Artikel bewaren

U heeft een account nodig om artikelen in uw profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties0

Zorgboerderij onterecht afgeschilderd als goudmijn

Mark van Dorresteijn
[Exclusief] ‘Veel kwetsbare mensen zien de zorgboerderij juist als gouden greep’, zegt Ton van der Biezen, directeur Federatie Landbouw en Zorg Nederland. Hij reageert op een artikel in De Telegraaf waarin anonieme medewerkers van zorgboerderijen spreken van enorme fraude met pgb-geld. Per Saldo en Zorgverzekeraars Nederland herkennen zich evenmin in het beeld dat het dagblad schetst.
Zorgboerderij onterecht afgeschilderd als goudmijn
Foto: Reed / René den Engelsman

De oud-medewerkers spreken in het Telegraaf-artikel over zorgboeren die dagbesteding in rekening brengen die nooit heeft plaatsgevonden. De zorgboeren zouden op ‘zware’ cliënten azen met pgb’s tussen de 60.000 en 70.000 euro per jaar. Dit geld zou vooral worden gebruikt voor privédoeleinden of zelfs voor de aankoop van een nieuwe boerderij. De oud-medewerkers hebben geklaagd bij de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa), de Inspectie voor de Gezondheidszorg, de Sociale Verzekeringsbank, het meldpunt Fraude van Per Saldo en ze deden aangifte bij politie, maar hoorden daar verder niets op terug. Zij stapten met lege, ondertekende formulieren als bewijs naar de krant.

Keurmerk

De Federatie Landbouw en Zorg herkent het beeld uit De Telegraaf niet, zegt directeur Ton van der Biezen. ‘We hebben begrepen dat de genoemde gevallen niet bij de federatie zijn aangesloten. Zo’n vijf jaar terug hebben we een aantal maatregelen genomen om situaties te voorkomen waarbij zorgboeren het pgb-budget voor de cliënt beheren. Dat is uit den boze, dan vraag je om problemen.’ Van der Biezen geeft toe dat hij de zorgboeren niet aan een touwtje heeft en dat er fouten worden gemaakt. ‘Het blijft tenslotte mensenwerk. Als onderdeel van het kwaliteitsbeleid hebben we naast het verplichte keurmerk, bijvoorbeeld een onafhankelijke Landelijke klachtencommissie, onder leiding van Willem Bruil, bijzonder hoogleraar agrarisch recht. Via hoor en wederhoor worden klachten over de zorgboerderij behandeld en de commissie doet daar een uitspraak waar de zorgboer zich aan moet houden.’ De boeren bieden weliswaar zorg aan om de economie van hun bedrijf te versterken, maar dat elke zorgboerderij wordt bestempeld als goudmijn gaat veel te ver, vindt Van der Biezen. ‘Van de berichtgeving over misbruik van zorggelden zijn we geschrokken en wat ons betreft kan daar niet hard genoeg tegen opgetreden worden.’

Melding van fraude

Ook Stans Damen van belangenorganisatie Per Saldo kent het bericht en waarschuwt dat bij fraudemeldingen altijd voorzichtigheid geboden is. ‘Oud-medewerkers die met ruzie vertrekken, willen soms hun oude werkgever zwart maken. Soms is er sprake van foutief declareren in plaats van fraude. Ik wil het niet afzwakken, maar we moeten altijd goed onderzoeken of het echt om fraude gaat. We merken dat het soms wel drie jaar kan duren voordat een frauderende partij voor de rechter komt. Het is geen simpel proces.’ Damen kan niet in het meldpunt Per Saldo kijken naar de fraudemeldingen van de oud-medewerkers. ‘Deze zijn omgeven met privacy en worden in samenwerking met de IGZ, zorgkantoren en VWS besproken. We werken daarnaast samen met De Klokkenluiders, LOC, LPGGz en NOOM.’

Verantwoordelijkheid

In De Telegraaf wordt gesproken van 1502 zorgboerderijen, terwijl er circa 781 aangesloten zijn bij de Federatie. Van der Biezen: ‘De andere partijen zijn soms geen echte zorgboerderij, maar particulieren aan huis of ze willen geen keurmerk en zelf de kwaliteit regelen.’ Daarnaast is de pgb’er zelf verantwoordelijk voor de inkoop van de zorg en de daarbij afgesproken inhoud en kwaliteit. Bij een verstandelijke beperking ligt de verantwoordelijkheid bij een vertegenwoordiger. Damen: ‘Zij hebben de taak om de kwaliteit van zorg te controleren. Een pgb is ook niet voor iedereen geschikt, maar voor mensen die zelf de regie willen en kunnen voeren. De zorgboerderij is een echt pgb-product waar cliënten in de buitenlucht de zorg genieten. Volgens ons zijn de mensen daar ook tevreden over. De klachten die we ontvangen gaan eigenlijk nooit over zorgboerderijen.’

Slapend rijk?

De maximale vergoeding voor dagbesteding is 58 euro per dagdeel, blijkt uit cijfers van de NZa. Daarboven moet de zorg zelf betaald worden. De allerhoogste zzp’s voor VG en ggz komen neer op respectievelijk 70.000 en 71.000 euro, maar dat zijn de echt zware gevallen die constant een-op-eenbegeleiding nodig hebben. Een verstandelijk gehandicapte cliënt met het syndroom van Down (VG5) krijgt 45.000 euro pgb per jaar. Als de cliënt 46 weken negen dagdelen (van vier uur) op de boerderij zou zitten, komt dat neer op circa 24.000 euro. Zorgboerderijen hebben gemiddeld vijftien cliënten, voegt Van der Biezen toe. ‘Maar veel cliënten zijn maar een middag tot een paar dagen per week op de boerderij. Daarnaast krijgen boeren bijna nooit de maximale vergoeding, zeker als er sprake is van een onderaannemerschap via bijvoorbeeld een zorginstelling. In de praktijk varieert de vergoeding per cliënt voor dagbesteding tussen 0 en circa 10.000 euro.’ Van der Biezen weet dat een klein deel van de bij de Federatie aangesloten zorgboerderijen ook wonen, dagbesteding met volledige verzorging, aanbieden waarbij cliënten 24/7 aanwezig zijn op de boerderij. ‘Voor deze cliënten moet alles geregeld worden. Medewerkers, zorg, begeleiding, veilige woonomgeving en ga zo maar door.

Zorgboeren bieden op hun bedrijf ondersteuning/zorg aan mensen vanuit een boerenhart. Iedereen die daar aan twijfelt, nodigen we graag uit om eens te komen kijken op de zorgboerderij. We geven graag inzicht in de levering van “zorg en financiën” en nemen daar ook onze verantwoordelijkheid voor.’

Verzekeraars

Een woordvoerder van Zorgverzekeraars Nederland laat desgevraagd weten dat zij geen bijzonder patroon bij zorgboerderijen zien als het om fraude gaat. ‘Zorgboerderijen onderscheiden zich, voor zover wij daar zicht op hebben, niet van andere zorgaanbieders. Wel herkennen ze het beeld van fraudegevoeligheid van het pgb, maar dat is al langer bekend en staat op zichzelf los van de zorgboerderijen.’

 

 

Geef uw reactie

Om te kunnen reageren moet u ingelogd zijn. Heeft u nog geen account, maak dan hieronder een account aan. Lees ook de spelregels.