Het aantal onvrijwillige opnamen in ggz-instellingen is tussen 2008 en 2013 met 29 procent gestegen van ruim 14.000 tot ruim 18.000. Dat staat te lezen in GGZ in tabellen, dat het Trimbos-instituut samenstelt in opdracht van het ministerie van VWS. Van alle opgenomen patiënten kreeg 1 op de 10 in 2013 te maken met een vrijheidsbeperkende interventie, merendeels separatie. De mediane duur van separaties is 16 uur (de mediaan ofwel middelste waarneming is representatiever dan het gemiddelde, dat vertekend wordt door een klein aantal lange separaties).

Hoge ziektelast

Elk jaar ontwikkelen ongeveer 190.000 Nederlanders een psychische stoornis. Bij 135.600 van hen gaat het (ook) om een depressie. De ziektelast van psychische aandoeningen, uitgedrukt in Disability Adjusted Life Years (DALY’s), is hoog. Angststoornissen en stemmingsstoornissen staan in de top-10 van meest beperkende ziekten.

Een derde krijgt hulp

In totaal heeft per jaar 13,4 procent van de volwassen Nederlanders een psychische aandoening. Slechts een derde van hen krijgt hiervoor in een jaar hulp; hetzij van de ggz, andere hulpverleners of een informele ondersteuner zoals een zelfhulporganisatie of geestelijke. Van degenen die geen enkele steun inroepen, had gemiddeld 5,6 procent wel graag professionele hulp ontvangen. Gemiddeld kloppen mensen pas na 9 jaar aan bij de gezondheidszorg. Mensen met een angststoornis wachten er bijna 12 jaar mee.

Wachttijden

In 2011 behandelde de ggz 817.916 unieke cliënten, een daling van 1,1 procent ten opzichte van 2009. Deze mensen volgden in totaal 864.860 zorgtrajecten, 2,3 procent minder dan in 2009. De meeste wachttijden bij ggz-organisaties zijn tussen 2010 en 2014 gedaald, behalve voor ouderen. Toch is de tijd tussen aanmelding en intake voor kinderen nog anderhalf keer langer dan de Treeknorm: 6 in plaats van 4 weken. Ook volwassenen moeten een week te lang wachten. Na de intake wachten kinderen nog 7 weken voor de behandeling begint, korter dan de Treeknorm van 10 weken.

Zelfdodingen

Het aantal zelfdodingen is tussen 1987 en 2013 met 15 procent toegenomen, van 1616 tot 1854. Dit zijn 11 sterfgevallen per 100.000 inwoners. In 2007 was het aantal zelfdodingen het laagst: 1353, ofwel 8 op 100.000 inwoners.

Europese vergelijking

Vergeleken met andere Europese landen krijgen relatief veel Nederlanders met een psychische stoornis – 46 procent – ooit in hun leven formele of informele hulp. In Duitsland is dat 40 procent en in Italië 17 procent.