De moeder van Heringa vond haar leven voltooid en wilde geen 100 worden. Ze stierf in 2008 nadat ze – op eigen verzoek – tussen de 130 en 150 pillen had ingenomen. De dodelijke middelen kreeg ze van haar zoon. In 2010 werd tijdens de Week van het Voltooid Leven – georganiseerd door de Nederlandse Vereniging voor een Vrijwillig Levenseinde (NVVE) – door het televisieprogramma Netwerk de documentaire ‘De laatste wens van Moek’ uitgezonden over de zelfdoding. In die documentaire onthult Heringa dat hij zijn moeder heeft geholpen bij haar zelfdoding. Voorafgaand aan de uitzending bracht advocaat Willem Anker het Openbaar Ministerie (OM) op de hoogte van het feit en de uitzending. In december 2012 besloot het Openbaar Ministerie daarop om Heringa te vervolgen.

Afstemming, overleg en heel veel tijd

Officier van Justitie Kolkman verklaarde tijdens de zitting dat het lange tijdsverloop tussen de bekentenis van Heringa en de start van het proces met name te maken had met de gevoeligheid van de zaak. ‘Dit vraagt afstemming, veel overleg en heel veel tijd.’ Er werden twee onderzoeken verricht naar de werkzame stof in de tabletten en het verband tussen de inname van de pillen en de ingetreden dood. Ook werd de zaak voorgelegd aan de Landelijke Reflectiekamer en werd een rapport opgesteld door een medisch-ethicus. In 2012 werd de zaak tenslotte voorgelegd aan de Procureurs-Generaal.

Een niet-medische kwestie

Anker verzocht de rechtbank om nog twee deskundigen te horen, een medisch-ethicus en een specialist ouderengeneeskunde. ‘Het criterium ondraaglijk en uitzichtloos lijden speelt in deze zaak niet. In wezen gaat het om een vrouw die haar leven voltooid vond, dus een niet-medische kwestie.’ Ook wil de raadsman dat de vrijwillig medewerker van de Ledenondersteuningsdienst van de NVVE, die Heringa en zijn moeder in deze zaak bijstond, als getuige/deskundige gehoord wordt. De NVVE-vrijwilliger werd in deze zaak al gehoord door de recherche. Tenslotte verzocht de raadsman dat beelden uit de documentaire tijdens de rechtszitting worden getoond. ‘De beelden hebben een toegevoegde waarde als het gaat om de persoon Moek, de persoon van de verdachte en de sfeer waarin het handelen van Heringa plaats vond.’
De rechtbank honoreerde na beraadslaging de verzoeken van de verdediging, zo bleek gisteren tijdens de regiezitting. De deskundigen en getuige/deskundige zullen worden gehoord tijdens de zitting. Ook zal een compilatie van de documentaire tijdens de zitting worden vertoond. De NVVE is tevreden met deze uitkomst.

Hulp bij zelfdoding

Heringa bracht de zaak in 2010 bewust naar buiten omdat hij vindt dat hulp bij zelfdoding door niet-medici mogelijk moet worden. De NVVE steunt Heringa in zijn strijd voor afschaffing van art. 294 lid 2 in het Wetboek van Strafrecht dat hulp bij zelfdoding verbiedt. Nu kunnen alleen medici ontslagen worden van strafvervolging als zij voldaan hebben aan de zorgvuldigheidseisen die in de Euthanasiewet zijn genoemd.