ieder geval geen betere partij.

  3. Wat denk je van SBG. Wat mij betreft een kwalitatief uitstekende organisatie waarin professionals, cliënten en wetenschap zijn vertegenwoordigd. Zij voldoen dus aan de kwalificaties. Nu gaat het alleen nog om voldoende vertrouwen van ons

  4. Terechte oproep. Hier is nuance nodig die een goede neutrale onderzoeker kan leveren. Maar wie voldoet aan de kwalificaties, en belangrijker nog, wie gaat dat onderzoek betalen? Op dit moment is er geen enkele partij voldoende neutraal om als opdrachtgever te functioneren.

  5. Steeds is gesteld dat het kwalijk is wanneer effectmeting t.b.v. behandeling voor baehandelaars en clienten ingezet wordt als beheersinstrument door beleidsmakers en financiers waarbij GGZ instellingen tegen elkaar kunnen worden uitgespeeld. Twee contexten worden dan onterecht verward. Natuurlijk hebben behabndelaars zich vaak in het verleden te weinig transparant opgesteld en zich onvoldoende laten toetsen maar aflezen van ROM resultaten dient deskundig te geschieden want deze utkomsten hebben op zich geen betekenis en kunnen alleen zinvol zijn bij interpretatie tegen de achtergrond van methode, doelgroep en setting.
    Als dat niet gebeurt dan kunnen ongelukken optreden en worden langduirge behandelingen en moeilijke doepgroepen gediskwalificeerd. Dit alles vanuit wantrouwen vanuit de poltiiek en zorgverezekeraars naar de GGZ. Waarom niet samenwerken en professionals de credits geven in plaats van onder duim houden. Professionals weten heel goed waarom de kosten zo opgelopen zijn, graag samenwerken om de naiviteit en wantrouwen (gaat vaak samen)van de ambtenarij te doorbreken.

  6. Als cliënt zou ik ook willen weten bij wie ik het beste behandeld kan worden. Natuurlijk is iedere (aanstaande) cliënt een individu en dient als zodanig behandeld te worden. Het behandeleffect wordt gemeten op basis van al langer bestaande gekwalificeerde, geaccepteerde en door professionals gebruikte vragenlijsten die door de cliënt worden ingevuld. Het behandel effect is daarmee een cliënt ervaring die nu voor meerdere doeleinden gebruikt gaat worden. Een top initiatief waar GGZ instellingen al vanaf 2010 gebruik van kunnen maar er schijnbaar niets van willen weten. Ik vraag me dan af of men iets te verbergen heeft of waar men inhoudelijk bang voor is.
    De beschikbare financiering voor de zorg neemt af en de zorgvraag neemt toe. De BV Nederland kan dit niet meer dragen. Logisch dat er naar prijs/kwaliteit gekeken gaat worden.

  7. Meer transparantie: meer geld naar controlemanagers: minder geld beschikbaar voor de zorg.
    Kwetsbare groep; hoe sociaal acceptabel is het wanneer verzekeraars voor deze groep de zorgkraan verder dichtdraaien? We wilden toch dat zoveel mogelijk mensen mee kunnen doen in onze maatschappij?

  8. De ROM is ( volgens mij, ontwikkeld als ondersteuning van de relatie patient-hulpverlener, en wordt nu “gekaapt “door de zorgverzekeraar. Het instrument wordt daarmee voor een ander doel gebruikt als waarvoor het bedoeld is. Zo is het ook gegaan met richtlijnen. De gezondheidszorg wordt hiermee inderdaad boekhoudzorg met veel risico’s voor de kwaliteit van zorg en de werktevredenheid van hulpverleners. Dit soort ontwikkelingen zijn er ook bij de politie, de rechterlijke macht, het onderwijs e.d. Controlerende instanties maken met managers, die zich voor het karretje laten spannen, al dit soort zaken kapot. En iedereen laat het maar gebeuren terwijl ook iedereen ziet dat dit soort ontwikkelingen zeer kwalijk zijn.

  9. Uitkomstgestuurde zorg kan ons echt een stuk verder brengen in de zorg (Porter Redefining Health Care). Hierover heb ik in jan 2011 nog een enthousiast artikeltje in Skipr mogen plaatsen. Ik deel de mening van Roel Verheul dat de wijze waarop door verzekeraars nu druk wordt gezet op de implementatie van ROM, niet tot het gewenste resultaat gaat leiden. Ze gaan volledig voorbij aan de complexiteit van een goed gedragen implementatie. Ze verdedigen zichzelf door te stellen dat als ze er niet bovenop gaan zitten (lees budgetkorting van miljoenen euros) de sector zijn verantwoordelijkheid niet neemt. Het is een houding die tot verharding dreigt te leiden en niet tot uitkomst gestuurde zorg. Geef iedere GGz-organisatie de kans om een goed implementiatraject te lopen, vraag ook hier transparantie over en stop met deze mooie kans met boekhoud-management bij voorbaat kansloos te maken.

Geef uw reactie

Om te kunnen reageren moet u ingelogd zijn. Heeft u nog geen account, maak dan hieronder een account aan. Lees ook de spelregels.