Artikel bewaren

U heeft een account nodig om artikelen in uw profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties1

Onderzoek bevestigt effectiviteit programma Eén tegen Eenzaamheid

Hester Hinloopen
De ingezette strategie, inrichting en de ondersteuningsstructuur binnen het programma Eén tegen Eenzaamheid draagt bij aan een nieuwe en duurzame aanpak van eenzaamheid. Dat blijkt uit het kwalitatieve evaluatieonderzoek ‘Rapportage eerste fase ex Durante evaluatie programma Eén tegen Eenzaamheid’, uitgevoerd door onderzoeksbureau HHM, in opdracht van het ministerie VWS.
verenso, kleinschalige woonzorg, ouderenzorg,
Inzet van de minister op Eén tegen Eenzaamheid zou een versnellende factor van het programma zijn, blijkt uit de onderzoeksbevindingen. Foto: iStock

Met het evaluatieonderzoek hoopt het ministerie meer inzicht te krijgen in de doelmatigheid en effectiviteit van het beleid dat zij voert ten aanzien van oplossingen voor eenzaamheid. Het programma Eén tegen Eenzaamheid startte in maart 2018 en richt zich op de aanpak van eenzaamheid onder ouderen.

Hernieuwde aandacht

Ook vóór het programma bestond, was er al vanuit de overheid aandacht voor de bestrijding van eenzaamheid. De rapportage laat zien dat deze aandacht nu een nieuwe boost heeft gekregen. De activiteiten vanuit het programma hebben het thema eenzaamheid opnieuw en zowel landelijk als lokaal scherper op de kaart gezet. Daarmee zijn duidelijke stappen gezet om het thema uit de taboesfeer te halen.

‘Eenzaamheid vergt blijvende inzet’

Het programma is het afgelopen anderhalf jaar wel op gang gekomen, maar de problematiek vergt blijvende inzet, aldus de onderzoekers. Inzet van de minister hierop zou een versnellende factor van het programma Eén tegen Eenzaamheid zijn, blijkt uit de bevindingen in het rapport.

Voordelen voor gemeenten

Gemeenten dragen zorg voor hun inwoners en de bestrijding van eenzaamheid hoort daarbij. De onderzoekers van HHM zijn nagegaan waarom gemeenten zich aansluiten bij het programma Eén tegen Eenzaamheid, en wat zij in de praktijk aan het programma hebben. De evaluatie laat verschillende voordelen zien. Door deelname aan het programma liften gemeenten mee op de brede en landelijke aandacht. Ze kunnen gebruikmaken van gespecialiseerde adviseurs, en aansluiten bij landelijke activiteiten op het gebied van scholing en publiciteit zoals de Week tegen Eenzaamheid.

Rapport informatie

Rapport naam:
Rapportage eerste fase ex durante evaluatie programma Eén tegen Eenzaamheid
Sector:
Ouderenzorg
Soort:
Onderzoek / Wetenschap
Afkomst:
Ministerie van VWS
Auteur:
Bureau HHM
Aantal pagina’s :
31
Verschijningsdatum:
1 januari 2020
Samenvatting:

In deze rapportage presenteert het ministerie van VWS de bevindingen van de eerste fase in het kader van de ex durante evaluatie van het programma Eén tegen Eenzaamheid. Het kabinet wil een trendbreuk realiseren in eenzaamheid onder ouderen door een maatschappelijke beweging op gang te brengen. Hiervoor is het programma Eén tegen Eenzaamheid in het leven geroepen. Plan is op termijn het programma onder te brengen in een op te richten Centrum tegen Eenzaamheid. Het programma loopt in eerste instantie van 2018 tot 2021. Het initiatief voor het programma Eén tegen Eenzaamheid is genomen door het ministerie van VWS en daar ligt ook de regie.

Evaluatie

Het ministerie van VWS laat het programma al tijdens de looptijd ervan evalueren, om tussentijds te kunnen bijsturen. De evaluatie heeft betrekking op de werking van het programma Eén tegen Eenzaamheid als zodanig en maakt onderdeel uit van de pilot ‘Lerend Evalueren’ binnen het ministerie.

