Dat zegt Erik-Jan Vlieger, ondernemer en voormalig directeur van adviesbureau Plexus. ’Er zijn studies die stellen dat de kennis van artsen 17 jaar achterloopt als het om interventies gaat en de kennisachterstand neemt toe. Er is een nieuw paradigma nodig. Nu wordt alle kennis gedragen door het brein van de individuele dokter maar we moeten toe naar een collectieve benadering, naar kennis die wordt gedeeld in klinische netwerken,’ aldus Vlieger. Vrijdag heeft hij zijn boek ‘Het nieuwe brein van de dokter’ gepresenteerd in VU Medisch centrum in Amsterdam.

Baby overleden aan herpesinfectie

Aanleiding voor het boek is het overlijden van een baby in zijn vriendenkring aan een herpesinfectie. Het kindje had waarschijnlijk nog geleefd als het ziekenhuis een behandelprotocol had gehad dat rekening had gehouden met de kleine kans op de infectie. Het behandelprotocol in het betreffende ziekenhuis was echter zeven jaar oud. Vlieger pleit ervoor om behandelprotocollen niet meer per ziekenhuis op te stellen maar per netwerk. Dit netwerk gaat fungeren als lerende organisatie. ‘Dit boek is bedoeld om de omgang met kennis op de agenda te zetten,’ aldus Vlieger. Als voorbeeld wijst hij naar het netwerk van tien neonatale intensive care units in ons land. Zij stellen samen protocollen op en ze leren van elkaar. Een ander voorbeeld is de manier waarop specialisten samenwerken binnen DICA om de sterfte aan dikke darmkanker terug te dringen. Volgens ex-DSCA-voorzitter Theo Wiggers is de sterfte in vijf jaar tijd gehalveerd. Ander voorbeeld is te zien bij de Santeon-ziekenhuizen waar de specialisten van verschillende ziekenhuizen samenwerken bij het in kaart brengen van de beste behandelingen, bijvoorbeeld bij longkanker.

Zorg van de toekomst

Dokters mogen blij zijn dat patiënten nog zoveel vertrouwen in ze hebben. De zorg van de toekomst is echt de zorg van netwerken die gebruikmaken van verschillende bronnen. Dit is een belangrijk onderwerp dat aandacht moet krijgen’, aldus directeur Dianda Veldman van Patiëntenfederatie Nederland. ‘Het schrijven van een protocol is nu een sluitpost in de tijdsbesteding. Mensen doen het erbij en dat is raar want het heeft grote gevolgen voor je primaire proces. Je moet ook nadenken over het honoreren van kennistoepassing’, zegt Vlieger die verder pleit voor meer aandacht in de opleidingen voor het managen van kennis.