“We weten niet wat we over tien jaar verstaan onder passende zorg”, zegt Wydoodt, bestuursvoorzitter van Parnassia Groep, de grootste ggz-aanbieder van Nederland. “Wat we nu passend vinden, vinden we dan misschien wel niet passend. Het zal in de toekomst anders zijn dan het nu is. Hoe mooi zou het niet kunnen zijn als mensen dan zelf ziekte beter kunnen helpen voorkomen?”
Passende zorg is anders
“Wat is betere zorg?”, vraagt Wydoodt zich af. “Dat iemand met diabetes op tijd de juiste medicatie krijgt? Of dat die persoon een keer per week een wandeling maakt met andere mensen en zo gezonder leeft? Het lijkt mij wel zo prettig om met andere mensen te wandelen.”
Mentale en fysieke fitheid
Passende zorg moet ook iets van de samenleving worden, vindt Wydoodt. “We hebben de zorg nu georganiseerd rond de Zorgverzekeringswet met de burger als consument. Maar we moeten echt leren om anders naar zorg te kijken en op zoek gaan naar andere manieren van behandelen. Zorg is niet iets dat individuen alleen maar in de spreekkamer krijgen. Er zijn in de ggz therapieën waarbij mensen investeren in zowel hun mentale als fysieke fitheid. Mensen kunnen ook vaker in groepen therapie krijgen. Daar hebben mensen soms wat reserves tegenover, maar de resultaten zijn erg goed.”
Wachtlijsten ggz
Een ander ethisch dilemma dat in de podcast aan de orde komt zijn de lange wachtlijsten in de ggz. Voor de aanpak van de ggz-wachtlijsten is intensieve samenwerking nodig met andere domeinen in de samenleving. “Mensen krijgen psychische problemen doordat ze geen dak boven hun hoofd hebben of omdat ze schulden hebben. Die problemen komen op het bordje van de ggz, maar die kunnen we niet alleen oplossen. Dat kan alleen samen met gemeenten en andere partijen in het sociale domein. Dat doen we nu onder meer in Den Haag met tijdelijke financiering. Ik ga ervan uit dat er hiervoor op termijn landelijke structurele domeinoverstijgende bekostiging voor komt.”
Zzp’ers
Verder vraagt Wydoodt zich af of de ggz er wel in slaagt om de meest kwetsbare ggz-patiënten te helpen. Ze ziet in de ggz veel kleine nieuwe aanbieders, gericht op specifieke doelgroepen, waar medewerkers geen nacht- en weekenddiensten hoeven te draaien. Ook het grote aantal zzp’ers stelt ggz-organisaties voor uitdagingen. “We hebben moeite om aan voldoende personeel te werven. We vragen flexibiliteit van onze mensen en proberen ook als aantrekkelijke werkgever vaste medewerkers zeggenschap te geven en invloed op hun roosters. Tegelijkertijd hebben we zzp’ers ook nodig. Het is zoeken naar een balans.”
Passende zorg en de ethische dilemma’s voor zorgbestuurders
Dit is het eerste deel van het drieluik rond het thema passende zorg en de ethische dilemma’s voor zorgbestuurders dat de redactie van Zorgvisie en Skipr maakt in coproductie met de NVZD, de beroepsvereniging voor bestuurders in de zorg. NVZD-directeur Iris Sengers: “Het ethische kompas van zorgbestuurders bepaalt in belangrijke mate de koers van zorginstellingen bij het bieden van kwalitatieve, betaalbare, toegankelijke en passende zorg. Dat doet een beroep op de bereidheid van zorgbestuurders om moeilijke ethische beslissingen te nemen, ook als deze niet populair zijn.”
In de volgende aflevering gaat senior redacteur Bart Kiers op locatie in het Elisabeth TweeSteden ziekenhuis in Tilburg in gesprek met ziekenhuisbestuurder Bart Berden, medisch specialist Esther Donga en ethicus Hafez Ismaili M’Hamdi.
