Wageningen heeft onder een dwangsom van 7500 euro per bewoner een eis tot uithuisplaatsing neergelegd voor 32 bewoners van zorglocatie Dennenrust. Dit tot verbazing van de eigenaar, die zijn zorgvoorziening ziet als precies passend in het overheidsbeleid voor het scheiden van wonen en zorg.

Jehovah’s getuigen

Verzorgingshuis Dennenrust ligt in een bosrijk gebied buiten het centrum van Wageningen. Jarenlang was het een verzorgingshuis voor Indische Nederlanders, tot het in 2006 gekocht werd door de huidige eigenaar, Exploitatie Maatschappij Dennenrust BV. Deze exploitatiemaatschappij verhuurt sinds 2012 het pand  aan leden van de stichting Jah-Jireh. Deze stichting heeft tot doel om professionele intra- en extramurale zorg voor en door Jehovah’s getuigen op te zetten.

René Middelkoop van BOB-advies staat de eigenaar van het woonzorgpand bij. ‘Wij adviseren en ondersteunen veel zorgorganisaties op het gebied van scheiden van Wonen en Zorg in verschillende gemeenten. Het is uitzonderlijk hoe Wageningen zich in deze situatie opstelt. Want de formele argumentatie van de gemeente  is werkelijk onbegrijpelijk. Een verzorgings- en verpleeghuis mag wél, maar een zorglocatie waar mensen zélf huur betalen niet. Met de cliënten voor verpleeghuiskundige zorg (zzp 4 en hoger), heeft de gemeente geen problemen, terwijl cliënten met een lichte zorgvraag (zzp 1 tot en met zzp 3) er niet mogen wonen. Met als reden dat ‘zware cliënten’ hun huur vanuit de AWBZ vergoed krijgen. Er woont hier een echtpaar waarvan de man zware verpleegkundige zorg krijgt maar zijn vrouw die hem verzorgt niet. Door nu handhavend te gaan optreden, worden deze partners gedwongen om gescheiden van elkaar te gaan wonen.’

Wageningen

Woordvoerder Karin van Reekum van gemeente Wageningen benadrukt dat het hier om een voorgenomen besluit gaat. ‘Dennenrust heeft volgens  het geldende  bestemmingsplan de bestemming  Maatschappelijk, met verbijzondering Verpleeghuis, verzorgingshuis. Op grond van de gebruiksvoorschriften is het niet toegestaan het pand te gebruiken voor bewoning of als zelfstandige woning. Met ander woorden: de  mensen die er wonen moeten een verblijfsindicatie van het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ) hebben. Op grond van deze verblijfsindicatie moeten de betreffende personen 24 uur per dag, 7 dagen in de week “beschermd” wonen. Uit onderzoek is gebleken dat niemand deze verblijfsindicatie heeft. Er zijn weliswaar personen bij die een Volledig Pakket Thuis hebben, maar ook zij hebben vooralsnog geen verblijfsindicatie vanuit het CIZ. Door gewijzigd overheidsbeleid zijn de toetsingscriteria daarvoor flink aangescherpt. Als gemeente vinden we dat de, tegenwoordig beperkte, hoeveelheid plekken wel naar de juiste mensen moeten gaan: de mensen die het écht nodig hebben en dus aan de criteria voldoen. Het kostenaspect van de Wmo is voor ons geen issue, daartoe zijn wij wettelijk verplicht en daar voldoen wij gewoon aan. We vinden het vooral heel vervelend voor de mensen die er wonen en willen daarom graag een goede oplossing. Een gerechtelijke uitspraak is hiervoor blijkbaar nodig aangezien wij er onderling niet uitkomen.’

Extramuralisering

Adviseur Wim Niemans spreekt namens de bewoners en kent Dennenrust al vijftien jaar vanuit zijn vorige baan bij het ministerie van VWS. Hij benadrukt dat er aan het gebruik van Dennenrust als woonzorgvoorziening in al die jaren niets is veranderd. ‘Het gaat nog steeds in materiële zin om het op die locatie combineren van geclusterd wonen met op maat gegeven zorg. Het feit dat in financiële zin vanuit de Rijksoverheid besloten is tot extramuralisering/scheiden van wonen en zorg doet daar niets aan af. De huidige bewoners van Dennenrust hebben van meet af aan zelf de huur en overige servicekosten betaald, geheel overeenkomstig het thans gevoerde Rijksbeleid. Daarmee is Dennenrust een schoolvoorbeeld van hoe het beleid gericht op extramuralisering vorm  moet krijgen.’

Kamervragen

Tweede Kamerlid Tjitske Siderius (SP) heeft vragen gesteld aan staatssecretaris Martin van Rijn (VWS) over de casus Dennenrust. ‘Dit soort situaties kan zich ook in andere gemeenten aandienen gedurende de decentralisatie. Daarom lijkt het me goed te horen van de staatssecretaris wat volgens hem precies de impact moet zijn van gemeentelijke bestemmingsplannen. Kunnen gemeenten hiermee inderdaad allerlei particuliere woonzorginitiatieven doorkruisen? Ook als die zo noodzakelijk zijn voor het proces van scheiden van wonen en zorg? Het lijkt me goed als hier helderheid over komt.’