Dat blijkt uit het proefschrift van gezondheidszorgonderzoeker Benjamin Janse. Janse bekeek de evaluatie van het ‘Walcheren Integrale Zorg Model’ (WIZM), een integraal zorgmodel gericht op thuiswonende kwetsbare ouderen in Walcheren (Zeeland).
Assumpties
Janse onderzocht drie verwachtingen over de voordelen van integrale zorg voor professionele zorgverleners en mantelzorgers: integrale zorg voor kwetsbare ouderen (1) beschermt mantelzorgers tegen de negatieve effecten van mantelzorg; (2) verbetert de werkprocessen en -beleving van formele zorgverleners, en (3) verbetert de interactie tussen professionele en informele zorg over de tijd. Deze verwachtingen leven bij alle partijen die te maken hebben met integrale zorg. Dit zijn volgens Janse niet alleen zorgverleners en managers in de zorgpraktijk wanneer zij (elementen) van integrale zorgmodellen willen of moeten gaan invoeren, maar ook beleidsmakers die integratie van zorg soms als one-size-fits-all oplossing zien op allerlei complexe zorgvraagstukken. Maar ook in de wetenschap wordt vaak aangenomen dat naast de oudere patient ook diens (formele en informele) zorgverleners baat hebben van integrale zorgverlening.
Janse laat zien dat het WIZM de ervaren belasting van mantelzorgers verlaagde zonder een grotere tijdsinvestering van hen te vragen, leidde dit niet direct tot een betere gezondheid of kwaliteit van leven, of een hogere tevredenheid met zorg.
Werktevredenheid
Het WIZM verbeterde de samenwerking en afstemming tussen professionele zorgverleners, maar het betekende voor hen ook een aanzienlijk grotere tijdsinvestering door extra coördinatie en administratieve taken. Bovendien had het WIZM geen effect op de werktevredenheid van professionele zorgverleners. Ten slotte toont Janse aan dat het WIZM geen grote veranderingen in de verdeling van formele en informele zorg over de tijd teweegbracht.
Overbelasting
Integrale ouderenzorg kan mantelzorgers beschermen tegen overbelasting en de samenwerking en afstemming tussen zorgverleners verbeteren. Kwetsbare oudere mensen ontvangen steeds vaker zorg thuis van zowel professionele zorgverleners als van mantelzorgers. Om de samenwerking en afstemming tussen formele en mantelzorgers te verbeteren, worden integrale zorgmodellen ontwikkeld. Een integrale zorg omvat aanpassingen van de bekostiging, organisatie, administratie en verlening van zorg, gericht op het verbeteren van samenwerking en afstemming tussen verschillende typen zorgverleners.
Over de effecten van integrale ouderenzorg op zorgverleners bestaat nog veel onduidelijkheid. Daarom onderzocht Janse dit met de evaluatie van het WIZM.
“Janse laat zien dat het WIZM de ervaren belasting van mantelzorgers verlaagde zonder een grotere tijdsinvestering van hen te vragen, leidde dit niet direct tot een betere gezondheid of kwaliteit van leven, of een hogere tevredenheid met zorg.”
In het boek “Home nursing in Europe” (Proefschrift Universiteit Maastricht juni 2008) schrijft Hannerieke van der Boom o.a. over het Deense model. Waarbij informele zorg complementerend is en niet substituerend i.r.t. formele zorg. Op deze manier kunnen mantelzorgers (blijven) deelnemen aan de arbeidsmarkt en blijft het BBP en de koopkracht intact. En krijgt zelfs een “boost”.
“Een integrale zorg omvat aanpassingen van de bekostiging, organisatie, administratie en verlening van zorg, gericht op het verbeteren van samenwerking en afstemming tussen verschillende typen zorgverleners.”
Willen we structureel de demografische ontwikkeling van Nederland voor zijn, dan moeten we onze focus verleggen. De denktank ArchiZorg werkt hieraan. Hun kennisreis is een concreet voorbeeld. Handig om hierop aan te haken.