Artsen ervaren tuchtrechtelijke procedures als zeer belastend, zo blijkt uit een recent Nivel-onderzoek naar de impact van tuchtrechtelijke procedures. Openbaarmaking in media is nog een extra stressfactor. Niet alleen artsen gaan gebukt onder de openbaarmaking, maar ook hun familie ondervindt hier serieuze schade van. De openbaarmaking heeft weg van een publieke schandpaal, die bij de overgrote meerderheid tot vragen leidt van vrienden, kennissen en vreemden.

Openbaarmaking berisping

Volgens KNMG-voorzitter René Héman schiet openbaarmaking in lokale kranten zijn doel voorbij: ‘Het is voor patiënten essentieel om goede keuze-informatie te krijgen bij het kiezen voor zorg en zorgverleners, maar de patiënt schiet met deze informatie niets op. Een tuchtmaatregel na een individuele klacht zegt niets over de totale kwaliteit van zorg door die arts. Natuurlijk moeten díe artsen aangepakt worden die de kwaliteit van zorg in gevaar brengen. Maar de maatregel van berisping of boete (en ook waarschuwing) heeft, anders dan bijvoorbeeld een schorsing, geen gevolgen voor de beroepsuitoefening van de arts. Het openbaar maken levert voor de patiënt dan ook geen zinvolle keuze-informatie op, maar is voor artsen wel onevenredig belastend en stigmatiserend. Het is logisch dat patiënten zullen denken ‘waar rook is, is vuur’ wanneer ze de naam van hun arts in de krant lezen. Wij willen dat deze openbaarmaking dan ook zo snel mogelijk wordt afgeschaft.’ De KNMG deed dezelfde oproep ook al in 2013.

Gevolgen voor artsen

Volgens het Nivel-rapport blijken patiënten te hechten aan de openbaarheid van het tuchtrecht, maar maken ze weinig gebruik deze informatie. Hoewel de meerderheid van de patiënten aangeeft bij informatie over een berisping of geldboete geen reden te zien om direct van arts te wisselen, zien artsen wel degelijk gevolgen van een tuchtrechtelijke procedure terug in hun werk. Door bijvoorbeeld het kwijtraken van patiënten, minder aanwas van nieuwe patiënten, collega’s die niet meer met ze willen samenwerken of patiënten doorverwijzen en gevolgen voor carrièremogelijkheden.

Helft berispte zorgverleners overweegt stoppen

Bijna de helft van de zorgverleners heeft vanwege de tuchtrechtprocedure overwogen te stoppen met werken of is daadwerkelijk gestopt. Deze groep was groter onder de zorgverleners met een berisping dan onder de zorgverleners met een waarschuwing. Het Nivel concludeert dat dit kan worden gezien als een vorm van ongewenste kapitaalvernietiging. Het Nivel adviseert om te zoeken naar strategieën die wel bijdragen aan de doelen van het tuchtrecht – het bevorderen en bewaken van de kwaliteit van de beroepsuitoefening in de gezondheidszorg – maar dan zonder of in ieder geval met minder negatieve bijwerkingen.