‘Het was al langer het idee dat online interventies en e-health effectief zijn in het voorkomen van een depressie’, zegt Buntrock. ‘Maar het was nog nooit bewezen. Dit onderzoek toont aan dat een online interventie een depressie kan voorkomen.’
Voor haar promotie onderzocht Buntrock 406 mensen die nog geen depressieve stoornis hadden ontwikkeld, maar wel een vergrote kans hadden om er een te krijgen. Alle deelnemers kregen toegang tot de gebruikelijke zorg, maar de helft kreeg daarnaast toegang tot een online interventie. Buntrock: ‘Die interventie is gebaseerd op een traditionele face-to-face-behandeling, maar wordt enkel online aangeboden, zodat mensen hem thuis kunnen volgen. De proefpersonen kregen daarbij ook psycho-educatie, over wat een depressie is en hoeveel mensen er last van hebben. Maar ze kregen ook gedragstherapie, zodat ze konden leren om te gaan met verschillende problemen. Wat doe je bijvoorbeeld als je niet kan slapen? Hoe kun je piekeren tegengaan?’
Depressies voorkomen
De promovenda volgde de proefpersonen een jaar lang. ‘Wat bleek: de kans om binnen een jaar depressief te worden lag bij de interventiegroep 40 procent lager dan in de groep die enkel toegang had tot de gebruikelijke zorg. De interventie hielp bovendien om depressieve klachten flink te verminderen’, zegt Buntrock. Daarnaast is de online interventie goedkoper dan de gebruikelijke zorg, blijkt uit haar onderzoek. ‘De patiënt hoeft niet naar de behandelaar toe, want alles kan thuis achter de computer gebeuren. Er kijkt nog wel een therapeut mee om te zien wat de patiënt invult en hoe het gaat, maar dat kost ongeveer 2 tot 3 uur per patiënt. Een traditionele behandeling kost meer tijd en dus geld. Bovendien voorkom je door preventie van een depressie ook dat iemand later zwaardere, duurdere zorg nodig heeft.’
Bereik online interventies
Op dit moment wordt ongeveer de helft van de depressies ook daadwerkelijk herkend, zegt Buntrock. ‘Via online interventies kun je mensen bereiken die normaal niet in de ggz terecht zouden komen en dus helemaal geen zorg zouden krijgen. Maar tijdens mijn onderzoek kwam ik erachter dat ik vooral vrouwen bereikte. Mannen lijken preventie minder belangrijk te vinden en vragen ook minder snel om hulp als ze al een depressieve stoornis hebben. Dus de vraag is: hoe kunnen we iedereen bereiken, ook de mannen? Ook merkte ik dat vooral hoger opgeleide mensen deelnamen aan het onderzoek. Een mogelijke verklaring daarvoor is dat lager opgeleiden eerder denken dat online interventies ingewikkeld zijn en dat er geen hulp beschikbaar is als ze vragen hebben.’
Omgaan met online interventies en e-health
Volgens Buntrock moet er nog een goede manier worden gevonden om te kunnen omgaan met de online interventies. ‘Op dit moment zie je dat ze toch nog niet helemaal zelfstandig zijn. Dat is wel het idee achter een preventieve interventie, maar veel behandelaren zijn bang dat patiënten afhaken als ze hen helemaal geen ondersteuning meer bieden. Wat mij betreft moet er dus nog worden gezocht naar een manier waarop patiënten de interventie zelfstandig kunnen volgen en toch niet zullen afhaken.’
