Mijn buurman, suikerpatiënt en begin zeventig, is deze week opnieuw enkele dagen in het ziekenhuis opgenomen. Circa een keer per maand merkt een alerte buur dat hij een ernstige hypo heeft en belt 112. Soms slagen de ambulancemedewerkers erin hem thuis op te knappen en is een opname niet nodig. Maar vaak lukt dat niet. Het afgelopen jaar is hij een vaste klant in het ziekenhuis. Wat zijn situatie gecompliceerd maakt, is dat hij nog meer ernstige fysieke aandoeningen heeft. Ook mentaal heeft hij de afgelopen jaren veel te verstouwen gehad. Verlies van een kind, een echtscheiding.

Frequent flyers in het ziekenhuis

Elk ziekenhuis kent ze, de frequent flyers op de seh. Ze komen vaak in het ziekenhuis en blijven daar ook lang. Een gemiddeld ziekenhuis heeft honderd patiënten die samen in één jaar tien ziekenhuisbedden permanent bezet houden, blijkt uit onderzoek dat vrijdag 23 juni verschijnt op Zorgvisie. Vaak gaat het om mensen met ernstige chronische ziekten, zoals COPD of hartfalen. Vaak hebben ze nog andere fysieke aandoeningen, cognitieve beperkingen, zijn ze alleenstaand en 65-plus. Het ziekenhuis lapt ze weer een beetje op, ze gaan weer naar huis en na enige tijd komen ze weer binnen per ambulance.

Onnodige heropnames

Voor de BV Nederland is dit een peperdure manier om de zorg te organiseren. De ambulances die uitrukken, de behandelingen op de seh en de ziekenhuisopnames kosten bakken met geld. Bovendien raken seh’s op deze manier ‘verstopt’ met patiënten die daar niet thuis horen. Een deel van de ongeplande heropnames is wellicht te voorkomen als ze leren om beter met hun ziekte om te gaan. Als de verpleegkundige of diëtiste enkele malen per week langs zou komen bij mijn buurman om te checken of hij zijn medicatie neemt en goed eet, dan zou hij waarschijnlijk veel minder vaak in het ziekenhuis komen.

Inzetten op gezondheid en preventie

Er is voldoende capaciteit op de seh’s in Nederland, zeggen experts in een achtergrondartikel dat op 23 juni verschijnt in Zorgvisie Magazine. Het is een kwestie van anders organiseren. Zonder de overheid gaat dat niet lukken.  De gezondheidszorg is verdeeld in schotten, met elk een eigen bekostigingssysteem. Ziekenhuizen, de duurste vorm van zorg, zijn ingesteld op medisch behandelen. Ze verdienen aan opnames, niet aan preventie en het inzetten op een betere gezondheid voor de burgers in hun werkgebied. Als ze dat doen, verliezen ze zelfs omzet. Onder regie van zorgverzekeraars zijn er aardige initiatieven om dit anders te doen. Maar dat is niet voldoende. Het is aan de politiek om ervoor te zorgen dat ziekenhuizen, wijkverpleging, huisartsen en andere eerstelijnszorgaanbieders zo beloond worden dat ze samenwerken om de juiste patiënten op de juiste plek te helpen. De financiële prikkels staan niet goed in het zorgstelsel.