Het huidige zorgstelsel beloont dokters die overbehandelen en stelt patiënten bloot aan risico’s. Wat vindt u daarvan?
‘Het is goed te bedenken dat de dbc-bekostiging inzicht geeft in wat we waarvoor betalen. In de tijd dat Els Borst minister van VWS was, hadden we geen idee waar het geld in de zorg naartoe ging. Het extra geld voor de wachtlijsten leidde niet altijd tot verkorting. Het bleek namelijk lonend om mensen op de wachtlijst te hebben. Nu weten we wat welke behandeling kost. Het huidige stelsel geeft zorgaanbieders prikkels voor efficiency. Zorgverzekeraars kunnen hen daarop vergelijken. Waar we voor moeten waken is dat zorgaanbieders meer behandelen dan nodig is.’
Nu worden dokters die overbodige zorg voorkomen bestraft. Bij het Flevoziekenhuis moest onlangs een kno-arts weg omdat de afdeling volgens de raad van bestuur niet voldoende omzet draaide. Hoe beloon je dokters die overbodige zorg leveren?
‘Je zou de medisch specialist die meer tijd uittrekt voor een patiënt in het voortraject een hogere prijs kunnen geven, omdat deze kwalitatief hoge zorg levert. Maar hoe je het ook wendt of keert, de omzet van het ziekenhuis zal omlaag gaan.’
Ziekenhuizen schieten zichzelf dus in de voet?
‘We zullen deze ziekenhuizen in eerste instantie altijd proberen te overreden dat het beter voor patiënten is als ze geen overbodige zorg krijgen. Daarnaast kunnen wij als zorgverzekeraars de informatie over de beter presterende medisch specialisten delen met huisartsen en specialisten als goed voorbeeld. Neem de Maartensklinieken. Daar besteden de dokters bij elke patiënt een half uur aan het stellen van de juiste diagnose en het doornemen van behandelopties. Huisartsen kunnen die informatie gebruiken bij het doorverwijzen. Verder brengen we de praktijkvariatie in kaart. Zo krijgen we de zorgaanbieders in beeld die mogelijk overbehandelen.’
Moet het bekostigingsstelsel worden aangepast om de prikkel tot overbehandelen uit het systeem te halen?
‘Er zullen altijd oneffenheden in het systeem zitten. Natuurlijk kun je het kijk- en luistergeld invoeren, het belonen van het gesprek tussen arts en patiënt als dat niet tot een behandeling leidt. Maar ik denk dat de oplossing vooral moet komen van het belonen van aanbieders die goede zorg leveren. Dat kan door huisartsen te stimuleren door te verwijzen naar goed presterende instellingen.’
Volgens critici kunnen verzekeraars niet selectief inkopen omdat ze niet kunnen bepalen welke aanbieders goede uitkomsten hebben.
‘Het is inderdaad een onzinnig idee dat beleidsmedewerkers van zorgverzekeraars kunnen bepalen welke zorgaanbieders kwalitatief goede zorg leveren. Daarvoor hebben we de goede zorgaanbieders nodig. Die kunnen met hun kwaliteitsregistraties wel in beeld krijgen waar de beste zorg wordt geleverd.’
Maar ze zijn huiverig dat zorgverzekeraars daar meteen consequenties aan verbinden.
‘Daar moeten we als zorgverzekeraars ook voorzichtig mee zijn. Zorgaanbieders moeten de kwaliteitsinformatie in de eerste plaats gebruiken om de kwaliteit te verbeteren. Maar als dat te langzaam gaat, kunnen consequenties niet uitblijven.’
