‘Dit is een niet alledaagse, maar wel mooie manier om onze expertise op het gebied van luchtkwaliteit en gezondheid toe te passen. Het is mooi dat de ruimteorganisaties ook dat vertrouwen hierin hebben’, aldus onderzoeker Paul Scheepers over het experiment.

Expertise

Begin januari gaan astronauten in het internationale ruimtestation onderzoek doen naar de kieming van plantenzaden onder gewichtloze omstandigheden. In de onderzoeksruimtes zijn nieuw ontwikkelde luchtfilters geïnstalleerd die formaldehyde uit de luchtstroom kunnen filteren. Voor het onderzoek naar de veiligheid van deze filters is gebruik gemaakt van de expertise van het Radboudumc op het gebied van luchtbehandeling en gezondheid. In augustus zijn de filters naar het ISS gebracht vanaf de Russische lanceerbasis Baikonur in Kazachstan. De kiem-experimenten staan gepland voor januari 2014.­­­­

Formaldehydefilters

Formaldehyde is een veel gebruikt conserveringsmiddel in ziekenhuizen. Medisch onderzoekers die vaak met formaldehyde werken, zoals anatomen en pathologen, hebben een verhoogde kans op gezondheidsrisico’s, vooral omdat formaldehyde kankerverwekkend is. Daarnaast kan het irritatie veroorzaken aan huid, ogen en luchtwegen. Om de veiligheid van de ruimteonderzoekers te garanderen, wordt de lucht in de onderzoeksruimtes doorgaans gefilterd met speciale formaldehydefilters.

Ruimte kolonisatie

In het ruimtestation wordt onderzoek gedaan naar het kiemen van zaden onder gewichtloze omstandigheden. Dit onderzoek vormt een voorbereiding op langdurig verblijf van personen in de ruimte waarbij zij hun eigen voedsel kunnen verbouwen. Voor het fixeren van de kiemen wordt onder meer formaldehyde gebruikt. In het ISS worden de stoffen toegepast in een hermetisch afgesloten onderzoeksruimte, zodat astronauten veilig kunnen werken. De lucht die door deze zogenaamd ‘gloveboxes’ stroomt, wordt uiteindelijk hergebruikt in de leefruimte van de astronauten. Mocht het formaldehyde door onvoorziene omstandigheden vrijkomen tijdens de experimenten, dan wordt de gebruikte lucht eerst afgevangen op filterbanken. Op die manier wordt de gezondheid van de astronauten beschermd.