‘Met een beetje masseren, zuigen en knijpen zetten veel gemeenten in 2015 het huidige zorgsysteem door’, zeft Jan Telgen hoogleraar Inkoopmanagement voor de publieke sector bij de Universiteit Twente op Zorgenwelzijn.nl. De hoogleraar is betrokken bij de organisatie van het opdrachtgeverschap in het sociaal domein in veel gemeenten en samenwerkingsverbanden.
‘Veel gemeenten denken: we doen wel mee aan de transitie, maar echt transformeren? Laat maar zitten’, merkt Telgen. ‘De bezuinigingen zijn verzacht door de Tweede Kamer, waardoor veel gemeenten met een paar kleine aanpassingen op dezelfde voet denken door te kunnen gaan.’
Kleine kans op verandering
Dat is niet de bedoeling. ‘Maar het is lastig om echt te veranderen’, geeft Telgen toe. ‘Er valt ook wel wat voor te zeggen. Je hebt het wijkteam in plaats van het CIZ, dat is al anders en het wijkteam doet ook nog eens iets meer. Maar de contracten met aanbieders hebben vaak dezelfde inhoud. Dan werk je niet veel anders dan met de AWBZ, alleen met minder geld. En de klanten en aanbieders vinden het prachtig. De kans dat cliënten en aanbieders met deze manier van werken met veranderingen in hun persoonlijke te maken krijgen, is veel kleiner dan bij de introductie van een nieuwe werkwijze die de transitie beoogt.’
Transitie langdurige zorg
De AWBZ gaat in delen over naar de Wmo en de Zorgverzekeringswet. Ook de Participatiewet en de Wet jeugdzorg worden gedecentraliseerd. Hoe verloopt deze enorme stelselwijziging?
Volgens mij is Telgen niet hoogleraar bij de Universiteit Twente, maar hoogleraar in het dorp van Bartje.
‘De klanten vinden het prachtig’. Dat moet je niet willen natuurlijk.
Wat Telgen vergeet te vermelden is dat de transitie in een hoog tempo moet plaatsvinden. Dat gemeenten soms (of vaak zoals hij zegt) nog AWBZ’tje spelen is verre van ‘erg’. Deze gemeenten nemen de tijd om de transformatie voor te bereiden om op een later moment de veranderingen verantwoord door te voeren.
Jan is welkom voor een gratis college 🙂
Jan Telgen is van mening dat de gemeenten de kansen laten liggen en geen transformatie doorvoeren. Hij stapt dan wel erg makkelijk over alle veranderingen heen die wel plaatsvinden. Ik noem er een aantal. 1).Het moet namelijk echt anders omdat gemeenten helemaal niet streven naar een zachte landing. 2). Er vindt een ontschotting plaats.3). Indicaties worden dicht bij de klant gesteld. 4). Het vertrekpunt bij de indicatiestelling vormt wat de klant en zijn omgeving zelf kunnen.5). Het moet met veel minder geld.
Daarnaast moet je je afvragen of een radicale transformatie die alles overhoop gooit een doel dient. Veel klanten zullen daardoor tussen wal en schip vallen. Ik denk dat de stelling van Jan Telgen dat er te weinig getransformeerd wordt onjuist is. Intendeel; gemeenten zouden opgeroepen moeten worden om zichzelf te matigen en te streven naar een zachte landing in 2015.
Telgen schopt wel in de richting van gemeenten, maar geeft niet aan waarom deze werkwijze in deze fase slecht is.
De overgang is door deze werkwijze soepel en deze gemeenten kopen op deze manier tijd om te leren van de fouten van anderen.
Dat lijkt verstandig omdat de gemeenten van oa Telgen zelf geen duidelijke adviezen krijgen. Telgen legt wel uit wat de mogelijkheden zijn, maar blijft erg terughoudend wanneer je hem vraagt naar het beste inkoopmodel.
Op basis van oa zijn verhaal was mijn advies aan de gemeenten om alle opties open te houden.
Dat deden ze voor 1968 ook al onder de ABW, dus er is niets nieuws onder de zon.