Hoe komen we van die paarse krokodillen af? Mijn vraag komt niet uit de lucht vallen. Wat jaren geleden begon als reclame van een verzekeraar, blijkt nog steeds actueel. De actie #paarsekrokodil van de Zwolse huisartsen Ellen Brand-Piek en Marco Blanker heeft de afgelopen tijd – zeer terecht – veel aandacht gekregen. Regels en bureaucratie zijn van alle tijden en alle sectoren. Het gesprek dat wij recent met Blanker hadden, maakte goed duidelijk hoe we ermee in de zorg worstelen.

Natuurlijk wordt dan naar zorgverzekeraars gekeken. Dat is niet gek. De rol die zij spelen, maakt dat zorgverzekeraars hun aandeel hebben. Ik heb echt onthutsende voorbeelden voorbij zien komen die beslist aanleiding geven tot de vraag: hoe komen we van die paarse krokodillen af? Geen verzekerde, zorgverlener of zorgverzekeraar zit te wachten op onnodige regels en bureaucratie. Waar die ook vandaan komen.
Tegelijkertijd moeten we realistisch zijn en mogen we niet voorbijgaan aan het feit dat er ontzettend veel geld omgaat in de zorg. We betalen daar met z’n allen fors aan mee. Zorgverzekeraars moeten aan hun verzekerden verantwoording afleggen over hoe hun premiegeld wordt besteed. Verder moeten zorgverzekeraars verantwoording afleggen aan diverse toezichthouders (denk aan de NZa en de DNB) en het ministerie van VWS. En ook de wetenschappelijke en beroepsverenigingen spelen een rol. We willen graag weten bij welke dokter of bij welk ziekenhuis we het best behandeld kunnen worden. Dat alles vraagt inzicht in de kwaliteit en daarvoor is vastlegging van informatie nodig.

Laten we ook niet vergeten waar we vandaan komen: de sector heeft al een enorme verbetering tot stand gebracht. De afgelopen jaren zijn heel wat paarse krokodillen gesneuveld. Minder regels, daarover zijn we het allemaal eens. De uitdaging is om goed te kijken waar regels weg kunnen én duidelijk maken waar ze onontkoombaar zijn en een doel dienen. Die uitdaging gaan zorgverzekeraars graag samen met hun verzekerden en zorgverleners aan.

Paarse krokodillen duiken bij verschillende instanties op. Zelf ben ik moeder van een zoon met een complexe beperking. Ook ons gezin heeft te maken met paarse krokodillen. Zo bleek de aanvraag van een indicatie voor onze zoon een zeer arbeidsintensief proces. De instelling waar onze zoon verbleef, gaf aan dat een herindicatie moest plaatsvinden. Het traject dat hierop volgde was ingewikkeld, met als dieptepunt afwijzing van de aanvraag tot indicatie. Als ouders bleven we vragen naar het waarom van de afwijzing. Na enkele maanden bleek tot onze grote verbazing dat er een indicatie was die nog 3 jaar van toepassing was. De herindicatie was dus helemaal niet nodig! We waren toen inmiddels wel een jaar verder….

Vaak zijn het mensen die te maken hebben met complexe, meervoudige of chronische aandoeningen, die geconfronteerd worden met paarse krokodillen. Ze raken verdwaald in bureaucratie en weten niet meer waar en bij wie ze moeten zijn. Dit is nou juist de groep die overheid, zorgverzekeraars en zorgverleners moeten ondersteunen en soms zelfs moeten beschermen. Er komt al genoeg op hen af. Als we het hebben over ‘het toegankelijk maken van de zorg’ moet het uitgangspunt zijn dat we daarvoor samen uit betrokkenheid verantwoordelijkheid nemen. Daarom was ik eind vorig jaar zo blij dat zorgverzekeraars het aanvraagformulier voor sondevoeding schrapten. Ernstig zieke patiënten hebben vaak levenslang sondevoeding nodig. Deze verzekerden, maar ook hun familie en zorgverleners, moeten dan niet telkens onnodig belast worden met steeds opnieuw aanvragen van sondevoeding. Ouders van kinderen die sondevoeding gebruiken hebben concreet bijgedragen aan deze schrapactie. Zij hebben dit probleem bij ons aangekaart. Het laat zien dat de betrokkenheid van onze verzekerden en hun familie cruciaal is.

Waar wij als zorgverzekeraars kunnen bijdragen aan het aanpakken van onnodige regels of het verminderen van bureaucratie, denken wij graag mee. We willen aanspreekbaar zijn. En er daadwerkelijk iets aan doen. Met elkaar hebben we de verantwoordelijkheid om de zorg te vernieuwen, beter te maken. Dus kom je als verzekerde of zorgverlener een paarse krokodil tegen? Laat het je zorgverzekeraar weten. Dan kunnen we samen aan de slag om ’m lek te prikken.

Petra van Holst is sinds 1 april 2016 algemeen directeur van Zorgverzekeraars Nederland. Daarvoor was zij onder meer directeur Ziektekosten bij a.s.r.