Separeren was vroeger een gebruikelijke interventie in de geestelijke gezondheidszorg. Maar het is inmiddels bekend dat patiënten niet beter worden van een verblijf in de separeerruimte. Daarom proberen de landelijke overheid en de ggz-instellingen het separeren terug te dringen.

Signaleringsplannen

De afdeling vermijdt het separeren op verschillende manieren. Met behulp van zogenoemde signaleringsplannen is goed in te schatten in welke fase van spanningsopbouw iemand zich bevindt. Preventief zet de afdeling dan een aantal interventies in. Medicatie, een-op-een-begeleiding en soms zelfs twee-op-een. Of even naar buiten gaan met een patiënt, allemaal om te voorkomen dat spanning verder oploopt. Aandachtsfunctionarissen dwang en drang in deze kliniek zijn ggz-agoog Samira Brinck en verpleegkundige Rutger Bijlsma. Zij geven aan dat het niet meer gebruiken van de separeertechnieken vroeg om een cultuuromslag, een verandering van mindset bij de medewerkers: ‘We vinden het nu heel gewoon om niet meer te separeren. We denken dat ongeveer de helft van de mensen die hier werkt nog nooit een separatie heeft meegemaakt en we hebben er alle vertrouwen in dat we het ook nooit meer gaan doen.’

ART

Binnen GGZ inGeest, en dus ook in de vervolgkliniek, wordt op een herstelondersteunende wijze gewerkt. Samira Brinck: ‘Dat betekent dat we samen mét de patiënt zoeken naar de juiste motivatie om het anders te doen. Wat wil ik, waarom en hoe gaan we dat doen?’ Beide aandachtsfunctionarissen zijn ook nauw betrokken bij de ontwikkeling van een nieuwe professionele standaard voor langdurige herstelgerichte zorg: ART. Dit staat voor Active Recovery Triad en gaat uit van de behoeften, drijfveren en wensen van de patiënt in zijn dagelijkse leven. Het gaat daarbij om gewone dagelijkse levensbehoeften, zoals het hebben van een eigen woonomgeving, werk, financiële zekerheid, vrienden, een relatie, etc. De directe omgeving en naasten spelen een zeer belangrijke rol. Zij kunnen een belangrijke schakel zijn en waardevol voor het herstelproces van de cliënt. Anderzijds is er vaak behoefte om contacten te herstellen, aandacht te hebben voor het herstelproces van naasten, en met elkaar in de triade (patiënt, naasten en hulpverlener) te werken aan het herstelproces en van elkaar te leren.