Methodologie

Voor de uitvoering van deze nulmeting is relevante documentatie bestudeerd. Ook zijn er gesprekken gevoerd met vertegenwoordigers van het programmateam, de adviseurs lokale aanpak, de Wetenschappelijke Adviescommissie, leden van de Nationale Coalitie en lokale coalities. Aansluitend organiseerden is een leertafel georganiseerd, waarin de tussentijdse leer- en verbeterpunten besproken zijn met vertegenwoordiging van deze gesprekspartners.

Bevindingen

Uit deze eerste fase van de evaluatie komt als beeld naar voren:

1. Na de start in 2018 is het programma in 2019 tot ontwikkeling gekomen. Zo is gewerkt aan opdrachtformuleringen voor en de bemensing van onder meer het programmateam en de Wetenschappelijke Adviescommissie. Ook zijn de Nationale Coalitie en talrijke lokale coalities gevormd en is de ondersteuning van deze lokale coalities van de grond gekomen.

2. Het programma geeft duidelijk een versnelling aan het verminderen van eenzaamheid. Het thema eenzaamheid is op de kaart gezet, er is veel publicitaire aandacht gegenereerd, er is gewerkt aan taboedoorbreking, er zijn landelijke acties in gang gezet met veelal ook een lokale koppeling en veel partijen, nationaal en lokaal, hebben zich gecommitteerd aan het tegengaan van eenzaamheid onder ouderen. Veel ouderen in Nederland hebben dit kunnen ervaren.

3. De opzet van het programma met een Nationale Coalitie en lokale coalities met partijen die bijdragen aan het verminderen van eenzaamheid wordt positief gewaardeerd in beleving en werking ervan. Er is ondersteuning vanuit het ministerie van VWS waarbij de Wetenschappelijke Adviescommissie zorg draagt voor kennisontwikkeling en -borging.

4. Een belangrijke uitdaging voor het programma is het (nog) verder versterken van de kracht en werking van de Nationale Coalitie zelf en van de verbinding met de lokale coalities.

5. Ook kan het programma de lokale coalities (nog) beter en concreter ondersteunen. Met aandacht voor wat werkt, maar ook voor wat niet werkt (voorkomen van verlies van energie). Vanuit de lokale coalities is behoefte aan een beperkt aantal concreet uitgewerkte instrumenten in de Toolkit.

6. De gekozen focus op ouderen vraagt nadere beschouwing. Partijen begrijpen deze focus vanuit een oogpunt van beheersbaarheid van het programma. Maar in de dagelijkse uitvoeringspraktijk ligt de focus op alle leeftijdscategorieën, mede vanuit het oogpunt van preventie. En er is sprake van verbinding met andere levensdomeinen.

7. Het initiatief voor en de regievoering op het programma door het ministerie van VWS wordt over het algemeen positief beoordeeld, vanwege de doorzettingsmacht en de versnelling die dit oplevert. Belangrijk wordt de duurzame aandacht voor het verminderen van eenzaamheid maatschappelijk te verankeren. Daarbij wordt beoogd een Centrum tegen Eenzaamheid in te richten.

Evaluatieonderzoek

Het kwalitatieve evaluatieonderzoek is gericht op de effectiviteit van de gekozen strategie bij de opzet van het programma Eén tegen Eenzaamheid. Doel van het programma is een duurzame aanpak van eenzaamheid bewerkstelligen. De evaluatie beschouwt naar de werking van het programma Eén tegen Eenzaamheid als zodanig. Het effect van het programma op de daadwerkelijk ervaren eenzaamheid onder ouderen (de prevalentie van eenzaamheid) wordt onderzocht door het RIVM en valt buiten de scope van deze evaluatie.

1 REACTIE

Geef uw reactie

Om te kunnen reageren moet u ingelogd zijn. Heeft u nog geen account, maak dan hieronder een account aan. Lees ook de spelregels.