Artikel bewaren

U heeft een account nodig om artikelen in uw profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties0

Duurzaamheid in de zorg: circulariteit

AAG
In de Green Deal voor de zorg is circulariteit één van de vier doelstellingen. Maar wat houdt circulariteit in de praktijk nou precies in en wat kunt u hier als zorgorganisatie concreet mee?
Circulariteit Duurzaamheid

Earth Overshoot Day

In kranten en tijdschriften wordt het begrip ‘circulair’ al veelvuldig gebruik. In dat opzicht moeten we oppassen dat het niet net zoals het begrip duurzaamheid te pas en te onpas gebruikt wordt. Circulariteit kunnen we het beste omschrijven als een systeem van gesloten kringlopen waarin grondstoffen, materialen en producten zo min mogelijk hun waarde verliezen. Dit systeem zal uiteindelijk gemeengoed moeten worden, omdat de meeste grondstoffen op aarde eindig zijn. We verbruiken in onze huidige lineaire economie veel meer grondstoffen dan de aarde kan produceren. Dit jaar was Earth Overshoot Day immers op 29 juli al, dat wil zeggen dat we op deze dag al evenveel grondstoffen en voedingswaren hebben gebruikt als de aarde in één jaar kan opbrengen en verwerken.

As-a-service

Als we om ons heen kijken kunnen we al veel voorbeelden van circulair zien, wellicht ook in producten of diensten die u niet meteen verwacht. Zo kun je tegenwoordig geen product of dienst meer verzinnen dat je niet kunt leasen, het zogenaamde as-a-service model. De producent blijft eigenaar van het product en daarmee ook verantwoordelijk voor de staat van het product. Neem bijvoorbeeld de Swapfiets: legio studenten kopen geen fiets meer, maar nemen een abonnement op ‘fietsvervoer’ inclusief reparatieservice en een nieuwe fiets als deze gestolen wordt. Of Auping, waar je slaapgenot kan kopen in plaats van een bed. Zulk soort abonnementen zult u vast herkennen en ‘de nieuwe generatie’ weet niet beter. Het duurzame aspect van dit model is dat de fabrikant ook eigenaar blijft van het product en baat heeft bij een langere en efficiëntere levensduur.

Circulair ontwerp

Ook in de bouwwereld is circulariteit een begrip waar je niet meer omheen kunt. Zeker een nieuwbouwtraject is vaak een mooi startpunt om met circulariteit aan de slag te gaan. Een gebouw neerzetten zonder dat je nadenkt over wat er in de toekomst mee gaat gebeuren, kan dan ook eigenlijk niet meer (hoewel het nog genoeg gebeurt). Dit betekent bij nieuwbouw een flexibel gebouw maken dat zonder veel moeite klaar is voor een tweede leven of functie. Als dit tweede leven nog onbekend is, zorg dan sowieso dat de losse elementen nog een tweede leven hebben. In de meeste gevallen is dit de basis voor een circulair ontwerp, omdat in weinig gevallen dit tweede leven goed voorspeld kan worden. Om de circulariteit te borgen in een ontwerpproces zijn er al verschillende tools op de markt.

Als je nu moet nadenken over losmaakbaarheid en afkomst van materialen, betekent dit dat er nu dan ook al tweedehandse of circulaire materialen en bouwelementen op de markt zijn? Jazeker! Een heleboel te slopen panden worden tegenwoordig dan ook niet meer gesloopt, maar hier worden ‘nieuwe’ bouwmaterialen geoogst. Dit betekent dat uw te slopen pand een tweede leven krijgt. Op grondstof-, materiaal- of elementniveau wordt dit in de nieuwbouw weer hergebruikt.

En nu?

U vraagt zich nu vast af waar te beginnen met circulariteit binnen uw zorgorganisatie. In het algemeen is een mooi moment om hiermee te starten bij de aanschaf van iets nieuws. Dit kan iets kleins zijn als een printer, maar ook zo groot zijn als het ontwerp van een nieuw gebouw. In al deze gevallen kunt u uzelf een aantal vragen stellen, namelijk: wil ik bezitter of gebruiker zijn? Dient het volledig nieuw zijn? Wat is de toekomstige behoefte?

En uiteindelijk heeft u natuurlijk nog één prangende vraag, namelijk: is het duurder? Nee, dit hoeft absoluut niet. Als je puur kijkt naar investeringskosten zou je kunnen beredeneren dat het soms duurder is. Echter, als je over de jaren heen kijkt en ook bijvoorbeeld exploitatie meeneemt (Total Cost of Ownership) kan het juist erg lucratief zijn. Immers, in 2050 is Nederland 100% circulair en zullen de restwaarden niet meer nul zijn.

Wilt u weten hoe u uw zorgvastgoed kunt verduurzamen? Meld u aan voor onze inspiratiesessie Verduurzamen van zorgvastgoed op 19 november a.s.!

Over de auteur
Als adviseur duurzaamheid & innovatie bij AAG helpt Ivo de Visser zorgorganisaties te verduurzamen en bovendien om hierbij de regie in eigen handen te houden.

Geef uw reactie

Om te kunnen reageren moet u ingelogd zijn. Heeft u nog geen account, maak dan hieronder een account aan. Lees ook de spelregels.