Collegereeks Innovatief leiderschap in de zorg

• Welke technologische ontwikkelingen spelen een cruciale rol bij digitale transformatie in de zorg?
• Wat is de impact van digitale transformatie op de maatschappij in het algemeen en de zorg in het bijzonder?

We bevinden ons momenteel aan de vooravond van een maatschappelijke revolutie, waarin de regels opnieuw worden bepaald en de maatschappij opnieuw wordt ingericht. Verschillende technologieën liggen hieraan ten grondslag, zoals AI, blockchain, robotisering en biotechnologie. In de zorgsector zijn grote veranderingen gaande, omdat bijna alle technologieën van toepassing zijn op deze sector. De grote techbedrijven werpen zich op als concurrent en doen de gevestigde orde op zijn grondvesten schudden.

De ervaringen met digitale technologieën zorgen ervoor dat patiënten/cliënten andere verwachtingen hebben en andere waardes belangrijker gaan vinden. Organisaties (zowel publiek als privaat) moeten daarom opnieuw naar zichzelf kijken en zich afvragen of de toegevoegde waarde die ze vandaag de dag leveren nog relevant is in de toekomst.

Michael van Everdingen benadrukt in zijn college het belang van visie en strategie in het digitale tijdperk en maakt samen met u een vertaling van de maatschappelijke ontwikkelingen naar uw eigen organisatie: welke mogelijkheden bieden zich aan? Het college is confronterend, maar draagt bij aan het loskoppelen van de “waan van de dag”. U zult geïnspireerd raken om verder in de toekomst en buiten de bestaande kaders na te denken over nieuwe mogelijkheden.

Een gezonde samenleving vraagt om samenwerken in de zorg stelt prof. dr. Annemieke Roobeek in dit college. Als er een paradox is dan is het dat de cliënt in de zorg centraal gesteld wordt, maar dat de zorg eromheen in silo’s blijft werken. Dan moet en kan anders. Om onbetaalbaarheid, ineffectiviteit en ongenoegen voor te blijven, zal er netwerkend in ecosystemen samengewerkt moeten worden. In dit college gaan we in op strategische keuzes maken in het met elkaar opbouwen van gezonde en innovatieve zorg.

• U leert op een andere de zorg op een andere manier te organiseren
• U leert waar het ecosysteem aan moet voldoen om te kunnen samenwerken
• U ontwikkeld uw eigen strategie om netwerkend samen te werken

Het oplossen van de paradox: processen op orde en het creëren van innovatie door de processen te verstoren

In de zorg is er een grote druk op het primaire proces, zoals de patiënten-, ouderen, jeugd- of gehandicaptenzorg. Er is een tekort aan (vast) personeel, waardoor bijvoorbeeld in ziekenhuizen operatiekamers, afdelingen en SEH’s gesloten worden of in de jeugdzorg jongeren in een isoleercel worden geplaatst. Tegelijkertijd is er een druk om te innoveren, zoals robotisering en het gebruik van artificiële intelligentie. Innovatie is niet alleen nodig om de zorg te verbeteren, maar ook om het tekort aan personeel op te lossen. Welke rol heeft een leidinggevende in dit complexe proces (paradox van processen op orde en tegelijkertijd innoveren); welke mogelijkheden zijn in de eigen organisatie aanwezig om als leidinggevende richting te geven aan innovatie; en hoe inspireer je als leidinggevende medewerkers om enerzijds de procedures en regels te volgen en anderzijds na te denken hoe het anders en beter kan?

• U leert dat leiderschap: een tango is
• U leert dat leiderschap: overschat wordt
• U leert dat leiderschap: het begrijpen van de situatie en het inspireren van medewerkers is

Data & analytics, kunstmatige intelligentie, het internet of things, robotic process automation. Deze snelle technologische veranderingen roepen veel ethische vragen op! Wat zijn voor- en nadelen in de zorg? Wie heeft er baat bij, en wie helemaal niet? Wie is eigenaar van de data en, nog belangrijker, van de algoritmen die voor ons denken? Wie is waarvoor verantwoordelijk?

De inzet van robots kan een bijdrage leveren aan menselijk welzijn, maar kan ook tot dehumaniserende situaties leiden. Hoe zorgen we dat de techniek niet met ons op de loop gaat? Allemaal vragen waar nog geen definitieve antwoorden op zijn. Hoe komen we tot moreel goede besluiten? Op welke manier kan een Moral Impact Analysis hierbij helpen? Tijdens het college filosofeert u met dr. Edgar Karssing en andere deelnemers over de maatschappelijke gevolgen van de voortschrijdende technologie en bepaalt u uw eigen positie in het debat over ethiek en zorg-technologische innovaties.

In dit college leert u:

• Hoe u een moreelkompas ontwikkeld
• Een ethische visie te ontwikkelen voor uw organisatie
• Welke morele dilemma’s er zijn bij de huidige ontwikkelingen

Terug naar oorspronkelijkheid, niet doem- maar doen denken en van zelfsturing naar teamsturing. Leiderschap bestaat uit drie elementen: visie, managen en coachen. Dat doe je respectievelijk met je hoofd, handen en hart. Dit heeft alles te maken met jouw persoonlijke ontwikkeling als professional. Leer welke invloed jouw persoonlijk leiderschap heeft op de innovatiekracht van jouw team. Leiderschap in de zorg is een geweldige mooie uitdaging, waarin zelfreflectie de basis van succes is. Hier is een mentale innovatie voor nodig. In dit college krijg je tools om met die innovatie aan de slag te gaan.

Hans motiveert je in zijn college om invulling te geven aan je doelen als leider en als team. Dat doet hij in een open dialoog, nieuwsgierig, met hart voor mensen en hard op de inhoud.

Werken gericht op het realiseren van ‘de bedoeling’ vraagt een versterking van de samenwerking tussen mensen in de leefwereld. We verkennen in dit college de complexe dynamiek en psychologie van samenwerking. Hoe maak je verschil constructief hanteerbaar. Synergie is gemakkelijk gezegd maar moeizaam gerealiseerd. Welke factoren maken meerpartijen samenwerking mogelijk? Hoe hou je koers op het versterken klantgerichtheid? Hoe balanceer je respect voor bestaande afspraken en procedures én blijf je oog hebben voor de unieke situatie  van een client? Wat vraagt normatieve professionalisering van de professional en van de leider?

In dit college leert u

• De toegevoegde waarde van leiderschap
• Hoe u het lerend vermogen van individu, team en organisatie versterkt
• De praktijk van samenwerken te richten op verbeteren en innoveren