Dat stellen hoogleraren Carin Uyl-de Groot en Bob Löwenberg, beiden werkzaam aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Zij ontwikkelden een algoritme dat de prijs van innovatieve geneesmiddelen op een zo transparant mogelijke manier vaststelt. Hun bevindingen zijn vandaag verschenen in ‘Nature Reviews‘.

Algoritme prijsstelling

Het algoritme neemt de werkelijke kosten van R&D, productie, verkoop, marketing en een redelijke winstmarge gebaseerd op de klinische meerwaarde van het geneesmiddel mee om tot een billijke prijs voor elk nieuw anti-kankermedicijn te komen. In het artikel Sustainability and affordability of cancer drugs: a novel pricing model staat het als volgt vermeld: Cost price of new cancer drug treatment = ((Cost of R&D/number of patients x years left of patent) + cost of drug) x (1+ profit margin)

Dure kankermedicijnen

Zo komt dit algoritme bijvoorbeeld tot een aanbevolen prijs van 2.587 euro per behandeling met het middel enzalutamide tegen prostaatkanker, terwijl de huidige marktprijs in het Verenigd Koninkrijk bijna 12 keer hoger ligt (30.340 euro) en in de VS zelfs ruim 28 keer hoger (74.165 euro).

Voor het middel Ruxolitnib tegen de minder voorkomende ziekte myelofibrose vindt het algoritme 14.424 euro per behandeling een redelijk bedrag. Dit middel kost op dit moment echter 49.965 euro in het Verenigd Koninkrijk en zelfs 75.249 euro per behandeling in de Verenigde Staten.

Farmaceutische bedrijven

Hoogleraar Carin Uyl-de Groot, verbonden aan Erasmus School of Health Policy & Management: ‘Wanneer je deze cijfers ziet, is het heel duidelijk dat farmaceutische bedrijven veel te veel vragen voor hun nieuwe geneesmiddelen en als verklaring vaak met een beschuldigende vinger wijzen naar de druk van aandeelhouders om hun winsten te maximaliseren. Veel overheden krijgen er geen grip op, ondanks inspanningen van sommigen om deze status quo te doorbreken. Wij begrijpen de noodzaak om winst te maken, maar dit kan ook worden bereikt door de geneesmiddelen die zij produceren betaalbaar te maken zodat ze op veel grotere schaal kunnen worden ingezet.’

Europese wetgeving

De ontbrekende schakel is echter de wetgeving, zo stellen de onderzoekers. Europese overheden zouden door middel van nieuwe EU-wetgeving in staat moeten worden gesteld om dit model toe te kunnen passen, want met de huidige wetgeving kan dat nog niet. Hetzelfde geldt voor de Verenigde Staten, ook daar moet wetgeving eerst worden aangepast. Uyl-de Groot is van plan een online petitie te starten om druk uit te oefenen op diegenen die hierin kunnen beslissen.

Innovatieve geneesmiddelen

‘Het is overduidelijk dat het huidige model van de vrije markt niet geschikt is voor innovatieve geneesmiddelen tegen kanker. Het is zelfs zo dat het schadelijk is voor kankerpatiënten wereldwijd. Met een geschatte groei van 68 procent in het aantal gevallen van kanker rond 2030 is een revolutie in de prijsstelling van nieuwe kankermedicijnen absolute noodzaak.’ Door de invoering van het nieuwe prijsmodel is volgens de onderzoekers in één klap zowel de toegankelijkheid als de effectiviteit van behandelingen van kanker te verbeteren en de economische last van deze ziekte te verminderen. ‘Zeker niet alleen in armere landen, ook in West-Europa en de Verenigde Staten.’