Artikel bewaren

U heeft een account nodig om artikelen in uw profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties4

Het Zwaard van Damocles hangt boven de zorgsector

De zorgsector was jarenlang een relatief stabiele sector. Vaak was binnen iedere regio slechts één zorgaanbieder actief, die zich op een specifieke doelgroep richtte. De markt was onderling verdeeld; zowel de verzekeraar als de instellingen wisten waar zij aan toe waren. De omzet was door aanbestedingen van te voren gecalculeerd. De cliënt kon nauwelijks regie voeren en medewerkers werden onvoldoende geprikkeld. Nieuwe initiatieven hadden veelal geen schijn van kans. De markt zat op slot.
Het Zwaard van Damocles hangt boven de zorgsector

Totdat enkele jaren geleden marktwerking haar intrede deed. Hierdoor kwam de sector in beweging. Er kwam een politiek debat op gang, waarin de meningen over de toekomst van de zorg sterk uiteen liepen. De marktwerking stuitte op hevige weerstand. Want, hoe kun je nu geld verdienen aan iemands ongezondheid? Heilige huisjes begonnen te wankelen en de organisatiestructuren en de doelmatigheid van traditionele instellingen,evenals hun bestaansrecht, kwamen steeds meer ter discussie te staan.

Echte marktwerking

Van echte marktwerking is echter nu nog geen sprake omdat de financieringssystematiek met haar beperkte toegankelijkheid binnen met name de AWBZ, echte marktwerking beperkt. Wel is er vanuit de regeling persoonsgebonden budget (pgb), behalve allerlei kleinschalige zorgaanbieders verenigd in de BVKZ, een aantal vernieuwende organisaties ontstaan. Voorbeelden daarvan zijn de Thomashuizen, ZeS op maat en Stumass. Deze ondernemingen laten zien dat zorg anders georganiseerd kan worden waarbij de cliënt en de medewerker meer centraal staan en waar gewerkt wordt vanuit veelal kleinschalige (zelfsturende) teams. De overhead en kosten zijn laag doordat managementlagen zijn geminimaliseerd of zelfs ontbreken, de doelmatigheid, de kwaliteit en de tevredenheid onder zowel medewerkers, de keten en cliënten is hoog.

Reorganiseren

Er is een (noodzakelijke) beweging in gang gezet om het zorgstelsel drastisch te reorganiseren. De hervormingen en de effecten zullen pas in de komende jaren zichtbaar worden. Ook zal dan helder zijn of nieuwe initiatieven zich hebben kunnen ontpoppen als hét alternatief en niet de dupe zijn geworden van snel veranderende wet- en regelgeving.

Gemeenten

Het pgb was de motor van innovatie in de AWBZ om meer cliëntregie en lagere kosten te bewerkstelligen. De aangekondigde overheveling van de functie begeleiding naar de Wmo zal vergaande gevolgen hebben. Zo zullen gemeenten die alleen werken vanuit aanbestedingen niet in staat zijn om met al deze nieuwe initiatieven om tafel te gaan. Een kopie van het oude systeem waarbij de markt bepaald wordt door enkele grote organisaties, is dan ook het Zwaard van Damocles dat de sector boven zijn hoofd hangt.

Ondernemerschap

De overheid heeft ondernemerschap gestimuleerd door gereguleerde marktwerking. Nu worden vele initiatieven echter in hun voorbestaan bedreigd en komt de eigen regie van cliënten ter discussie te staan. Mensen met bijvoorbeeld een lichte verstandelijke beperking of een autistische stoornis, kunnen nu met (minimale) begeleiding thuis blijven wonen. Zij ontvangen integrale zorg die traditionele zorginstellingen vaak niet of onvoldoende kunnen bieden vanwege de kaders waarbinnen zij acteren. Daarnaast willen deze zelfstandige cliënten zelf de regie voeren over hun leven en zorg inkopen bij die organisatie, waar zij zich het prettigst bij voelen.

Berno van der Wal is zorginnovatier bij ZOMxs en secretaris raad van bestuur van Stichting ZeS op maat.

