Artikel bewaren

U heeft een account nodig om artikelen in uw profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties1

Capaciteitsmanagement: meer kwaliteit, minder kosten en personeelsbelasting

Leo Berrevoets
Goed capaciteitsmanagement levert veel op. Het begint met zaken transparant maken en in overleg met leidinggevenden en medewerkers keuzes maken. Vervolgens is het een kwestie van voortdurend kritisch blijven en verbeteren.
Leo-Berrevoets450.jpg

Zorg wordt geleverd door mensen. Een tevreden of ontevreden patiënt oordeelt vooral op basis van de inzet en het handelen van zorgverleners. Een zorginstelling bestaat, voor alles, uit medewerkers. Het belang van de medewerker heeft geleid tot toenemende aandacht voor het personeelsbeleid.
Naar verhouding is er echter weinig aandacht voor de planning van de inzet van medewerkers. Verbazingwekkend want een niet passende bezetting heeft aanzienlijke consequenties. Onder- of overbelasting van medewerkers kan leiden tot minder kwaliteit van zorg. Ook is het een directe aanslag op de doelmatigheid van de onderneming. Al mijn hele loopbaan houd ik me bezig met dit onderwerp: processen transparant maken en bezien in overleg met de opdrachtgever wat beter kan en hoe dat te realiseren.

Reële kostprijzen
De uitdaging is om ervoor te zorgen dat op ieder moment professioneel handelen mogelijk is. Precies voldoende medewerkers op het juiste moment en op de juiste afdeling. Dat is belangrijk vanuit een oogpunt van personeelsbeleid, kwaliteit van zorg maar ook uit kostenoogpunt. Want met een betrouwbare capaciteitsplanning worden zorgprocessen transparanter en worden reële kostprijzen duidelijk.
Toch weten veel zorginstellingen nog erg weinig van de personele kosten per uur of per behandeling. Efficiencywinst door een professionele personeelsplanning betaalt zich terug met een betere afstemming tussen wat nodig is aan personele inzet en wat ingezet wordt (kwaliteit), minder zorgkosten en minder momenten van overbelasting van medewerkers. Ik schat dat in meer dan de helft van zorginstellingen de personeelsplanning nog deels op basis van historie bepaald wordt: ‘We hebben het altijd zo gedaan’. De planner op een verpleegafdeling is iemand, meestal een verpleegkundige, die het leuk vindt om achter een computer of op een ruitjesvel te puzzelen aan een schema voor bijvoorbeeld januari tot en met maart. Voor een goede planning moet deze zich echter baseren op managementinformatie over productieafspraken, te verwachten bezettingsgraad van apparatuur en, het aantal benodigde en beschikbare fte’s, et cetera. Ontbreekt dit soort informatie of deze kennis, en dat komt nogal eens voor, dan is planning improvisatie. De hoofdverpleegkundige moet dan maar, als de nood aan de man is, knopen doorhakken wie welke diensten moet draaien. Te veel mensen in één kwartaal inplannen, kan gevolgen hebben voor de rest van het jaar. Te weinig mensen kan weer een knelpunt opleveren in de patiëntenzorg.

6.000 euro per dag
De planning van de inzet van personeel kan veel beter. En dat heeft grote impact op de kwaliteit en de kosten van de gezondheidszorg. Er werken ruim 1,1 miljoen mensen in Nederland in de zorg. Een voorbeeld van de kosten: een afdeling met 35 formatieplaatsen besteedt per jaar ongeveer 2 miljoen euro aan personele kosten. Dat is bijna 6.000 euro per dag. Goede inzet van dit bedrag vraagt competenties van degene die plant maar ook van het management.
Met de publicatie van een boek over capaciteitsmanagement willen Bart Berden, bestuursvoorzitter van het Elisabeth-Tweestedenziekenhuis in Tilburg en hoogleraar aan de Universiteit van Tilburg, Windi Winasti en ondergetekende, beiden werkzaam op de organisatieafdeling van het Radboudumc, bijdragen aan kostenreductie, transparantie en doelmatigheid met als doel een hoge kwaliteit van zorg te kunnen blijven garanderen. Ruim 30 auteurs (bestuurders van ziekenhuizen, wetenschappers, organisatieadviseurs en managers uit gezondheidszorg en bedrijfsleven) hebben in het boek hun visie en ervaringen op papier gezet. 

Beproefde modellen en praktijkcasussen
Op 28 en 29 november organiseert Zorgvisie een masterclass Capaciteitsplanning in de zorg.

Meer informatie >>

1 REACTIE

Geef uw reactie

Om te kunnen reageren moet u ingelogd zijn. Heeft u nog geen account, maak dan hieronder een account aan. Lees ook de spelregels.