“We zien verbetering maar nog steeds worden er regels overtreden”, aldus een woordvoerder van de autoriteit. “We blijven het in de gaten houden en als instellingen niet verbeteren, gaan we maatregelen treffen.”
Eigen bijdragen
Over eigen betalingen in de care ontstond halverwege 2010 ophef. Het bleek dat bewoners vaak extra moesten betalen voor allerlei zaken, die zij op grond van de AWBZ gratis zouden moeten krijgen. Er werd onder meer geld gevraagd voor toiletpapier, een extra kopje thee, onderleggers in bed, fruit en nagels knippen. Vervolgens heeft de NZa een meldactie opgezet. In korte tijd stroomden vierhonderd reacties binnen vanuit verpleeg- en verzorgingshuizen, psychiatrische inrichtingen en revalidatieoorden.
Meer dan incidenteel
“Dat toont aan dat het om meer dan incidenten gaat, want als één bewoner van een huis het toiletpapier niet gratis krijgt, mag aangenomen worden dat dit voor iedereen geldt”, aldus de autoriteit in een rapport over de misstanden. Instellingen vragen ook ten onrechte geld voor onduidelijke lasten als administratiekosten, bijdrage ontspanning of onderhoud, allemaal kosten die volgens de NZa in de AWBZ zijn geregeld. Soms worden dergelijke kosten een verplichte bijdrage genoemd, maar dat mag volgens de autoriteit niet.
Glashelder
“We zien de meeste overtredingen op punten waar de regels glashelder zijn. Zoals het geval van toiletpapier en voeding, waaronder ook fruit valt. De AWBZ schrijft evenwichtige voeding voor, daar mag geen extra geld voor gevraagd worden”, aldus de woordvoerster. “Datzelfde geldt voor ontspanning, zoals bingo of een muziek- of kaartavond.”
Anoniem
De autoriteit constateert dat veel melders anoniem willen blijven om zichzelf of hun familie te beschermen. Zo krijgt een bewoonster van een verzorgingshuis geld om haar eigen ontbijt en lunch te kopen, maar is zij niet in staat om boodschappen te doen. Dat regelt het huis voor haar, maar het brengt daarvoor 5 euro per keer in rekening. Een ander moet de wegwerphanddoekjes betalen die de verzorging gebruikt, wat haar 2,45 euro in de vijf dagen kost.
Reactie Leijten
SP-Tweede Kamerlid Renske Leijten heeft een debat over de kwestie aangevraagd met de minister van VWS en de staatssecretaris van Justitie. “Het gaat hier in sommige gevallen om fraude en dat is gewoon strafbaar”, zegt zij. De SP wil strengere maatregelen. “Het is schandalig. Wij kregen een melding van iemand die in een instelling wel koffie kreeg, maar zelf voor de suiker en melk moest betalen.” (Zorgvisie – Mark van Dorresteijn | Twitter)
Lees ook:
‘Bijbetalen voor wandeling of douchebeurt in zorg onwenselijk’
Ophef over klassenzorg bij ZINN
Bussemaker: Geen bezwaar tegen pluspakket
Zorgvisie magazine
Interesse in meer achtergronden? Word nu abonnee van Zorgvisie.