In het rapport ‘Medisch noodzakelijk verblijf in de geneeskundige ggz’ waarschuwt het Zorginstituut voor de gevolgen van de beddenafbouw. Op dit moment zijn er volgens het instituut enkele duizenden mensen met een psychische stoornis die onnodig of onnodig lang in een behandelcentrum zitten. Uit het rapport blijkt dat dit komt doordat er te weinig andere verblijfsmogelijkheden zijn, zoals beschermd of begeleid wonen.
Onnodig in instelling
‘Uit het onderzoek blijkt dat passend ambulant ggz-behandelaanbod of (andere) alternatieven voor klinische opname niet overal in Nederland voldoende beschikbaar zijn. Dit kan professionals belemmeren ambulante behandeling of ontslag uit de instelling te adviseren’, schrijven de onderzoekers van het Zorginstituut. ‘Wanneer adequaat ambulant behandelaanbod, zoals FACT-teams, dagbehandeling, dagbesteding en dergelijke niet beschikbaar/toereikend zijn in de regio van de cliënt, wordt (langere) klinische opname al snel als “medisch noodzakelijk” ervaren.’
Ggz-cliënten vast
Begin mei trokken de Federatie Opvang, GGZ Nederland, RIBW Alliantie en de Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland (VGN) al aan de bel omdat de uitstroom van daklozen stagneert door een gebrek aan geschikte woningen. Volgens de partijen zitten er ongeveer 16.000 mensen daardoor te lang in een instelling. Eerder in mei gaf een expertgroep van het Trimbos Instituut minister Schippers het advies om meer geld beschikbaar te stellen voor de ambulantisering. Volgens hen worden er nu veel bedden afgebouwd, terwijl er geen goed alternatief tegenover staat.
En wie verbaast zich hierover? Een aantal jaren geleden veranderde het beleid van veel instellingen van 'intramuraal' naar 'transmuraal', van klinisch naar ambulant. Dit leverde echter niet de (vooral financiële) successen op die men had verwacht, of die door de politiek werden voorgespiegeld. Een regressie was het logische vervolg. 'Pas de zwaarte van de bedbezetting dan maar aan; dan levert het in ieder geval nog wat op.' En zonder problemen konden instellingen dansen op het randje van wetgeving en fraude. De dichotomie tussen kwantiteit en kwaliteit wordt groter en groter. En de DSM V doet hierbij een aardige duit in het zakje. Om wie gaat het nu uiteindelijk? Een beetje cri de coeur!