Artikel bewaren

U heeft een account nodig om artikelen in uw profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties0

Wachttijden ggz nog zeker tot medio 2019

Bart Kiers schrijft zowel over cure als care. Zijn aandachtsvelden zijn de ziekenhuizen, medisch specialisten, wijkverpleging en ouderenzorg.
Ggz-aanbieders, zorgverzekeraars en de organisatie voor ggz-patiënten hebben meer tijd nodig om de wachttijden in de ggz terug te dringen. Dat gaat niet lukken voor medio 2019 staat in het gezamenlijke actieplan.
Ggz
Foto: WavebreakMediaMicro Stock.adobe

De aanpak van de wachttijden is geen ‘piece of cake’. De oorzaken zijn complex en de oplossing dus ook. Veldpartijen in de ggz spraken een jaar geleden met oud-minister Edith Schippers van VWS af om ze uiterlijk 1 juli 2018 weg te werken. In april maakte de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) bekend dat dit streven niet gehaald zou worden. Staatssecretaris Paul Blokhuis van VWS heeft daarop de druk op veldpartijen verhoogd.

Meer tijd voor aanpak wachttijden ggz

In het nieuwe actieplan van veldpartijen staat dat ze alles op alles zetten om de wachttijden terug te dringen. Maar GGZ Nederland, Mind en Zorgverzekeraars Nederland stellen wel voorwaarden. Ze eisen een forse investering in de arbeidsmarkt en een substantiële reductie van de administratieve lasten. Dat willen ze regelen in het hoofdlijnenakkoord ggz, dat Blokhuis binnenkort hoopt af te sluiten. Daarnaast vragen de veldpartijen in de ggz om meer tijd. Ook met het nieuwe actieplan is het volgens hen niet realistisch om te verwachten dat in alle regio’s voor alle aandoeningen medio 2019 altijd de Treeknormen worden gehaald. Overigens valt de gemiddelde wachttijd in de ggz voor alle aandoeningen samen in bijna alle regio’s wel binnen de Treeknormen, de maximale wachttijden. Maar per aandoening zijn er per regio grote verschillen.

Actieplan aanpak wachttijden ggz

Een betere begeleiding van mensen die wachten op zorg vormt een belangrijk onderdeel van het actieplan. Ggz-aanbieders zullen wachtenden regelmatig informeren hoe de vlag erbij hangt. Afhankelijk van de urgentie bieden ze overbruggingszorg aan of bemiddelen ze mensen naar andere ggz-aanbieders. Voor speciale groepen cliënten met extra lange wachttijden komt er nog een speciale aanpak. Het gaat om mensen met autisme, persoonlijkheidsstoornissen, licht-verstandelijke beperking en trauma. Verder wordt de aanpak van wachttijden een item in de zorgkoop. Ggz-aanbieders en zorgverzekeraars gaan daarover afspraken maken.

Inspectie en NZa intensiveren toezicht

Kamerleden Leendert de Lange (VVD) en Joba van den Berg (CDA) hebben in een gezamenlijke motie opgeroepen tot een dwingender rol van de toezichthouders in de zorg. Blokhuis geeft daaraan gehoor, zo blijkt uit een brief aan de Tweede Kamer. Tot ongenoegen van ggz-aanbieders heeft de Inspectie voor de Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) een concepttoetsingskader opgesteld dat zich richt op wachttijden bij ggz-aanbieders. Daarmee toetst de IGJ of ggz-aanbieders alles doen wat binnen hun mogelijkheden ligt om de wachttijden te verminderen of te voorkomen. Het toetsingskader gaat uit van de normen voor goede zorg op basis van de wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkggz). De IGJ bezoekt onverwacht ggz-aanbieders met de grootste wachtlijstproblematiek. De Inspectie kijkt daarbij of er een verband is tussen lange wachttijden en de kwaliteit van de geboden zorg. Als ggz-aanbieders onvoldoende inzet tonen bij de aanpak van de wachttijden, treedt de IGJ handhavend op. Ook de NZa intensiveert het toezicht. De toezichthouder controleert scherper of zorgverzekeraars wel voldoen aan hun zorgplicht. De NZa brengt momenteel in kaart wat individuele zorgverzekeraars doen om de wachttijden te verminderen. In juli komt er een nieuwe NZa-rapportage.


Waartoe sturen op vermindering van de wachttijden kan leiden binnen een ggz-organisatie leest u in het artikel van Stella Braam in het juninummer van Zorgvisie magazine 


Meer mensen doorverwijzen naar basis-ggz

‘Een groot gedeelte van de wachtlijsten zou kunnen worden aangepakt door meer patiënten te verwijzen naar de basis-ggz’, stelt Frank Hengeveld. Hij is sinds oktober directeur bij Indigo, een landelijke aanbieder van basis-ggz met een marktaandeel van 25 procent. ‘Een behandeling in de basis-ggz voor patiënten met een depressie of angststoornis is net zo goed als een behandeling voor vergelijkbare patiënten in de gespecialiseerde ggz van voor de invoering van de basis-ggz. De basis-ggz is wel veel goedkoper: per patiënt scheelt dat 2.000 euro. En voor veel patiënten korter, de-medicaliserend en prettiger.’ Zorgvisie schreef hierover in februari naar aanleiding van een studie naar de kosteneffectiviteit in de basis-ggz. Opmerkelijk is het verschil in behandelingsduur: die was in de basis-ggz gemiddeld 9,8 uur, in de gespecialiseerde ggz 39,4 uur. Terwijl de uitkomsten kwalitatief vergelijkbaar waren. In de basis-ggz ligt de behandeltijd vast in richtlijnen van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa). De gespecialiseerde ggz kent een open einde qua tijd. Hoe langer ggz-aanbieders behandelen, hoe meer inkomsten ze genereren.

Te lage tarieven in basis-ggz

De basis-ggz, ingevoerd in 2014, komt echter niet voldoende van de grond. Volgens Hengeveld komt dit doordat de businesscase financieel niet uit kan bij de meeste instellingen voor basis-ggz. ‘De belangrijkste oorzaak voor de slechte financiële resultaten vormen de verouderde tarieven. Die zijn in 2014 door de NZa vastgesteld met als uitgangspunt dat patiënten enkelvoudige en niet/complexe problematiek zouden hebben. In werkelijkheid heeft 70 procent van de cliënten een meervoudige en gecompliceerder zorgvraag.’

Reactie VVD-Kamerlid Leendert de Lange

VVD-Kamerlid Leendert de Lange wil dat de staatssecretaris van VWS de NZa onderzoek laat doen naar de tarieven in de basis-ggz. ‘De basis-ggz behandelt patiënten veel korter met hetzelfde effect. Gezien de wachttijden in de gespecialiseerde ggz is het logisch om meer mensen in de basis-ggz te helpen. Maar substitutie van de gespecialiseerde ggz naar de basis-ggz is kennelijk lastig. Die moet nog op gang komen. Ik ben benieuwd waar de belemmeringen zitten om door te verwijzen naar de basis-ggz. Sowieso is het goed om, gezien de lange behandelduur, eens kritisch te kijken naar effectiviteit van de gespecialiseerde ggz. Waar het om gaat is dat mensen de juiste zorg op de juiste plek ontvangen. Daarvoor ga ik aandacht vragen tijdens het Kameroverleg op 31 mei.’

Geef uw reactie

Om te kunnen reageren moet u ingelogd zijn. Heeft u nog geen account, maak dan hieronder een account aan. Lees ook de spelregels.