Artikel bewaren

U heeft een account nodig om artikelen in uw profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties0

Jeugdwet leidt nog niet tot minder gespecialiseerde hulp

Anouk Brinkman
De Jeugdwet leidt nog niet tot een verminderd beroep op gespecialiseerde hulpverlening. Ook is nog niet zichtbaar dat op grote schaal wordt ingezet op preventie. Dat concludeert ZonMw in een tussentijdse evaluatie van de Jeugdwet die dinsdag is verschenen.
Zorg voor de Jeugd
Foto: AdobeStock

Het rapport Eerste evaluatie Jeugdwet is tot stand gekomen op basis van onderzoek dat een samenwerkingsverband van acht onderzoeksinstellingen onder leiding van ZonMw heeft uitgevoerd. Eén van de beoogde doelstellingen van de Jeugdwet is het verminderen van het beroep op dure gespecialiseerde hulp, door eerder in te zetten op de juiste hulp op maat, preventie, uitgaan van eigen mogelijkheden, demedicalisering, ontzorgen en normaliseren. De onderzoekers concluderen dat drie jaar na de invoering van de Jeugdwet hiervan nog geen sprake is.

Preventieve programma’s

Gemeenten zien positieve ontwikkelingen op het terrein van het versterken van het opvoedkundig klimaat en vroegsignalering van problemen. Preventieve programma’s zijn volgens gemeenten juist een vindplaats voor kinderen en jongeren die gespecialiseerde hulp nodig hebben. Hoewel deze doelgroep daardoor eerder zorg krijgt, zal pas in de toekomst duidelijk worden of dit deze aanpak daadwerkelijk tot minder (specialistische) zorg leidt.

Afschaling

De onderzoekers zien ook dat afschaling van specialistische hulp nog beperkt aandacht krijgt. Er is sprake van onvoldoende passend aanbod om snel van intensieve hulp terug te schakelen naar lichtere hulpvormen. Ook lijkt het er volgens de onderzoekers op dat lokale teams nog onvoldoende zijn ingericht op deze afschaling, met name voor de groep met complexe problematiek. Bovendien lijken huisartsen onvoldoende bekend te zijn met het aanbod van lokale teams, waardoor zij onvoldoende naar deze teams verwijzen.

Onvoldoende vernieuwing

In het algemeen blijkt uit het rapport ‘Eerste evaluatie Jeugdwet’ dat de gewenste transformatie ‘grotendeels nog vorm moet krijgen’. Weliswaar zijn er bij verschillende gemeenten en zorgaanbieders veelbelovende initiatieven gestart, de vernieuwing van de jeugdhulp komt over de volle breedte nog onvoldoende van de grond. Ongeveer een derde van de gemeentes heeft naar eigen zeggen een aantal essentiële zaken nog niet op orde, zoals de regie op de samenwerking met en tussen de verschillende organisaties en de toegang tot jeugdhulp. Ook kunnen regelingen van individuele gemeenten onderling sterk verschillen. Hoewel de meeste gemeentes positief zijn over de toegang tot jeugdhulp, is de specialistische jeugdhulp kritisch over met name de toegang tot voorzieningen in het gedwongen kader.

Deskundige teams

Volgens de onderzoekers zijn er nog de nodige puzzels op te lossen. Aandachtspunten zijn de deskundigheid van de lokale teams, het vertrouwen hierin van de jeugdhulpaanbieders en goede informatievoorziening aan ouders en jeugdigen. Daarnaast moeten gemeenten op zoek naar manieren om enerzijds voldoende waarborgen te bieden voor de rechtspositie van cliënten en anderzijds niet onnodig te bureaucratiseren.

De onderzoekers benadrukken ook dat een grote verandering zoals met de Jeugdwet nu eenmaal tijd kost. Het ministerie van VWS gaat de komende tijd met gemeenten, zorginstellingen en cliënten in gesprek over het rapport. In april staat de evaluatie op de agenda van de Tweede Kamer.

Geef uw reactie

Om te kunnen reageren moet u ingelogd zijn. Heeft u nog geen account, maak dan hieronder een account aan. Lees ook de spelregels.