‘Helden zijn het. De verpleegkundigen en verzorgenden die in verpleeghuizen zwoegen om ouderen te verzorgen.’ Lilian Marijnissen heeft in haar vakbondstijd talloze zorginstellingen bezocht. Elke keer weer was ze diep onder de indruk van de mensen op de werkvloer. ‘Ze stellen altijd de bewoners voorop, nooit zichzelf. We moeten ze beter behandelen. We betalen ze niet goed, de werkdruk is te hoog en we laten ze altijd maar verantwoorden over alles wat ze doen. Die bezettingsnorm voor verpleeghuizen moet er nu echt komen. Het extra geld daarvoor moet wel geoormerkt worden, zodat we zeker weten dat het wordt besteed aan banen. Anders verdwijnt het zo maar. Dat is ook gebeurd met de 380 miljoen euro extra voor 12.000 extra banen in de ouderenzorg, de zogeheten intensiveringsmiddelen. Niemand weet hoe die besteed zijn.’

Politiek nest

Marijnissen is opgegroeid in een politiek nest. Haar beroemde vader en haar moeder waren altijd met de SP bezig. Toch was het niet vanzelfsprekend dat zij ook de politiek in zou gaan. ‘Als ik iets anders had gewild, had dat gekund.’ Ze werd als 17-jarige gevraagd voor de lijst van de SP in haar woonplaats Oss. Dat gebeurde nadat ze een rol had gespeeld in het lokale verzet tegen sluiting van een pop-podium. Ze kwam laag op de lijst, maar werd met veel voorkeursstemmen bij de gemeenteraadsverkiezingen toch gekozen. Toen ze 18 was, maakte ze haar entree in de gemeenteraad.

Marijnissen in gemeenteraad Oss en vakbond

Dertien jaar zou ze lid blijven van de gemeenteraad. Dat combineerde ze eerst met haar studie politicologie in Nijmegen en vanaf 2008 met haar werk voor de vakbond FNV. De lokale politiek ziet ze als een goede leerschool in verdedigen, aanvallen en anderen overtuigen. Ze is niet vies van het debat, maar heel erg veel plezier beleeft ze er ook niet aan. Waar het haar om gaat in de politiek is wat ze kan betekenen voor de mensen. En aangezien in de politiek de belangrijke beslissingen worden genomen, is dat de arena waar je moet zijn om invloed te hebben. In Oss was dat makkelijker dan in Den Haag. In Oss was de SP een tijd lang de grootste partij in het college en leverde de partij de meeste wethouders. In Den Haag wacht een rol in de oppositie. ‘Aansluiten bij een rechts blok was voor ons niet aantrekkelijk.’

Publiek zorgstelsel

Vanuit de oppositie zal ze de druk op het kabinet-Rutte-III opvoeren. Ze gaat zich in de Kamer voor dezelfde zaken hardmaken waar ze in haar vakbondstijd voor streed. ‘De strijd van buiten naar binnen brengen’, noemt ze dat. Bekend is dat de SP een publiek zorgstelsel wil zonder zorgverzekeraars die met elkaar concurreren, een Nationaal Zorgfonds. Marijnissen constateert dat in de zorg steeds meer verzet komt tegen het marktdenken. De SP wil een stelsel dat is gebaseerd op samenwerking en vertrouwen in het vakmanschap van zorgprofessionals. Met minder regels en bureaucratie.

Maatschappelijk verzet organiseren

Het zal lastig zijn om een stelselwijziging te bewerkstelligen met een nieuw kabinet. CDA en CU hebben weliswaar hun reserves, maar VVD en D66 zijn voorstanders van het huidige stelsel van gereguleerde marktwerking. Wat de SP wel kan doen is maatschappelijk verzet organiseren, bijvoorbeeld tegen verhoging van het eigen risico. Of voor een goede bezettingsnorm in verpleeghuizen. ‘Onze acties hebben geleid tot extra geld voor verpleeghuizen. We hebben succes door de druk op te voeren.’