Artikel bewaren

U heeft een account nodig om artikelen in uw profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties0

Operatierobot schiet microchirurg te hulp

Mark van Dorresteijn
Een nieuwe operatierobot uit Eindhoven kan zo nauwkeurig werken dat microchirurgen tal van nieuwe operaties uit kunnen voeren. Bijvoorbeeld de reparatie van lymfevaten bij kankerpatiënten of het succesvol terugzetten van een vinger. De vinding wordt ontwikkeld door Raimondo Cau en Ferry Schoenmakers van Medical Robotic Technologies.
Operatierobot schiet microchirurg te hulp

De ontwikkeling van de robot startte nadat plastisch chirurg René van der Hulst van het Maastricht UMC+, bedreven in microchirurgie, merkte dat er een tekort ontstond aan microchirurgen. Microchirurgie vereist een zeer vaste hand en gespecialiseerde kennis. Naarmate een chirurg ouder wordt krijgt hij of zij meer ervaring, maar speelt het trillen van de hand een grotere rol. Hierdoor is het moeilijk om de nauwkeurigheid die vereist is tijdens een operatie te behalen. Een test met de Da Vinci operatierobot bleek geen uitkomst. Het apparaat is enorm groot en de operatie duurde twee maal langer. ‘Alsof je een glas water probeert op te tillen met een hijskraan’, zo vergeleek hij de operatie. Hij besloot bij de TU Eindhoven aan te kloppen voor een oplossing.

Oplossing

Ruim vier jaar later staat er een prototype, waarvan de naam voorlopig nog geheim blijft. Cau heeft in de ontwikkelingstijd gekeken naar de huidige operatierobots, wensen van chirurgen geïnventariseerd en operaties bijgewoond. ‘De microchirurgen wilde graag een robot die op een heel klein gebied aan de buitenkant van het lichaam konden werken’, legt Cau uit. ‘De robot kan overweg met hechtdraad van 30 micrometer, dat is drie maal dunner dan een mensenhaar. Chirurgen kunnen met deze machine heel goed het gereedschap positioneren zonder dat zij trillen. In verhouding hebben zij dus een minder vaste hand nodig. Voor normale microchirurgie is bovendien veel concentratie nodig waardoor chirurgen vaak nek- en rugklachten krijgen. Beginnen zij eenmaal met een handeling, dan moeten ze het afmaken. Dat kost enorm veel inspanning. Als zij de robotbesturing loslaten, gebeurt er niets meer. Dat is veel meer ontspannen.’

Nieuwe mogelijkheden

Een van de gevolgen van kanker is dat lymfevaten verstopt kunnen raken. Deze vaten hebben een doorsnede van 0,5 millimeter. Het is praktisch onmogelijk om de functie van deze vaten met de hand te herstellen. Het gevolg is dat veel patiënten hier last van kunnen krijgen. Cau legt uit dat chirurgen met behulp van de operatierobot de mogelijkheid hebben om hier iets aan te doen. ‘Hetzelfde geldt voor mensen die bijvoorbeeld het topje van hun pink verliezen. Nu  is het in veel gevallen niet mogelijk om dit met de hand te herstellen, omdat de zenuwen en bloedvaten te klein zijn om goed te kunnen hechten. Met deze robot is de chirurg in staat om dit wel te doen.

Kosten

De nieuwe robot is in verhouding goedkoop. De bekendste operatierobot is de Da Vinci, en wordt gebruikt voor minimaal invasieve operaties. Het apparaat kost tegen de twee miljoen, exclusief onderhoudskosten. ‘We hebben een robot bedacht die rond de 300.000 euro kost. De prijs blijft laag door gebruik van modulaire onderdelen en hergebruik van bestaande apparatuur zoals de microscoop in de operatiekamer. Want die kost ook al snel enkele tonnen. Bovendien kunnen ziekenhuizen de operatierobot zelf reinigen.’

Prototype

Vooralsnog wordt de micro operatierobot getest op kunstmatig weefsel. Cau: ‘We denken over twee jaar de eerste tests met mensen te doen. Wanneer deze testcase slaagt, kunnen we twee jaar daarna de markt op. Het zal dus nog minimaal vier jaar duren voordat deze robot op de markt is. Chirurgen moeten eerst helemaal tevreden zijn met de werking van het apparaat, want als we eenmaal een keurmerk krijgen, mogen we niets meer aan het ontwerp veranderen.’ Bang voor concurrenten is Cau niet. ‘We hebben twee concurrenten in Tokyo en in Calgary, maar deze robots focussen zich op de hersenen, daar worden zwaardere eisen aan gesteld. Het zal waarschijnlijk langer duren voordat deze worden goedgekeurd en bovendien hebben deze robots in essentie een andere functie.’

Geef uw reactie

Om te kunnen reageren moet u ingelogd zijn. Heeft u nog geen account, maak dan hieronder een account aan. Lees ook de spelregels.