Tot 1 mei 2016 kreeg de MeanderGroep, net zoals alle andere thuiszorgaanbieders, alleen betaald voor het aantal geleverde uren zorg achter de voordeur. Dit systeem van ‘uurtje-factuurtje’ gaf onnodige druk op verpleegkundigen en verzorgenden, legt bestuursvoorzitter Roger Ruijters uit. ‘Voor sommige handelingen, zoals het toedienen van insuline, geldt een normtijd van vijf minuten. Voor de productiviteit is het niet goed om er langer over te doen. We krijgen ook niet betaald voor reistijd en overleg op kantoor met bijvoorbeeld huisartsen. Alleen de zorg achter de voordeur telt. Zo jaag je medewerkers op. Productiviteit is steeds een issue, want je krijgt betaald voor productie.’

Urenknallers

Maar de productie is niet meer interessant voor de MeanderGroep. Met de zorgverzekeraars CZ en VGZ is een vast maandbedrag afgesproken voor alle vijfduizend patiënten. Voor dat bedrag moet de thuiszorgaanbieder het doen. ‘We laten het aan de professionaliteit van de wijkverpleegkundigen en verzorgenden over hoe ze de zorg verdelen’, zegt Ruijters. De inzet van verzorgend personeel is gericht op het bevorderen van zelfredzaamheid. ‘We worden betaald voor het verzinnen van slimme oplossingen. De urenknallers in de thuiszorg leven van volume. Onze mindset is heel anders. Bij ons wordt het ontzorgen van mensen beloond. Pamperzorg is slechte zorg. We proberen mensen in eigen kracht te zetten en niet alles voor ze te doen. Daarbij past geen volumefinanciering. Gezien de enorme arbeidsmarktproblematiek moeten we echt stoppen met pamperzorg.’

Tijdschrijven blijft wel

Verplegend en verzorgend personeel bij de MeanderGroep zijn volgens Ruijters helemaal vertrouwd met de nieuwe werkwijze; de 5-minutenregistratie lijkt vergeten. Toch blijven de wijkverpleegkundigen en verzorgenden wel uren registeren. ‘De tijdsregistratie helemaal overboord gooien, dat is een utopie’, zegt Ruijters. ‘Voor een slimme logistiek moet je bijhouden hoeveel zorg je levert. Die heb je nodig om te bepalen hoeveel mensen je wanneer inzet. We willen ook de drukte in de verschillende teams bijhouden, zodat ze makkelijk klanten kunnen overnemen. Maar het tijdschrijven is een kwestie van een kaart scannen wanneer je begint met zorg en wanneer je stopt.’

Experimenteertarief wijkverpleging

Welk tarief de MeanderGroep krijgt van verzekeraars is niet bekend. Het gaat volgens Ruijters om een apart experimenteertarief dat de thuiszorginstelling in een proeftuin van CZ en VGZ heeft afgesproken. De pilot is gestart in 2016. ‘Het maakt niet uit hoe vaak we per week langskomen bij een klant. We krijgen per klant een gemiddeld bedrag.’

Verantwoording thuiszorg

De verantwoording is volgens Ruijters gestoeld op vertrouwen. Maar de verzekeraars houden wel een vinger aan de pols via kwartaalrapportages. Daarin staat onder meer hoeveel mensen zijn geholpen voor zoveel uur zorg. In de loop der jaren is het aantal geleverde uren zorg gestaag gedaald. Er is, ondanks de sterke vergrijzing in Limburg, geen stijging van het aantal zorgvragers. Ruijters: ‘De inzet op zelfredzaamheid werkt. Als ouderen oogdruppels nodig hebben, leren we hun hoe ze het zelf kunnen doen. We gaan dus niet wekenlang door met druppelen.’

Cliënttevredenheid

Maar zijn klanten ook tevreden? De MeanderGroep doet zelf onderzoek naar de cliënttevredenheid. ‘In het begin hebben we best lastige gesprekken gehad, want mensen raken zorg kwijt. Nu begrijpen ze beter wat we doen. Dat het goed is voor hun eigenwaarde als ze dingen weer zelf kunnen doen. De gesprekstechniek van verpleegkundigen is ook sterk verbeterd.’ Aan het einde van 2018 laat de MeanderGroep onafhankelijk onderzoek doen naar de cliënttevredenheid.

Medewerkerstevredenheid

En zijn medewerkers ook tevreden? ‘Verpleegkundigen en verzorgenden kunnen het verhaal veel beter vertellen dan ik. Ze willen niet meer terug naar vroeger. Dit is voor ons de manier waarop wij werken. Dit is hoe thuiszorg hoort te zijn.’

5-minutenregistratie

De meeste thuiszorgaanbieders werken nog steeds met de 5-minutenregistratie. Het is voor hen de manier om zich te verantwoorden aan verzekeraars. Ook is de bedrijfsvoering veelal gestoeld op de 5-minutenregistratie. Daarmee kunnen ze zorg declareren bij verzekeraars en de lonen uitbetalen. Zorgaanbieders mogen van de Nederlandse Zorgautoriteit met zorgverzekeraars aparte afspraken maken over de wijze van verantwoorden. Maar vrijwel niemand doet dat. Vanuit wijkverpleegkundigen en verzorgenden neemt de druk op thuiszorgbestuurders toe om alternatieven te vinden voor de 5-minutenregistratie. Minister Hugo de Jonge van VWS verzuchtte onlangs bij een bijeenkomst van ‘Ontregel de zorg’ dat de 5-minutenregistratie wel onuitroeibaar lijkt. Hij benadrukte dat het niet hoeft van VWS en de NZa.