Vorig jaar heeft de Inspectie voor de Gezondheidszorg een convenant met de ouderenzorg gesloten waarin staat dat de traditionele fysieke vormen van vrijheidsbeperking, zoals bedhekken en de Zweedse band, vervangen moet worden door lichtere vormen, bijvoorbeeld door de toepassing van domotica.

Het wil echter nog niet zo vlotten met de invoering van domotica als lichtere vorm van vrijheidsbeperking. Johan van der Leeuw, medewerker bij kenniscentrum voor langdurende zorg Vilans, heeft daar wel een verklaring voor.

Het is allereerst opvallend dat de gehandicaptenzorg ver vooruit loopt op de ouderenzorg als het gaat om de toepassing van domotica bij vrijheidsbeperkende maatregelen, aldus Van der Leeuw. “In de gehandicaptenzorg wordt bij 43 procent van de patiënten gebruik gemaakt van akoestische bewaking, in de ouderenzorg is dat maar een paar procent.”

Dat heeft volgens hem alles te maken met de paviljoenzorg in de gehandicaptenzorg. “Het bleek op een gegeven moment te duur om ’s nachts al die paviljoens te bemensen en daarom is men overgestapt op akoestische bewaking, soms in combinatie met camerabewaking. De ouderenzorg vindt echter van oudsher plaats in één gebouw en bovendien is er vaak een sterke relatie met de ziekenhuizen waardoor men gebruik maakt van het verpleegoproepsysteem van een ziekenhuis.”

Maar er is volgens Van der Leeuw nog een reden voor de trage invoering van domoticatoepassingen bij vrijheidsbeperking. “Het probleem is dat de leveranciers niet inspelen op de behoefte in de zorg aan dit soort technologie maar zich helemaal richten op de touchscreens. Het gevolg is dat bijvoorbeeld verpleeghuis Lückerheide in Kerkrade een Duits camerasysteem heeft aangeschaft dat ook wordt gebruikt door de Deutsche Bank. Lastig is wel dat de verpleegkundigen daardoor met twee apparaten op zak lopen: een DECT-handset voor het verpleegoproepsysteem en een PDA voor het camerasysteem.” (MG)