4 REACTIES

  1. De zorgverzekeraars en de beroepsverenigingen zijn wel zo innovatief op gebied van marktwerking!
    Ze schakelen sowieso door maatregels ‘voor hen ongewenste’ bijwerkingen uit, die juist een gezonde marktwerking geven;
    Klakkeloos contracten aangaan,zonder, dat deze op hun richtlijnen ook maar getoetst worden, vaak door beroepsverenigingen ingefluisterd,’wiens brood men eet’ …..
    zie hieronder:
    Mogelijk bijbetalen aan contractloze fysiotherapeut
    Rob | 21/12/2004 | 0 Reacties
    Patiënten moeten vanaf februari volgend jaar mogelijk bijbetalen voor hulp van de fysiotherapeut. Vanaf die datum vergoeden de ziekenfondsen alleen het volledige tarief als de fysiotherapeut een contract heeft met de zorgverzekeraar.
    Zonder zo’n contract vergoedt de verzekeraar slechts 80 procent. De rest moet de patiënt uit eigen zak betalen. Hij moet bovendien het gehele bedrag eerst voorschieten en vervolgens declareren bij het ziekenfonds. De tarieven verschillen per verzekeraar, maar liggen rond de 24,50 euro per half uur voor een behandelaar met contract en twintig euro zonder contract.
    Veel verzekerden zijn nog niet ingelicht over de veranderingen, die het gevolg zijn van het vrijgeven van de tarieven voor fysiotherapie. De verzekeraars gaan ervan uit dat zij met de overgrote meerderheid van de fysiotherapeuten een overeenkomst zullen sluiten, maar dat staat nog niet vast. De fysiotherapeuten hebben nog nauwelijks ondertekende contracten teruggestuurd. Tot dusver waren ziekenfondsen verplicht met alle fysiotherapeuten contracten te sluiten. Die plicht vervalt per 1 februari.
    De patiëntenorganisatie NPCF vindt dat verzekerden per 1 februari moeten kunnen overstappen naar een ander ziekenfonds als blijkt dat zij moeten bijbetalen. Tot dusver geldt er een vast ziekenfondstarief voor fysiotherapie: 21,50 euro voor een half uur. Het ene ziekenfonds vergoedt alle behandelingen, het andere hanteert een limiet. Het vaste tarief vervalt per 1 februari. Vanaf die datum moeten verzekeraar en therapeut samen tariefafspraken maken. Sommige verzekeraars hebben alleen een tarief voor het ziekenfonds afgesproken, andere hanteren een gelijk tarief voor ziekenfonds én particuliere verzekering.
    De fysiotherapeuten bijten de spits af bij de marktwerking die minister Hoogervorst van Volksgezondheid in de zorg wil invoeren. Patiënten zullen daardoor scherper opletten waar ze zich verzekeren en door wie zij zich laten behandelen, verwacht hij.
    Verzekeraars verwijten Hoogervorst echter dat hij dat proces zelf verstoort, door tijdelijk (voor de maand januari) een maximumtarief van 25 euro voor fysiotherapie in te voeren. Het plan was om de vrije tarieven op 1 januari in te voeren maar dat wordt vanwege wettelijke bepalingen een maand later. ‘Maar hoe kunnen wij dan nu onderhandelen over een tarief dat lager is dan 25 euro’, zeggen de verzekeraars.
    Door: Jet Bruinsma
    Bron: de Volkskrant

  2. Lees alle reacties
  3. Het is in de zorg bijna een tegenstelling “traditioneel” versus “innovatief”. Juist in de PGB-sector ontstonden de innovaties, zoals ook mijn bedrijf Emeritus, de persoonlijke assistent voor senioren.
    Syntens kenmerkt juist de PGB-organisaties als het broodnodige initiatief om de traditionele zorg effectiever te laten werken. Klachten zoals die van Angela hierboven hoor je in de PGB-sector dan ook niet. Wederom een “wake-up call” voor de regering.
    Echter, voor een ieder in de zorgbranche geldt: Stimuleer iedereen die zorg heeft om NU een PGB aan te vragen. Omzetten naar traditionele Zorg in natura kan immers altijd nog. Stel je voor: een massale eindspurt voor het PGB 🙂 dat zou toch geweldig zijn!

  4. Ik ben het geheel eens met je, Berno.
    En vergeet ook mijn club niet: de Opvoedpoli, ook een nieuw innovatief bedrijf in de (jeugd)zorg/ggz, waar in 3 jaar tijd inmiddels 200 professionals in volle vrijheid en verantwoordelijkheid ‘het nieuwe werken’ praktizeren op maat, aan de gezinnen.
    En ik noem ook de nog veel grotere en ook zeer innovatieve organisatie Buurtzorg van Jos de Blok, een geweldige club.

  5. het is nu al jaren duidelijk dat de zorgvrager en de zorgverlener de dupe zijn vande regering zijn acties. seeds meer werk en veel te weinig tijd. de druk is te hoog. het wordt tijd dat er botem-up geluisterd wordt naar de mensen uit de zorg in plaats van top-down. of kom eens een maand de tekorten mee opvullen dan weet je eindelijk eens wat het echte zorgwerk inhoud

Geef uw reactie

Om te kunnen reageren moet u ingelogd zijn. Heeft u nog geen account, maak dan hieronder een account aan. Lees ook de spelregels.