Volgens Bos zijn VUmc en AMC in de wereld van medisch onderzoek apart eigenlijk te klein. ‘Onderzoek in de medische wereld internationaliseert in hoog tempo. Ook in termen van financiering. Onderzoeksgeld komt uit Nederland, maar ook steeds meer uit Europa. Het onderzoek zelf wordt ook internationaler, waarbij bijvoorbeeld patiëntendata uit een aantal landen worden gekoppeld. Als wij fuseren, bereiken we dezelfde orde van grootte als grote Britse en Zweedse researchziekenhuizen. Dan wordt het makkelijker om internationaal talent aan te trekken.’
Schaalgrootte
Met extra financiering en talent wordt het volgens Bos makkelijker om dure onderzoeksinfrastructuur aan te schaffen zoals gespecialiseerde microscopen voor kankeronderzoek. Daarnaast wordt het makkelijker om fondsen aan te trekken voor expertise. Ook kunnen de ziekenhuizen samen eenvoudiger ‘een mannetje in Brussel veroorloven die kijkt wat er gebeurt op onderzoeksgebied’, aldus Bos.
Fusie
De fusie tussen de ziekenhuizen is bestuurlijk. VUmc en AMC blijven juridisch bestaan maar hebben hetzelfde bestuur en eenzelfde raad van toezicht. ‘Dat was nog wel lastig’, vertelt Bos in de krant. ‘Want de raad van toezicht van het AMC wordt door de minister benoemd, bij ons gebeurt dat door een vereniging. We hebben VUmc van de Vrije Universiteit moeten afsplitsen en in een aparte stichting ondergebracht. En we hebben met de minister afspraken gemaakt over de benoemingen.’ Het is overigens niet de bedoeling om alle activiteiten te behouden die beide ziekenhuizen ontplooien. ‘Zo’n fusie heeft niet veel zin als je activiteiten niet samenvoegt, en alles hetzelfde blijft doen als voorheen’, stelt Bos. Hij legt uit dat zij in de toekomst minder patiënten en bedden zullen hebben door de nauwe samenwerking met ziekenhuizen in de regio. ‘Zo bouwen we een netwerk van ziekenhuizen op, en wij zijn daarin de regisseurs.’
Hoop te winnen
Bos zegt de risico’s van fusies te kennen, maar verwacht geen bureaucratische rompslomp. ‘In stedelijke gebieden valt er juist nog een hoop te winnen. We hebben hier in één stad zeven ziekenhuizen, dus zeven verlosafdelingen en zeven eerstehulpposten. AMC en VUmc staan maar zeven kilometer van elkaar af. Het is de vraag of dat in termen van maatschappelijke kosten wel efficiënt is.’
Concentratie en netwerken
Concentreren of alleen verder? Voor die vraag staan veel zorginstellingen in deze onzekere tijden.
Bekijk het dossier
Voor meer interviews en Wouter Bos als gasthoofdredacteur zie
<a href=’http://vozmagazine.nl/PrimoSite/show.do?ctx=145936,216935,1589153′>VOZ magazine juli 2015, gasthoofdredacteur Wouter Bos, thema nummer over wetenschappelijk onderzoek in Universitaire Medische Centra</a>
Bos heeft gelijk natuurlijk. In de bestuurskamers is het aantrekken van internationaal talent altijd een van de grootste zorgen en voldoende reden om twee zeer grote organisaties te fuseren. Natuurlijk is dit vervelend voor het talent dat je zult moeten laten gaan om de fusiekosten te kunnen dekken, maar je kunt nu eenmaal niet alles hebben.
Het zou makkelijker zijn voor Bos als de wetenschappelijke afdelingen de grote voordelen van het aantrekken van internationaal talent en investeringen in materialen ook zouden herkennen.
En als je elk duizenden personeelsleden hebt, maar geen mannetje in Brussel kunt betalen, dan ga je fuseren. Ook als zo’n fusie meer kost dan 10 man in Brussel voor 10 jaar.
Het enige deel van de fusie dat de medewerkers waarschijnlijk wel herkennen als zinvol is de mogelijkheid om de zorg in de regio te gaan regiseren. De afgelopen jaren hebben de zorgverzekeraars een steeds grotere rol gekregen. Indien beide ziekenhuizen fuseren dan kunnen de zorgverzekeraars niet meer om hen heen, en is er weer sprake van een monopolie.
Jammer dat Bos dat niet hardop mag zeggen van de ACM, want dat zou zijn leven veel eenvoudiger maken.