Piras somt op waar het om gaat bij passende zorg; hoe voorkom je onnodige behandelingen, wie bepaalt wat passende zorg is, wordt de patiënt voldoende betrokken en moet alle zorg altijd voor iedereen in Nederland beschikbaar zijn. De zorgwoordvoerders van de PVV, D66, CDA en GroenLinks-PvdA gaan in debat over de stelling ‘passende zorg ontstaat pas echt als er scherpe keuzes gemaakt worden in de vergoeding van behandelingen’.

Scherpe keuzes

Julian Bushoff (GroenLinks-PvdA) en Fleur Agema (PVV) zijn het niet eens met de stelling. Bushoff zegt wel voorstander te zijn van passende zorg, maar benadrukt dat bij de scherpe keuzes die gemaakt moeten worden gezondheid het uitgangspunt moet zijn en niet de economische grondslag. “Sommige behandelingen moeten we juist wel vergoeden zoals fysiotherapie en mondzorg.” GroenLinks-PvdA wil dit betalen vanuit de opbrengst van belastingen. “Mondzorg mijden levert op termijn hogere kosten op, dus mondzorg terugbrengen in het basispakket is juist een vorm van passende zorg.”

Volgens Agema is passende zorg een manier om zorg ‘af te pakken’. De PVV vindt dan ook dat het aan de zorgprofessional en patiënt is om samen te beslissen welke behandeling nodig is, en niet aan de minister.

Beloning

De meningen over de stelling zijn verdeeld. Wieke Paulusma (D66) is het net als Bart van den Brink (CDA) eens met de stelling. D66 geeft aan dat het bij passende zorg gaat om de juiste zorg op de juiste plek. Paulusma benadrukt daarbij dat het gaat om de kwaliteit van leven van de patiënt. “Samen met de zorgprofessional beslis je hoe je het laatste deel van je leven wil inrichten”.

Ook het CDA vindt dat het bij passende zorg over kwaliteit van leven moet gaan in het gesprek met de zorgprofessional en patiënt. Van den Brink: “Er moet ruimte voor zijn en er moet een beloning tegenover staan wanneer zorgverleners passende zorg leveren aan patiënten.”

Politieke keuzes

Het CDA zegt dat er duidelijk gemaakt moet worden welke behandelingen bewezen effectief zijn. “We moeten steeds blijven kijken of de richtlijnen nog passend zijn.” Ook de andere partijen zijn het erover eens dat alle zorg die niet bewezen effectief is uit het basispakket mogen. Daarnaast moet er volgens de PVV aandacht naar niet bewezen maar wel effectieve zorg, zoals post-Covid zorg.

D66 reageert dat politici niet op de stoel moeten gaan zitten van wat er in het basispakket komt, daarvoor is het Zorginstituut Nederland. “Het kabinet neemt op basis van adviezen van het Zorginstituut een besluit. Vervolgens gaan zorgprofessionals met de patiënt in de spreekkamer het gesprek aan.”

Verdeeld

Via een online tool is het publiek betrokken bij het debat. De kijkers zijn net als de politici verdeeld; 45 Procent van de kijkers is het eens met de stelling, 55 procent oneens. Ook wordt het publiek gevraagd naar waar het om draait bij passende zorg. Kwaliteit van leven, maatwerk en samen beslissen zijn de drie onderwerpen die er daarbij uitspringen.

In een gesprek met andere partijen merkt BBB op dat er al op grote schaal passende zorg is: “We zijn in Nederland al heel terughoudend met het verlenen van zorg.” Daarbij komt volgens Nieuw Sociaal Contract (NSC) dat kwaliteit van leven een subjectief begrip is, waardoor je uitkomt op een goed overleg tussen patiënt en arts: “Belangrijk is wel dat de economische prikkels om zorg te leveren worden weggehaald”, aldus Danielle Jansen van NSC.

Kwaliteit van leven

De meeste partijen zijn het er over eens dat de politiek niet kan beoordelen wat de kwaliteit van leven is. Judith Tielen (VVD) geeft aan dat er nog weinig bekend is over de kwaliteit van leven. “We zouden kwaliteit van leven meetbaar kunnen maken. Dat geeft handvatten voor de behandeling en de keuzes daarbij”, zegt Tielen.

De SP vindt juist dat politiek best kan zeggen wat kwaliteit van leven is en passende zorg. Jimmy Dijk: “Als het gaat om kwaliteit van leven moeten we beginnen met de kwaliteit in verpleeghuizen en wijkverpleging op orde krijgen.”

Verkiezingsprogramma’s

Het verkiezingsprogramma van D66 geeft een aantal concrete voorbeelden als het gaat om passende zorg. Zij willen niet-effectief bewezen behandelingen schrappen uit het pakket, richtlijnen en kwaliteitskaders verduidelijken, het Zorginstituut uitbreiden zodat onderzoek naar de (kosten)effectiviteit verbetert, het programma Zorgevaluatie en Gepast Gebruik uitbreiden naar de ggz, huisartsenzorg en langdurige zorg en een duidelijke landelijk toetsing van dure medische technologie.

Het programma van NSC richt zich vooral op de prikkel tot behandelen verminderen en meer tijd voor de patiënt om de mogelijkheden te bespreken. Zorgaanbieders moeten beloond worden als zij inkrimpen op behandelingen en diagnostiek.

Ook De VVD wil meer tijd voor de patiënt om samen te beslissen. Met daarbij voldoende informatie voor de patiënt en zorgprofessional om tot betere beslissingen komen. Dat draagt volgens de VVD bij aan minder overbehandeling. De kwaliteit van leven moet daarbij voorop staan.

Het Grote Zorgdebat

Lees op Skipr meer over Het Grote Zorgdebat. Het debat is daar ook terug te kijken. Ook ziet u in een video reacties van Kamerleden na afloop van het Zorgdebat.