Borstkankerscreening
Borstkankerscreening heeft slechts ‘marginaal’ effect op de sterfte bij gevorderde stadia van borstkanker. Zo luidde de conclusie van een groep Franse onderzoekers die hun resultaten publiceerden in het British Medical Journal.
Screening zou 5 procent minder sterfte tot gevolg hebben door borstkanker bij vrouwen van 50 jaar en ouder. Een derde van de gevonden tumoren bij de screening en ruim de helft van de gediagnosticeerde tumoren via het scherm, zou als overdiagnose betiteld moeten worden. De onderzoekers gebruikten cijfers van het IKNL.
‘Overdiagnose’
Overdiagnose van borstkanker omschrijft de Parijse onderzoeksgroep als kanker die nooit zou zijn ontdekt gedurende de levensduur van vrouwen die zijn gescreend. Dat geldt voor 52 procent van de, tijdens de screening ontdekte, tumoren. Emeritus hoogleraar Guus Schrijvers stelde in zijn recente blog de vraag of Nederland actie zou moeten ondernemen.
IKNL
Het IKNL antwoordt: ‘Leidinggevende onderzoekers van IKNL vinden de conclusies van Autier en zijn collega-onderzoekers te stellig. Om daadwerkelijk aan te tonen of screening effect heeft op het stadium, is het nodig dat je weet of de vrouwen die zijn uitgenodigd (50-75 jaar) ook daadwerkelijk hebben deelgenomen. De Franse onderzoekers hebben bij de NKR (Nederlandse Kankerregistratie) tabellen opgevraagd met gegevens over stadium per jaar en per leeftijdsgroep. Hierbij is in de leeftijdsgroep 50-75 geen onderscheid te maken of vrouwen wel of niet hebben deelgenomen. IKNL is echter niet benaderd door de auteurs om samen de resultaten te interpreteren. In Nederland neemt 22 procent van de vrouwen niet deel aan het programma. Als je niet weet welke borstkanker wel in het bevolkingsonderzoek is gediagnosticeerd en welke niet, kun je het effect van het bevolkingsonderzoek niet zuiver bepalen.’
RIVM
Nederlandse rapporten zijn beschikbaar op de website van het RIVM en de Gezondheidsraad. Vrouwen die worden uitgenodigd voor het bevolkingsonderzoek ontvangen een informatiefolder van het RIVM waarin de voor- en nadelen van het bevolkingsonderzoek worden uitgelegd. Daar staat over overdiagnose uitgelegd. ‘U loopt de kans onnodig behandeld te worden’. Bij sommige vrouwen groeit borstkanker zo langzaam dat zij er tijdens hun leven geen last van hebben. Maar borstkanker wordt bijna altijd behandeld.
