Artikel bewaren

U heeft een account nodig om artikelen in uw profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties1

Winstuitkering in de zorg: terug van weggeweest

Carina van Aartsen is redacteur bij Zorgvisie, Skipr en Qruxx. Ze schrijft over alle sectoren van de zorg, maar vooral over de ouderenzorg en eerste lijn. Omdat daar nu de grootste uitdagingen liggen: voor de zorg zelf maar ook voor de samenleving. Als aandachtsgebieden heeft zij de thema´s: governance, zorgverzekeraars en financiën.
De VWS-bewindslieden gaan de mogelijkheid voor zorginstellingen om winst te mogen uitkeren aan aandeelhouders, serieus onderzoeken. Ze denken aan een gedifferentieerd model met verschillende regels per sector. Dat schrijven zij aan de Tweede Kamer.
ZGT, Zorggroep Twente, economisch zwaar weer, bruno bruins, ziekenhuis
Foto: Adobestock

Daarmee is het onderwerp winstuitkering terug op de agenda. In juli 2014 heeft de Tweede Kamer het wetsvoorstel Vergroten Investeringsmogelijkheden in Medisch Specialistische Zorg aangenomen. Dit maakt het voor ziekenhuizen en medisch specialisten mogelijk om onder strikte voorwaarden winst uit te keren. Deze voorwaarden gaan ook gelden voor dochterondernemingen en derden waaraan de zorg wordt uitbesteed. Voormalig VWS-minister Schippers liet haar adviesaanvraag in december 2014 echter van de agenda schrappen, omdat zij onvoldoende steun leek te krijgen van de partijen in de Eerste Kamer. Sindsdien lag de behandeling stil.

Verbod winstuitkering

Op dit moment geldt er een verbod op winstuitkering in de intramurale zorg: voor medisch specialistische zorg, verpleging, verzorging, begeleiding of behandeling van gedragswetenschappelijke aard in combinatie met Wlz-verblijf (intramurale Wlz en intramurale GGZ), erfelijkheidsadvisering en ADL-assistentie. Zorgaanbieders in de extramurale zorg mogen wel winst maken, zoals: huisartsencentra, verloskundigen, kraamzorg, wijkverpleging, mondzorg, ziekenvervoer en kleinschalige woonvoorzieningen.

Bouwregime

Het onderscheid tussen intramuraal en extramuraal komt voort uit het toenmalige bouwregime in de zorg, waarbij de overheid de kapitaallasten volledig vergoedde. Omdat niet de zorgaanbieder maar de overheid alle kosten en risico’s inzake zorgvastgoed droeg, werd winstuitkering door aanbieders van intramurale zorg onwenselijk geacht. Intussen dragen zorgaanbieders zelf alle kosten en risico’s van zorgvastgoed, ongeacht of zij intramurale of extramurale zorg verlenen. Bovendien zijn de traditionele grenzen tussen intramurale en extramurale zorg de afgelopen jaren steeds meer vervaagd, onder meer door de verschuiving van zorg en de opkomst van nieuwe initiatieven zoals e-health.

Financiering

Ziekenhuizen kunnen geen risicodragend kapitaal aantrekken, omdat zij daarover op grond van het huidige winstverbod geen vergoeding mogen betalen, terwijl juist zij een grotere behoefte hebben aan alternatieve financieringsbronnen naast bankleningen. Instellingen met een winstoogmerk, krijgen geen WTZi-toelating en zijn dus niet in staat contracten af te sluiten met zorgverzekeraars. Dit verbod kan echter gemakkelijk worden omzeild. Het staat een WTZi-toegelaten instelling vrij om activiteiten uit te besteden aan derden, zoals een dochter van de WTZi-toegelaten instelling of een derde partij. Wettelijk gezien is de zorginstelling met de WTZi-toelating altijd verantwoordelijk voor de geleverde zorg en kan daarop worden aangesproken door toezichthouders, zorgverzekeraars, zorgkantoren of patiënten.

Wetsvoorstel

Het oorspronkelijke wetsvoorstel schrapte de verplichting voor zorgaanbieders om de verkoop en verhuur van zorgvastgoed te laten goedkeuren door het College Sanering Zorginstellingen (CSZ). De Tweede Kamer heeft in 2014 echter een amendement aangenomen dat dit toezicht behoudt en uitbreidt naar huur en koop. Op 31 januari 2017 is een motie aangenomen die de regering verzoekt om met voorstellen te komen om ook winstuitkering in de extramurale langdurige zorg te verbieden. Het nieuwe kabinet moet hierover oordelen. De nieuwe regering wil gelijkgerichtheid in het ziekenhuis bevorderen door medisch specialisten te stimuleren over te stappen naar het participatiemodel. Het verbod op winstuitkering lijkt echter het belangrijkste obstakel hiervoor.

VWS

De drie bewindslieden buigen zich over de vraag of het huidige onderscheid tussen intramurale en extramurale zorg bepalend moet zijn of dat de regelgeving meer zou moeten aansluiten bij de effecten op de betaalbaarheid, kwaliteit en toegankelijkheid van zorg. De ministers en staatssecretaris hinten in de brief op verschillen in regelgeving over winstuitkering per zorgsector. Maar voor het tot een besluit komt, willen de bewindslieden willen nader onderzoek laten doen naar de huidige praktijk, financiering, effecten van winstuitkering en juridische aspecten. Begin 2019 zeggen zij de Kamer te zullen informeren.

Promotieonderzoek winst in de zorg

Jurist en arts Emke Plomp deed onderzoek naar winstuitkering in de zorg. Haar conclusie is dat dit juridisch houdbaar is maar dat wel aanvullende maatregelen nodig zijn om de publieke belangen in de gezondheidszorg te beschermen. Plomp ontving voor haar proefschrift de Goudsmitprijs.

Kamerstukken

amendement-bruins-slot

Voorwaarden_winstuitkering_aanbieders_medisch-specialistische_zorg

 

1 REACTIE

  1. Wanneer wij spreken van “het onderhouden van de democratische rechtstaat Nederland” en de bedoeling van de rechtsstaat evenals de de eisen die samengevat worden met democratische rechtsstaat Nederland, dan doet het geen recht. http://www.speelman.org/staatkunde-nederland-in-drievoud/

    Al is het strikt juridisch gezien correct, het druist in tegen de bedoeling van de wetgever (misbruik en oneigenlijk gebruik).

    Wanneer ik mijn dochter geld verstrek en ik zou de winst opstrijken, dan kan hier sprake zijn van uitbuiting. Uitbuiting, althans de gevolgen hiervan, slaat neer op een volgende generatie. Dit is onwenselijk, maar ook de reden van een groot deel van de psychische en psychosociale problematiek, de armoede evenals de schuldproblematiek. Al in 1893 liet Durkheim zien hoezeer zelfs een hoogstpersoonlijke beslissing als zelfdoding mede bepaald wordt door bepaalde structuurkenmerken, zoals de economische situatie of het gebrek aan politieke stabiliteit. Hetzelfde blijkt ook te gelden voor onder andere partnerkeuze, echtscheidingen en kindertal.

    Wat is de achterliggende motivatie van mr. dr. Emke Plomp, die tevens (indirect) enig directeur en aandeelhouder is van Psycholex B.V.? Deze ontwikkelingen vind ik onverantwoord. Met bijna dubbel zoveel zelfmoord onder jeugd moeten wij toch tot inzicht komen?

Geef uw reactie

Om te kunnen reageren moet u ingelogd zijn. Heeft u nog geen account, maak dan hieronder een account aan. Lees ook de spelregels.